Cười mà nước mắt tuôn rơi

CÁT KHUÊ (từ Seoul)

TT - Nước mắt đã ràn rụa trên gương mặt các cô dâu Việt khi nghe “Tôi yêu tiếng nước tôi, từ khi mới ra đời”, “Về đây nghe em, mặc áo the đi guốc mộc”...

Phút gặp gỡ đẫm nước mắt của bà Phan Thị Chính (thứ hai từ phải sang) và con gái Thúy Hằng làm dâu xứ Hàn - Ảnh: Cát Khuê

Phóng to

Hồng Vân - Anh Vũ và bé Bí Ngô đã mang đến những nụ cười và cả nước mắt cho các cô dâu Việt - Ảnh: C.K.

12 nghệ sĩ VN từ ca sĩ hát nhạc rock như Trần Lập, nhạc dance như Thảo Trang, nhạc pop như Đức Tuấn, Thái Thùy Linh đến ca nương Phạm Thị Huệ, nghệ sĩ đàn bầu Hoàng Anh Tú, hai nghệ nhân quan họ Nguyễn Thị Mến và Đặng Thị Huệ cùng nhóm diễn viên hài Hồng Vân - Anh Vũ đã đem đến cho các cô dâu Việt, những người Việt đang làm việc và sinh sống ở Hàn Quốc, và cả với gia đình Hàn Quốc của họ một đêm diễn đầy xúc động. Đặc biệt hơn, đêm nhạc còn có cả chú bé Little Psy (Tiểu Psy) Hwang Min Woo - chú bé có mẹ người Việt đã rất nổi tiếng sau bài hát Gangnam style, ban nhạc N.O.M gồm năm chàng trai người Hàn và nhóm múa Ban Mai của các cô gái người Việt đang du học, định cư ở Hàn Quốc biểu diễn.

Họ đã ở đó để khóc cười...

Khó mà diễn tả cảm xúc khi ngồi ở hàng ghế khán giả trong khán phòng gần 1.000 chỗ ngồi của Hội quán văn hóa giáo dục thủ đô Seoul, để sau những lời da diết của “Về đây nghe em, mặc áo the đi guốc mộc” mà Đức Tuấn biểu diễn thì ngay sau đó là những ca từ da diết “Tôi yêu tiếng nước tôi, từ khi mới ra đời, người ơi mẹ hiền ru những câu xa vời... à ơi...” trong bản Tình ca của cố nhạc sĩ Phạm Duy. Nhiều khán giả Việt đã lau nước mắt.

Dù là một chương trình văn nghệ tương đối tạp kỹ, nhưng các nghệ sĩ cũng như những người biên tập chương trình đã cố gắng ráp nối các tiết mục để mang đậm chất văn hóa quê hương, nhắc nhớ về nguồn cội như bài Trở về mà Thái Thùy Linh thể hiện, dân ca quan họ Bắc Ninh Khách đến chơi nhà, Mời trầu thiết tha... Vở hài kịch ngắn Gia đình đoàn tụ mà nghệ sĩ Hồng Vân và Anh Vũ trình diễn cùng sự xuất hiện đặc biệt của con gái út Hồng Vân là bé Bí Ngô trong bộ hanbok truyền thống của người Hàn cũng nhận được sự tán thưởng nồng nhiệt của khán giả.

Quá nửa khán phòng là phụ nữ, và quá nửa số họ mang đến con nhỏ, có lẽ chưa bao giờ có một đêm diễn nhiều trẻ con đến thế. Và khi Hồng Vân vừa xuất hiện trong vai một bà mẹ: “Tôi xa con gái lấy chồng Hàn Quốc đã bảy năm rồi” thì ở dưới khán phòng các cô gái hét lên: “Má ơi con nè má, con nè má!”. Khán giả cười thật nhiều, thật đã với những câu pha trò của Hồng Vân - Anh Vũ. Nhưng cũng chính họ, khi ở cuối vở kịch Hồng Vân khóc lúc diễn cảnh bà mẹ xa con đã lâu mà không có tiền qua thăm con vì nhà quá nghèo, các cô dâu Việt nhiều người tóc nhuộm vàng, môi tím, ăn mặc thời trang đưa tay lau khuôn mặt đã nhòe phấn vì nước mắt...

