Với việc lấy lại mốc 1.700 điểm, chỉ số VN-Index đang tăng 34,5% từ đầu năm 2025. Tuy nhiên sự phân hóa lớn đang diễn ra, đặc biệt tại nhóm cổ phiếu phân bón - hóa chất (PBHC).

Trong đó, CTCP Tập đoàn Hóa chất Đức Giang (DGC) đang thu hút nhiều sự chú ý khi DGC còn góp mặt vào rổ VN30 từ giữa năm nay.

Những gam màu xám trong giai đoạn cuối năm 2025

Trong tuần giao dịch vừa qua, DGC ghi nhận 3 phiên giảm sàn liên tiếp. Phiên cuối tuần, cổ phiếu này "thoát sàn" nhưng vẫn mất 6,28%. Tính chung cả tuần, DGC giảm 23,7%.

Không chỉ DGC, các cổ phiếu liên quan trong hệ sinh thái cũng chịu áp lực điều chỉnh mạnh. CTCP Ắc quy Tia Sáng (TSB) giảm 21,13% trong tuần, còn CTCP Phốt pho Apatit Việt Nam (PAT) mất 14,69%.

Lũy kế từ đầu năm 2025, DGC đã giảm 39,8%, TSB giảm 33,6%, còn PAT vẫn duy trì được mức tăng giá 8,7%.

Trong khi đó, nhiều cổ phiếu cùng ngành khác cũng đang chịu áp lực chốt lời sau sóng nâng hạng thị trường.

Dù vẫn ghi nhận mức tăng trưởng so với đầu năm, các mã như DDV của CTCP DAP - VINACHEM hay DPM của Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí đều đã chiết khấu hơn 20% so với vùng đỉnh năm 2025. Hiện DDV tăng 30,7%, DPM tăng 16,2%, còn BFC của CTCP Phân bón Bình Điền tăng 12,4%.

Toàn bộ các cổ phiếu này đều có mức sinh lời kém hơn so với VN-Index, trái ngược với năm 2024, thời điểm hàng loạt mã trong nhóm lập kỷ lục giá và vượt xa thành tích của VN-Index.

"Cá mập" cũng dính đòn

Điểm đáng chú ý của trường hợp DGC là cổ phiếu này không chỉ thu hút nhà đầu tư cá nhân mà còn nằm trong danh mục của nhiều quỹ lớn. Theo báo cáo cuối tháng 11-2025, hai quỹ thuộc VinaCapital với tổng tài sản hơn 2.000 tỉ đồng cùng nắm giữ DGC: VESAF sở hữu 10,7% cổ phần và VMEEF nắm 4,8%.

Trong khi đó, DGC còn vào rổ chỉ số VN30 từ đầu tháng 8-2025. Điều này đồng nghĩa các quỹ ETF như DCVFMVN30 ETF, SSIAM VN30 ETF, KIM Growth VN30 ETF hay MAFM VN30 ETF buộc phải đưa cổ phiếu này vào danh mục.

Tuy nhiên, theo thống kê, nếu mua DGC theo rổ chỉ số mới giai đoạn cuối tháng 7-2025 và đầu tháng 8-2025, các quỹ ETF và nhà đầu tư tham gia chiến lược đầu tư thụ động có thể lỗ 30 - 35%. Trên thị trường cũng xuất hiện những dự báo cho rằng DGC có thể đối mặt nguy cơ bị loại khỏi VN30 trong kỳ cơ cấu tới.

Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc khối nghiên cứu và phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam, cho rằng câu chuyện của DGC đang diễn ra trong một bối cảnh nhạy cảm, khi thị trường chưa có thông tin chính thức xác nhận các yếu tố bất thường.

"DGC vẫn được xem là doanh nghiệp lớn, có nền tảng cơ bản dễ thu hút cả dòng tiền tổ chức ưa thích cổ phiếu giá trị lẫn dòng tiền thụ động. Tuy nhiên, doanh nghiệp tốt, cổ phiếu tốt vẫn có thể gây tổn thất cho cả nhà đầu tư lớn nếu xuất hiện những biến cố làm ảnh hưởng tới định giá", ông Minh nhận định.

Kết quả kinh doanh phân hóa, bài toán cắt lỗ và quản trị rủi ro

Dù có những vận động bất thường của cổ phiếu DGC, bức tranh cơ bản của ngành phân bón - hóa chất năm 2025 vẫn tương đối tích cực, nhờ chính sách trong nước và bối cảnh thế giới.

Trước khi xuất hiện những biến động bất thường của DGC, vào cuối tháng 11-2025, Chứng khoán FPT vẫn duy trì quan điểm tích cực với dự báo lợi nhuận sau thuế cả năm 2025 đạt 3.341 tỉ đồng, tăng 7,5%.

Theo một giám đốc môi giới tại công ty chứng khoán, triển vọng của nhóm PBHC thực tế là tích cực và đi cùng sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Đặc biệt trong bối cảnh Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 chữ số từ năm 2026.

Dù DGC xuất hiện trong danh mục của nhiều quỹ, vị này không thể hiện lo lắng về rủi ro thị trường bởi nhà đầu tư tổ chức thường không sử dụng đòn bẩy và có các công cụ phòng vệ rủi ro chuyên nghiệp khi xuất hiện những biến động lớn.

Tuy nhiên, với nhà đầu tư cá nhân, việc tư vấn cắt lỗ trong những trường hợp như DGC là vô cùng nhạy cảm.

"Nếu phải thẳng thắn, nhà đầu tư ngắn hạn nên cân nhắc cắt lỗ để bảo toàn phần vốn còn lại. Với những khoản đầu tư quy mô lớn, việc hạ bớt tỉ trọng sau khi có thanh khoản cũng là cần thiết bởi rất khó xác định cổ phiếu đã tạo đáy chưa", vị này cho biết.

Diễn biến bất thường của loạt cổ phiếu sau tin thoái vốn nhà nước

Nhóm cổ phiếu liên quan đến thoái vốn tăng 100-700% sau một tháng. Tuy nhiên thanh khoản trung bình chỉ vài chục nghìn cổ phiếu mỗi phiên.