Ngày 18-12, Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã ban hành cáo trạng truy tố hai cựu cục trưởng Cục An toàn thực phẩm cùng 32 người trong vụ án đưa và nhận hối lộ.

Cáo trạng được viện kiểm sát ban hành sau gần một tuần Cơ quan điều tra Bộ Công an ban hành kết luận điều tra vụ án.

Viện kiểm sát cáo buộc ông Nguyễn Thanh Phong phải chịu trách nhiệm hình sự với tổng số tiền các chuyên viên đã nhận hối lộ gần 95 tỉ đồng. Một cựu cục trưởng Cục An toàn thực phẩm khác là bà Trần Việt Nga bị cáo buộc chịu trách nhiệm với tổng số tiền cấp dưới đã nhận hối lộ 12,7 tỉ đồng.

Theo cáo trạng vừa được ban hành, cả hai cựu cục trưởng bị truy tố khung hình phạt từ 20 năm tù đến án tù chung thân.

Cựu Cục trưởng An toàn thực phẩm chỉ đạo chuyên viên nhận 5-10 triệu mỗi hồ sơ

Theo cáo trạng, Cục An toàn thực phẩm là cục chuyên ngành thuộc Bộ Y tế, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật về lĩnh vực an toàn thực phẩm trong phạm vi cả nước.

Tuy nhiên, trong thời gian từ năm 2018-2025, lợi dụng các quy định pháp luật, một số cá nhân là lãnh đạo, nguyên lãnh đạo và một số chuyên viên, cán bộ tại các đơn vị chuyên môn thuộc Cục An toàn thực phẩm cùng một số cá nhân, giám đốc doanh nghiệp đã có hành vi đưa - nhận hối lộ.

Hành vi hối lộ diễn ra công khai trong nhiều năm dưới hình thức đưa tiền mặt, chuyển khoản để được Cục tạo điều kiện trong hoạt động thẩm định công bố sản phẩm, thẩm định giấy xác nhận nội dung quảng cáo, thẩm định, hậu kiểm, cấp giấy chứng nhận GMP.

Theo cáo trạng, các quy định về đăng ký, công bố sản phẩm với nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe vẫn mang tính chất chung chung, chưa cụ thể. Quy định cũng chưa kèm theo hướng dẫn chi tiết về quy trình, tiêu chí kỹ thuật và thành phần hồ sơ.

Điều này dẫn đến việc doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, lúng túng khi thực hiện thủ tục công bố sản phẩm. Cơ quan thẩm quyền cũng gặp vướng mắc trong quá trình tiếp nhận, kiểm tra và đánh giá hồ sơ.

Lợi dụng những khó khăn, bất cập trên, nhóm lãnh đạo, chuyên viên của Cục đã gây khó dễ, "ngâm" hồ sơ của các doanh nghiệp.

Sau khi trao đổi với các đơn vị, ông Phong ra chủ trương nhận tiền ngoài lệ phí quy định khi thẩm xét hồ sơ công bố sản phẩm. Mỗi hồ sơ từ 5 - 10 triệu đồng.

Đồng thời, ông Phong cũng thống nhất cơ chế "ăn chia" số tiền nhận hối lộ. Cụ thể, cục trưởng được chia khoảng 2,5-3 triệu đồng đối với một hồ sơ do Trung tâm thẩm xét.

Đối với mỗi hồ sơ do Phòng Quản lý tiêu chuẩn kiểm nghiệm hoặc Phòng Quản lý sản phẩm thực phẩm thẩm xét, ông Phong sẽ được ăn chia từ 1-2 triệu đồng.

Trường hợp Phó cục trưởng trực tiếp ký giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm thì sẽ nhận 1,5-2 triệu đồng/hồ sơ, còn ông Phong được nhận 1-1,5 triệu đồng/hồ sơ, kết luận nêu.

Các lãnh đạo cấp phó trưởng phòng, phó giám đốc Trung tâm được chia từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng/hồ sơ. Các chuyên viên được chia từ 300.000 đồng đến 1 triệu đồng mỗi hồ sơ tùy giai đoạn thẩm xét.

