Triển lãm của họa sĩ Ngọc Mai mang đến những lát cắt cảm xúc của người chinh phụ (người phụ nữ có chồng đi đánh giặc xa nhà): nỗi cô đơn, mong chờ và kiên cường được thể hiện bằng gam màu mềm mại đặc trưng của tranh lụa.

Nỗi niềm của người chinh phụ qua tranh lụa

Họa sĩ Ngọc Mai cho biết cảm hứng lớn nhất để thực hiện dự án này xuất phát từ sự đồng cảm sâu sắc với thân phận người chinh phụ trong tác phẩm văn học Chinh phụ ngâm. 

Bà đồng cảm nỗi thống khổ của người chinh phụ, chồng đi vào nơi gió cát: cô đơn, nhớ nhung, lo sợ, hờn tủi. Tác giả mượn màu sắc để diễn đạt những nỗi niềm này.

Bộ tranh lụa gồm 6 bức, mỗi bức tương ứng với một câu thơ trong bản dịch Nôm của Chinh phụ ngâm. 

Việc lựa chọn những câu thơ cụ thể, theo họa sĩ, không phải ngẫu nhiên mà dựa trên sự hòa hợp tự nhiên giữa hình ảnh hội họa và tâm trạng thơ ca. 

Sáu câu thơ được họa sĩ lựa chọn gồm: Áo nhung trao quan vũ từ đây / Này một thân nuôi già dạy trẻ / Ôm đàn tranh, mấy phím rời tay / Vắng chàng điểm phấn trang hồng với ai / Vì chàng, thân thiếp lẻ loi một bề / Cùng chàng lại kết nối duyên đến già.

Mỗi bức tranh là một trạng thái tinh thần từ ngày tiễn biệt, đến những đêm lặng lẽ ôm đàn, cho đến nỗi trống vắng khi soi gương mà chẳng còn ai để điểm phấn tô môi.

Chia sẻ với Tuổi Trẻ Online về lý do chọn tranh lụa thay vì các chất liệu khác, họa sĩ Ngọc Mai cho biết lụa mang lại sự mềm mại và độ thấm màu phù hợp với tâm trạng nhân vật: 

"Nếu dùng chất liệu khác, tranh sẽ bị cứng, không diễn tả được cái buồn, cái mỏng manh của người chinh phụ".

Quá trình sáng tác bộ tranh kéo dài nhiều năm, họa sĩ Ngọc Mai cho biết bà bắt đầu phác thảo khoảng năm 2018-2019, nhưng liên tục thay đổi vì "vẫn chưa hài lòng", giai đoạn điều trị bệnh khiến sức sáng tác của tác giả bị gián đoạn.

Theo họa sĩ, điều bà trân trọng nhất là khi người xem có thể cảm nhận được cảm xúc mà bà gửi gắm: "Có người đến nói với tôi rằng nhìn nhân vật trong tranh thấy buồn, thấy như đang trông ngóng ai đó. Chỉ cần người xem nhìn vào và cảm được điều gì đó, tôi đã thấy mình thành công một phần rồi".

Dù sức khỏe không còn tốt để lên kế hoạch cho các dự án dài hơi, họa sĩ Ngọc Mai cho Tuổi Trẻ Online biết bà vẫn mong bộ tranh mang đến cho những người đồng niên "một niềm vui thư giãn khi ngắm tranh".

Đồng thời, bà hy vọng mỗi người sẽ tìm thấy sự đồng cảm trong câu chuyện của người chinh phụ. Triển lãm Chinh phụ ngâm mở cửa từ ngày 22-11 đến ngày 28-11 tại Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.

Một số bức Chinh phục ngâm khác của họa sĩ Ngọc Mai:

Tranh lụa của danh họa Lê Phổ đấu giá hơn 2,3 triệu đô

Tác phẩm La famille dans le jardin của danh họa Lê Phổ vừa được bán với giá hơn 2,3 triệu USD tại phiên đấu giá quan trọng kỷ niệm 50 năm của nhà Sotheby’s Hong Kong.