Học sinh Trường tiểu học Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, TP.HCM trong giờ học - Ảnh: Như Hùng

Từ năm học 2016-2017, mức học phí sẽ điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng tăng bình quân hằng năm.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Bùi Hồng Quang cho biết: Khung học phí ở bậc mầm non và phổ thông quy định tại nghị định 86 được xác định theo nguyên tắc như đã quy định tại nghị định 49 trước đây.

Khung học phí hằng năm được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng hằng năm từ năm học 2010-2011 đến năm học 2015-2016. Căn cứ khung học phí quy định tại nghị định 86, HĐND các tỉnh, thành phố sẽ quy định mức học phí cụ thể của từng cấp học theo từng vùng miền, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế của từng địa bàn dân cư, khả năng đóng góp thực tế của người dân.

Ông Bùi Hồng Quang - Ảnh: V.Hà

Tăng học phí để hạn chế tình trạng lạm thu

* Mức dao động học phí ở từng khu vực có khoảng cách rất lớn, xin ông giải thích cụ thể việc áp dụng đối với từng đối tượng sẽ như thế nào trong khung học phí của mỗi khu vực thành thị, nông thôn, miền núi?

- Nghị định 86 quy định khung học phí cho ba vùng có khoảng cách rộng để đảm bảo phù hợp với các loại đối tượng học sinh theo các vùng miền, từ đối tượng học sinh có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn sống ở khu vực nông thôn miền núi, đến khu vực có điều kiện sống tốt hơn như khu vực thành thị. Khung học phí trong nghị định 86 còn quy định chung cho học sinh từ mầm non, trung học cơ sở và trung học phổ thông.

Căn cứ vào khung học phí này, HĐND cấp tỉnh quy định mức học phí cụ thể cho học sinh từng cấp học (mầm non, THCS, THPT) với từng vùng miền. Mức học phí phải phù hợp với điều kiện kinh tế của từng địa bàn dân cư (thành thị, nông thôn, miền núi), khả năng đóng góp thực tế của người dân.

* Với mức học phí mới, theo ông, các cơ sở giáo dục có thể giải quyết được những khó khăn cơ bản về tài chính để hạn chế lạm thu và các vấn đề tiêu cực khác liên quan tới thu chi tiền của người dân như dư luận vẫn bức xúc lâu nay không?

- Hiện nay, ngân sách nhà nước vẫn là nguồn đầu tư chủ yếu cho giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông. Mức học phí quy định tại nghị định 86 vẫn còn rất thấp, tuy nhiên học phí là một nguồn thu của cơ sở giáo dục để cùng với ngân sách nhà nước trang trải cho các hoạt động giáo dục. Mức học phí được điều chỉnh tăng sẽ góp phần làm hạn chế tình trạng lạm thu trong các cơ sở giáo dục.

Tuy vậy để giải quyết triệt để tình trạng lạm thu cần có nhiều biện pháp, ngoài các biện pháp về tăng cường đầu tư kinh phí, cần tăng cường biện pháp phổ biến, tuyên truyền chế độ, chính sách; tăng cường công tác quản lý nhà trường...

Tăng không nhiều so với khung học phí cũ

* Theo ông, mức học phí mới tác động đến các đối tượng học sinh như thế nào? Quy định mới về miễn giảm học phí và hỗ trợ học tập đối với học sinh chính sách và học sinh khó khăn có gì thay đổi so với quy định cũ? Đối với những học sinh khó khăn nhưng chưa nằm trong diện được miễn giảm, hỗ trợ, liệu việc tăng học phí có gây khó khăn, ảnh hưởng tới động cơ học tập của học sinh không, thưa ông?

- Khung học phí mới tăng không nhiều so với khung học phí cũ, hơn nữa khoảng cách giữa trần và sàn học phí rất rộng để các địa phương quy định mức học phí cụ thể phù hợp với từng cấp học, từng địa bàn và khả năng đóng góp thực tế của người dân (ví dụ: mức sàn thấp nhất khu vực miền núi năm học 2015-2016 là 8.000 đồng/tháng, mức này là khá thấp.

Đến nay hầu như các địa phương giữ nguyên mức học phí như các năm trước), vì vậy về cơ bản không có tác động lớn đến đối tượng người học.

Nghị định 86 mới có bổ sung cập nhật thêm một số đối tượng miễn giảm học phí đã được quy định tại một số văn bản quy phạm pháp luật ban hành trong thời gian qua. Các đối tượng thuộc diện miễn giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập đối với cấp học mầm non, phổ thông vẫn được giữ nguyên như chế độ học phí cũ. Mức hỗ trợ chi phí học tập được điều chỉnh là 100.000 đồng/học sinh/tháng (mức cũ là 70.000 đồng/học sinh/tháng).