Viện kiểm sát cáo buộc trong 6 năm từ 2018-2024, 31 chuyên viên Cục An toàn thực phẩm đã trực tiếp nhận tổng số tiền 93,7 tỉ đồng của các cá nhân làm dịch vụ đăng ký bản công bố sản phẩm.

Ông Phong còn bị cáo buộc chịu trách nhiệm với việc lãnh đạo, cán bộ của Cục nhận hơn 1 tỉ trong hoạt động cấp giấy GMP, thẩm định nhà máy của Nguyễn Năng Mạnh (Chủ tịch HĐQT Công ty CP MediUSA).

Hai vợ chồng cựu cục trưởng cùng bị truy tố tội nhận hối lộ

Bà Trần Việt Nga và chồng là ông Lê Hoàng cùng có học vị tiến sĩ. Bà Nga bị bắt sau 11 tháng nhận chức Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm. Chồng bà cũng bị bắt khi đương chức Phó cục trưởng Cục Phòng bệnh.

Viện kiểm sát truy tố cả hai vợ chồng cựu cục trưởng về tội nhận hối lộ.

Theo Nghị định 15 quy định các tổ chức, cá nhân có sản phẩm quảng cáo là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi phải đăng ký nội dung quảng cáo với cơ quan cấp giấy tiếp nhận bản đăng ký công bố sản phẩm trước khi quảng cáo.

Đầu mối tiếp nhận hồ sơ là Phòng giám sát ngộ độc thực phẩm và thông tin truyền thông. Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Trần Thị Thu Liễu, Phó phòng phụ trách, sẽ phân công chuyên viên thụ lý, thẩm xét.

Thời gian đầu bà Nga vẫn ký giấy xác nhận đúng hạn. Tuy nhiên sau đó bà Nga thường để hồ sơ quá hạn không ký duyệt hoặc trả lại hồ sơ với lý do không rõ ràng, không thuyết phục, không đúng với các quy định về quảng cáo.

Bà Nga sau đó chỉ đạo Liễu quán triệt đến các chuyên viên "cơ chế" thu tiền của các doanh nghiệp và phải nộp lại cho bà ít nhất 2 triệu mỗi hồ sơ.

Từ đó, các chuyên viên yêu cầu các cá nhân, doanh nghiệp phải chi tiền "bôi trơn" mức từ 4-9 triệu mỗi hồ sơ để được hướng dẫn, tạo điều kiện cấp giấy xác nhận quảng cáo.

Kết quả điều tra xác định từ chỉ đạo của bà Nga, các chuyên viên đã nhận tổng 12,7 tỉ đồng tiền "bôi trơn" của các doanh nghiệp để được duyệt nhanh nội dung quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Tổng số tiền bà Nga hưởng lợi là 8 tỉ đồng. Bà Nga bị cơ quan truy tố cáo buộc phải chịu trách nhiệm hình sự với tổng số tiền 12,7 tỉ đồng mà các chuyên viên nhận hối lộ.

Hành vi nhận hối lộ của chồng bà Nga được xác định xảy ra khi ông Lê Hoàng giữ chức Trưởng phòng tại Cục An toàn thực phẩm.

Ông Lê Hoàng đã thống nhất với cấp phó để cho các chuyên viên nhận tiền của các doanh nghiệp trong quá trình thẩm xét hồ sơ đăng ký công bố sản phẩm. Sau khi các chuyên viên nhận tiền sẽ tập hợp chuyển cho ông Lê Hoàng để đưa lên lãnh đạo cục.

Ông Lê Hoàng bị cáo buộc phải chịu trách nhiệm với số tiền gần 7 tỉ do các chuyên viên đã nhận hối lộ, trong đó ông hưởng lợi cá nhân chiếm đoạt gần 1 tỉ đồng.

Luật ngầm 'bôi trơn' tại Cục An toàn thực phẩm

Trong những người bị cáo buộc hối lộ lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) có rất nhiều giám đốc các công ty dược. Họ theo luật ngầm hối lộ để được dễ dàng thông qua hồ sơ công bố, quảng cáo sản phẩm.