Trước đó, trầm ngâm trước giờ diễn, nghệ sĩ Hồng Vân bảo: “Mình cũng là phụ nữ mà, làm sao không hiểu được phụ nữ lấy chồng xa đã vất vả, lại còn lấy chồng xứ người thì chắc cô đơn và buồn nhiều lắm. Nên khi ban tổ chức chương trình mời tham dự, mình nhận lời ngay...”. Còn Thảo Trang - cô ca sĩ lí lắc lúc nào cũng vui vẻ - hớn hở chia sẻ với PV Tuổi Trẻ: “Trang từng đi chương trình tương tự như thế này ở Đài Loan nên thấy người VN mình ở nước ngoài mong chờ, thích thú, đón đợi các nghệ sĩ VN đến biểu diễn ra sao. Những cảm xúc đó chính là động lực để Trang không thể và không muốn từ chối buổi biểu diễn này!”.

Phóng to

Quan họ mời trầu đã đem đến một chút quê hương cho người Việt xa xứ - Ảnh: C.K.

Hai bà mẹ cùng một nỗi nhớ thương

Bà Phan Thị Chính (48 tuổi, quê ở Long Xuyên, An Giang) và bà Nguyễn Thị Ngọc Sương (52 tuổi, quê ở Cần Giuộc, Long An) là hai người mẹ được ban tổ chức mời sang Hàn Quốc gặp con gái lấy chồng nơi này. Con gái của bà Phan Thị Chính tên là Mai Thị Thúy Hằng, 28 tuổi. Hằng là con đầu trong gia đình năm anh chị em. Hằng lấy chồng Hàn Quốc theo mai mối cách đây bốn năm rồi theo chồng sang Seoul. Hai năm trước Hằng có theo chồng về thăm mẹ. Bà Chính bảo chồng Hằng cũng tốt lắm, đẹp trai và lanh lẹ, làm nghề chạy xe taxi. Từ hồi Hằng lấy chồng đến giờ cũng đỡ đần gia đình được 30 triệu đồng, con số đáng kể nếu biết rằng bà Chính không biết chữ, sống lần hồi bằng nghề làm mướn, mót lúa, hái cà phê. Mỗi tháng Hằng gọi điện về nhà một lần nên bà Chính cũng được an ủi là con gái vẫn khỏe mạnh, yên ấm. Tết này Hằng sẽ sinh đứa con đầu tiên sau bốn năm chung sống với chồng.

Còn con gái bà Sương tên là Nguyễn Thị Thu Hà. Hà chỉ học hết lớp 6, lấy chồng lúc cô mới 22 tuổi cách đây năm năm. Cũng nhờ mai mối mà Hà lấy chồng Hàn Quốc. Chồng Hà làm nghề xây dựng ở Hampyeong, theo lời bà Sương thì chồng Hà cũng thương Hà lắm, hai vợ chồng đã có được hai con, từ khi lấy chồng Hà chỉ mới về thăm mẹ một lần. Nhà bà Sương có sáu con, Hà là con thứ ba, cũng là người duy nhất trong gia đình lấy chồng Hàn Quốc. Được ban tổ chức chương trình biểu diễn động viên cộng đồng VN tại Hàn Quốc, cả nhà vừa mừng vừa sợ. Mừng vì được gặp con gái, mà sợ vì nghe nhiều chuyện xấu nên mất lòng tin, chỉ sợ bị bán đi, bị lấy nội tạng, bị lừa... Bởi thế bà Sương nhận lời rồi mà cả nhà khóc quá trời, rồi vẫn đi. Đi thì vui quá nhưng lo ở nhà, may có anh Hải (quản lý của ca sĩ Đức Tuấn) thấy hai bà lo lắng, anh hỏi thăm và lấy điện thoại cho gọi về nhà để cả nhà yên tâm rằng sang đây bình an.

Và mỗi đêm chỉ một người may mắn...

Và hai đêm diễn là hai lần các cô dâu Việt chứng kiến chỉ một người may mắn được gặp mẹ trong số rất nhiều cô dâu lên sân khấu, nước mắt tràn mi để được nhìn vào ống kính truyền hình nói với mẹ là con nhớ mẹ, là con yêu mẹ, là suốt kiếp này kiếp sau con chỉ muốn là con của mẹ mà thôi...

