Phóng to

Người Hàn Quốc biểu tình ngày 20-5-2011 yêu cầu chính phủ điều tra thông tin về chất độc da cam được chôn giấu ở Chilgok. Đây được cho là lượng chất độc Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam còn “thừa” - Ảnh: Reuters

Trên Đài KPHO ở Phoenix ngày 13-5, Steve House - một cựu binh Mỹ ở bang Arizona - tiết lộ vào năm 1978, ông được lệnh đào một con mương dài chứa chất độc da cam ở căn cứ Carroll, nơi ông đồn trú với tư cách là chuyên viên vận hành các thiết bị nặng của quân đội. Ông Steve cho biết ông không được báo sẽ chôn chất gì trong con mương, nhưng cho biết ông đã trông thấy khoảng 250 thùng có màu cam tươi, một số là màu cam sáng và một số thùng có hàng chữ “Province of Vietnam, Compound Orange”. Ông tin là mỗi thùng chứa 208 lít hóa chất làm rụng lá.

“Tôi muốn rời bỏ cuộc đời này trong thanh thản”

Thông tin của Steve được cộng sự Robert Travis, đồng đội và hiện sống ở West Virginia, thừa nhận. Robert nhớ đã vận chuyển các thùng hóa chất ra khỏi kho ở căn cứ Carroll, cách thành phố Daegu khoảng 30km về phía bắc. Ông cũng khẳng định các thùng này có mùi ngọt gây khó chịu và một số thùng có hàng chữ “1967 for the Republic of Vietnam”. Richard Cramer, một cựu binh khác của căn cứ Carroll, hiện ở Decatur, Illinois, cũng thừa nhận với Đài KPHO nội dung tương tự.

Cả ba người này đều có các vấn đề về sức khỏe mà họ khẳng định do tiếp xúc với hóa chất này.

Steve House cho KPHO biết ông quyết định tiết lộ thông tin này vì ông biết mình không sống được bao lâu nữa, do vậy, “nếu tôi phải rời bỏ cuộc đời này, tôi muốn ra đi trong thanh thản” - ông nói.

Quân đội Mỹ đã cho rải chất độc da cam xuống các khu vực rừng rậm ở Việt Nam để diệt cỏ nhằm phá hủy nơi trú ẩn của quân du kích Việt Nam. Việc tiếp xúc với hóa chất này được cho là nguyên nhân gây ra nhiều chứng bệnh và di chứng khác nhau, trong đó có ung thư và bệnh về thần kinh, trẻ sinh ra bị dị tật.

Quân đội Hàn Quốc đang điều tra dù cho biết những thùng chất độc da cam này đã được đổ xuống biển. Bộ Môi trường Hàn Quốc đã yêu cầu Bộ Quốc phòng Mỹ xác minh thông tin mà ba cựu binh Mỹ cung cấp, yêu cầu thành lập lực lượng điều tra chung Mỹ - Hàn và đề xuất thông qua luật liên quan tới việc điều tra khu vực chứa chất thải. Các nhà phân tích Hàn Quốc cũng bắt đầu kiểm tra khu vực căn cứ Carroll và thu thập các mẫu đất, nước.

Chính quyền Bắc Gyeongsang đã có cuộc họp khẩn cấp với Bộ Môi trường và quyết định kiểm tra thực địa. Đảng Dân chủ ở khu vực Bắc Gyeongsang đã ra thông báo nêu rõ: “Điều này có thể là thảm họa lớn. Chính phủ cần phải điều tra ngay lập tức để tìm ra sự thật. Do căn cứ Carroll có vai trò lớn là căn cứ đạn dược vũ khí, số lượng chất độc hại chôn ở đây có thể nhiều hơn những gì được thông báo. Nếu thông tin này đúng, quân đội Mỹ phải nhận trách nhiệm, bồi thường và thực hiện giám sát chung thường xuyên”.

“Có thể là thảm họa lớn”

Trong khi đó, các nhà làm luật và các tổ chức xã hội ở khu vực Chilgok đã tổ chức tuần hành tại khu vực căn cứ vào ngày 20-5. Tổ chức môi trường Những người bạn của Trái đất đã đề nghị cùng với các nhóm môi trường khác được tham gia thực địa cùng với Bộ Môi trường Hàn Quốc nhưng bị từ chối. Tổ chức xã hội Hàn Quốc xanh ra tuyên bố bày tỏ lo ngại chất độc đã làm ô nhiễm dòng sông Nakdong và chính phủ cần kiểm tra sức khỏe của người dân trước tiên.

Trước những lo ngại đang gia tăng ở Hàn Quốc, tướng Walter L.Sharp, chỉ huy trưởng lực lượng Mỹ ở Hàn Quốc, cho biết quân đội Mỹ sẽ mở rộng điều tra cho dù các dữ liệu hiện tại không ghi nhận hóa chất độc hại này đã được lưu giữ ở đây. Tại căn cứ Carroll hiện có khoảng 3.850 người làm việc và 900 quân đồn trú. Dự tính mất khoảng một tháng để thu các mẫu đất và nước ngầm đem kiểm định để kết luận có bị ô nhiễm hay không.

Việc Chính phủ Hàn Quốc họp khẩn cấp cho thấy sự lo ngại về tác hại cho môi trường và sức khỏe. Có bốn nhánh sông chảy vào con sông Nakdong, vốn là nguồn cung cấp nước chính cho Daegu, Busan và các khu vực khác ở tỉnh Gyeongsang. Căn cứ Carroll chỉ cách sông Nakdong 630m, lại còn có một trang trại ở phía đông nam căn cứ, bởi vậy người ta đang rất lo ngại sản phẩm nông nghiệp đã bị nhiễm độc trong một thời gian dài.