Tảng băng ở Greenland

Tỉnh Ilulissat nằm phía tây nước Greenland chỉ cách Bắc Cực 200km, rét căm căm, -12°C. Được dặn trước, cả đoàn mũ lông bịt kín luôn mũi, chỉ chừa cặp mắt để ngắm cảnh.

Hoàng hôn ở Ilulissat

Sáng hôm sau chúng tôi háo hức ngồi lên xe trượt chó kéo dọc bờ biển. Các chú chó thật dễ thương, thông minh, lông rậm ri, xòe tay ra là mấy chú liếm lấy liếm để miếng bánh mì rồi ngoan ngoãn phóng vun vút.

Ở Ilulissat có khoản 3.500 chó thuần chuẩn Greenland, dòng gốc cách đây 4.000 năm tới vùng này cùng người Saqqaq. Quy định ở đây cực kỳ nghiêm ngặt, phải có giấy phép mới được ngồi trên ghế trước điều khiển chó và mỗi xe kéo bắt buộc trên 10 con để đảm bảo không làm kiệt sức chúng.

Đoàn xe kéo chó chở khách

Xa xa, các núi băng khổng lồ hùng vĩ trôi lững lờ khiến cả đoàn du khách trầm trồ thán phục. Muôn hình vạn vẻ, núi đằng kia hệt Khải hoàn môn với mái vòm cong vút, trống hoác chính giữa cao hơn 20-30m. Xa xa tảng băng trắng toát lấp lánh tựa mặt thiên thần cổ xưa nhìn nghiêng, đầy đủ sống mũi cao, môi, mắt, thậm chí gợn băng lăn tăn trên đầu giống mái tóc quăn bay bay.

Hình chiếc tàu, cá voi, mỹ nhân ngư, chiếc nấm, dăm khối ghép lại lỗ chỗ khe hở như toà lâu đài với nhiều cửa sổ…Thật ngoạn mục khi thấy cả tòa lâu đài bạch ngọc cao ngất gần cả trăm mét lộng lẫy lướt nhẹ soi bóng lên mặt đại dương xanh thăm thẳm.

Bắc Cực quang ở Greenland

Nửa đêm chúng tôi bước ra nhìn chân trời rực rỡ Bắc Cực quang mà cứ tưởng mình nằm mơ.Trên không trung vần vũ nghìn triệu dãy lụa màu sặc sỡ, đang một lốc xoáy tím pha vàng, đỏ ào ạt xoắn tít mù cao vòi vọi chợt tan biến hết rồi bung óng ánh vệt xanh đọt chuối, xanh lá mạ phơn phớt hồng, phút sau hoa cà hoa cải lớp lớp lam, hồng, lục, phún ra còn hơn pháo bông... Cả thành phố bừng sáng lấp lánh muôn sắc màu huyền diệu.

Trong văn hóa dân gian của người Inuit (Eskimo) tại Greenland, ánh sáng phương Bắc là linh hồn người chết đang chơi bóng bằng đầu lâu hải mã trên trời. Tên gọi của họ để chỉ Bắc cực quang là aqsalijaat, dấu vết của những người chơi bóng.

Suốt hai tuần lễ chúng tôi phiêu du cùng dân Eskimo tìm dấu vết các chú gấu trắng, chúa tể Bắc cực. Không hổ danh, mấy chàng gấu to đùng béo múp chẳng hề chui vô hang ngủ đông, mà thơ thẩn trên đống tuyết rình mò các lỗ thông hơi bé tý của hải cẩu, lại lon ton nhảy nhót từ tảng băng này sang tảng băng khác trôi bập bềnh trên mặt biển.

Một gia đình chim cánh cụt

Tôi tình cờ thấy hai mẹ con nhà gấu nằm sưởi nắng, gấu con bé xíu nhủi nhủi cái mũi ướt nhem vô bụng mẹ, còn gấu mẹ âu yếm liếm lông em bé nhõng nhẽo.

Cáo nâu lẽo đẽo theo sau nhà gấu mong kiếm chác đôi chút đồ thừa.

Đám hải cẩu riu ríu nằm xa xa, giữ khoảng cách an toàn với hung thần của chúng, nhặng xị đập đuôi, lâu lâu nhảy xuống nước ào ào. Tôi xem chúng bắt cá thật điệu nghệ, đương lim dim mắt lơ tơ mơ vậy mà ùm một cái từ tảng băng nhào xuống, giây lát đã ngậm con cá xấu số vùng vẫy kịch liệt ngoi lên mặt nước.

Gấu Bắc cực săn bắt cá

Hai chú hải cẩu

Chim, vịt vô số kể ven bờ biển. Tôi thắc mắc hoài không hiểu trời rét buốt như thế mà sao các con nhạn biển vẫn tỉnh bơ bay từng bầy là là ngọn sóng.

Cá voi ít gặp trong mùa đông, nhưng đoàn du khách chúng tôi may mắn chứng kiến cả bầy cá voi sát thủ (cá hổ kình) lăn lộn, tung mình giữa đống băng trôi ầm ầm. Đẹp mỹ miều nhất là nàng cú tuyết, trắng muốt điểm lơ thơ đen nâu vàng, lửng tửng giữa tấm thảm băng.

Đàn cá hổ kình

Thú vị ở Greenland là làng nhà tuyết Igloo hình tròn như nữa trái dưa úp. Khi đi săn hoặc di chuyển dài ngày, người Inuit lấy các khối băng có kích thước khoảng 60x120x10 cm (dài x cao x độ dày) được cắt bằng dao hoặc bằng băng cứng xây lều tạm.

Những viên gạch băng sẽ được xếp chồng lên nhau để tạo ra một ngôi nhà hình vòm, với lỗ thông hơi ở giữa và một cửa ra vào. Tôi hỏi tại sao hơi ấm từ người và lửa củi, đèn chẳng làm băng tan thì được biết băng bên trong ngôi nhà có tan chảy nhưng ít và không thể phá hủy ngôi nhà.

Băng chảy ra dù chỉ một chút xíu, ngay lập tức đông lại bởi nhiệt độ ở bên ngoài cộng nhiệt độ của khối băng bên cạnh nó rất thấp (từ -40 độ C tới -20 độ C). Không khí nóng bốc lên cao và sẽ thoát ra ngoài qua lỗ thông hơi cũng làm tản mát bớt nhiệt độ từ ngọn lửa.

Hai người một, chúng tôi chui vô lều. Bên ngoài giá rét thổi u u, sờ tay lên tường lạnh ngắt vậy mà phía trong ấm áp dễ chịu vô cùng. Nồi súp cá tuyết sôi bập bùng. Đi cả ngày, bụng đói cồn cào, cầm bát súp nóng hổi húp ngon lành, thật sảng khoái.

Cả đoàn cứ nói ước gì năm nào cũng có dịp qua Greenland dự vũ hội Bắc Cực Quang, ngắm băng trôi cùng gấu trắng, dẫu đường xá xa xôi cách trở thế nào cũng đáng công.

Vị trí tỉnh Ilulissat trên bản đồ (khoanh đỏ) - Ảnh chụp màn hình

10 bộ lạc sống tách biệt và bí ẩn nhất thế giới hiện đại

TTO - Papua New Guinea, Brazil, Ethiopia… là những đất nước có các bộ lạc được đánh giá tách biệt và gây tò mò nhất trên thế giới hiện nay.