Trong đêm diễn ở Seoul, tiếng bà Chính gọi con gái Thúy Hằng trong cánh gà: “Con ơi, con có khỏe không? Mẹ nhớ con lắm, con giữ sức khỏe nhé...”, ngay lập tức đã làm một cô dâu đang có bầu bật khóc. Nhưng không chỉ riêng cô, một cô gái khác cũng khóc và nói sao giống tiếng mẹ em thế. Mà may mắn thì chỉ dành cho một người. Thúy Hằng, cô dâu đang mang bầu sắp sinh, làm mọi người bất ngờ vì cô không lên sân khấu một mình mà còn có một bé con chừng 4 tuổi, trong khi bà Chính đã nói cô chưa sinh con... Đoán già đoán non rồi hỏi thẳng mới được Hằng ngượng ngùng cho biết bé đó là con riêng của chồng cô. Nhưng trên sân khấu khi MC Danh Tùng hỏi đây là ai thì cô đáp ngay: “Đó là con em!”.

Chương trình biểu diễn lần này do Hội Hàn kiều tại TP.HCM đứng ra tổ chức, họ đã kêu gọi tài trợ và ngay lập tức nhận được sự chấp thuận hậu viện từ Bộ Ngoại giao Hàn Quốc, từ Đại sứ quán VN tại Hàn Quốc, từ các doanh nhân Hàn có tham gia kinh doanh ở VN. Sự tận tâm của những người Hàn trong việc làm một món ăn tinh thần tặng những người con Việt xa quê làm chúng tôi thật sự cảm động. Ước mong không chỉ một hai bà mẹ như lần này được tạo cơ hội thăm con. Quan hệ hai nước bây giờ đâu chỉ là quan hệ ngoại giao thông thường, hàng chục ngàn cô dâu Việt ở đây đã biến quan hệ ấy thành quan hệ thông gia. Và chung tay nỗ lực để ít nhiều bớt đi những nỗi buồn của con dân nước mình, thiết nghĩ sẽ không thể chỉ là những nỗ lực từ riêng phía Hàn Quốc...

Câu chuyện canh rong biển

Có rất nhiều thông tin trái ngược về cuộc sống của những cô dâu Việt tại Hàn Quốc, nhưng cái cách nhiệt tình chạy ngược xuôi lo cho việc tổ chức hai đêm diễn của ông Oh Hyung Jick, một người Hàn Quốc sống ở VN và có vợ là người VN, cũng có thể thấy phần nào tâm thế thật sự của những người Hàn Quốc đối với người Việt.

Trong cuộc tiếp xúc với trưởng phòng chính sách gia đình phụ nữ Seoul, bà Cho Hyeon Ok đã chia sẻ rất nhiều về những chính sách của Seoul nói riêng và Hàn Quốc nói chung trong việc hỗ trợ các gia đình đa văn hóa từ việc dạy tiếng Hàn đến việc tư vấn tâm lý, cách sống hoàn toàn miễn phí. Bà kể một câu chuyện nhỏ nhưng làm chúng tôi phải nghĩ nhiều khi rời khỏi tòa thị chính Seoul: “Người Hàn Quốc chúng tôi có phong tục nấu canh rong biển để biếu trong những dịp đặc biệt như mừng thọ, mừng sinh nhật, kỷ niệm ngày cưới... Khi các cô dâu Việt sinh con ở đất nước chúng tôi, chính phủ cũng tổ chức nấu canh rong biển mang đến cho họ. Nhưng chúng tôi làm điều tra và biết rằng đa số cô dâu Việt tỏ ra không thích canh rong biển mà chính phủ đem tới. Điều đó làm chúng tôi đang phải cân nhắc, xem xét và rút kinh nghiệm trong các hoạt động hỗ trợ họ hòa nhập vào cuộc sống Hàn Quốc nhiều”.

------------------------------------

* Tin bài liên quan:

Đêm thời trang gây quỹ giúp con lai Việt - Hàn Hàn Quốc sẽ giúp mở trường dạy nghề cho các cô dâu Việt Cộng đồng Hàn Quốc tại TP.HCM hỗ trợ gia đình cô Huỳnh Mai Đừng cam phận

CÁT KHUÊ (từ Seoul)