Chia sẻ với Tuổi Trẻ Online, các chuyên gia Malaysia nhấn mạnh tác động sâu rộng của Cộng đồng ASEAN trong 10 năm qua, đặc biệt là những đóng góp của hợp tác giáo dục đối với ngoại giao nhân dân.

Nhìn lại 10 năm Cộng đồng ASEAN

Chuyên gia Amir Fareed, giám đốc chiến lược của Tập đoàn KRA - đơn vị tư vấn chính sách công và rủi ro chính trị trong khu vực ASEAN, đánh giá trong 10 năm hình thành và phát triển (2015 - 2025), Cộng đồng ASEAN đã đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với tiến trình hội nhập khu vực trên cả trụ cột: chính trị, kinh tế và văn hóa - xã hội.

Ông Fareed cho rằng từ góc độ kinh tế, Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) đã góp phần tăng cường thương mại nội khối, giảm các hàng rào phi thuế quan và thúc đẩy kết nối chuỗi cung ứng vùng. Nhờ đó, ASEAN trở thành nền kinh tế đứng thứ 5 thế giới.

Những sáng kiến như Cơ chế một cửa ASEAN (ASW) cùng các thỏa thuận và nhận thức chung giúp việc trao đổi hàng hóa và chuyên gia xuyên biên giới dễ dàng hơn rất nhiều.

Chuyên gia người Malaysia cũng đánh giá cao việc ASEAN đã xây dựng thành công cơ chế xây dựng sự đồng thuận và quản trị xung đột. Nhờ đó vị thế của Đông Nam Á là khu vực hòa bình, ổn định được duy trì.

Chính sự đoàn kết giữa các nước đã phát huy giá trí quý báu trong những giai đoạn khó khăn toàn cầu như đại dịch COVID-19 và các căng thẳng địa chính trị thế giới.

Ông Fareed kết luận: "Cộng đồng ASEAN đã thúc đẩy một bản sắc tập thể cùng với những chuẩn mực chung. Điều đó giúp các nước ASEAN tránh được cảnh cạnh tranh chia rẽ, thậm chí còn thúc đẩy hợp tác giữa những hệ thống chính trị đa dạng. Cách làm này đã trở thành công thức mang lại sự ổn định được kiểm chứng".

Hợp tác giáo dục là nền tảng để ASEAN thấu hiểu nhau

Nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế và chính trị học Enzo Sim Hong Jun đánh giá hợp tác giáo dục đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy quan hệ gần gũi giữa các nước ASEAN.

Chính nhờ các hoạt động hợp tác giáo dục mà mức độ thấu hiểu sâu sắc giữa người dân các nước trong khối luôn được duy trì.

Ông Enzo nhấn mạnh: "ASEAN là một trong những khu vực đa dạng nhất trên thế giới với nhiều ngôn ngữ, tôn giáo, nền ẩm thực, thể chế chính trị, sắc tộc cùng chung sống. Do đó giáo dục từ lâu đã luôn là nền tảng hiệu quả nhất trong việc thúc đẩy sự thấu hiểu chung trên toàn khu vực".

Các chương trình trao đổi sinh viên và học bổng của ASEAN như Chương trình trao đổi sinh viên quốc tế ASEAN (AIMS), Chương trình trao đổi giáo dục nghề nghiệp (SEAMEO), chuỗi chương trình trao đổi thanh niên ASEAN của Tổ chức thanh niên ASEAN đã tạo điều kiện cho nhiều lứa sinh viên từ các quốc gia thành viên được đến các nước ASEAN khác học tập trong khoảng thời gian nhất định.

Theo ông Enzo, đây là cơ hội quý báu để các sinh viên trải nghiệm và tìm hiểu văn hóa, lịch sử nước bạn thông qua việc trực tiếp sinh sống và chứng kiến đời sống thường nhật của người dân địa phương.

Để các nền tảng hợp tác giáo dục phát huy hiệu quả mạnh mẽ hơn, nhà nghiên cứu Enzo đề xuất tăng cường huy động các đại học quốc gia của ASEAN, thúc đẩy các bên thông qua các biên bản ghi nhớ (MoU).

Theo ông, những bước đi này sẽ mở rộng không gian hợp tác giữa các cơ sở giáo dục đại học và tổ chức thanh niên địa phương, qua đó hỗ trợ giao lưu nhân dân và các sáng kiến ngoại giao văn hóa trong khu vực.

Thủ tướng: Doanh nghiệp là trái tim của tăng trưởng ASEAN

Thủ tướng cam kết Việt Nam kiến tạo 'thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh' để cùng với các chính phủ và doanh nghiệp các nước thành viên đưa ASEAN trở thành một thực thể kinh tế năng động.