Phóng to

Nghệ sĩ Thục An (trái) đang hát ca trù trích đoạn Chinh phụ ngâm. Ảnh: L.Đ.

TTO - Chương trình “Hát thơ Chinh phụ ngâm” do nhóm hát thơ Lạc Việt, CLB Ca trù & hát thơ đại học Hùng Vương và CLB Ca Huế cùng trình diễn vào đêm 30-9, tại sân khấu Không gian Mây (82 Nguyễn Du - Q1) đã đem lại một sắc diện mới cho phương pháp thể hiện thơ trước công chúng.

Các làn điệu dân ca ở từng vùng miền đất nước được vận dụng vào thể thơ song thất lục bát của bài Chinh phụ ngâm để hát lên, khiến cho người nghe cảm nhận rằng bài ngâm khúc này đã đi vào lòng người ở mỗi vùng miền bằng những âm hưởng khác nhau.

Điệu ru con miền Bắc với giọng ngâm của NSƯT Hồng Vân như kéo dài nỗi ngóng trông chồng của người chinh phụ, bất ngờ hơn, điệu ai oán của dân ca xứ Nghệ được Hồng Oanh thể hiện như tiếng nấc nghẹn ngào, và đến điệu ca trù của nghệ sĩ Thục An thể hiện theo thể loại gửi thư thì sự trúc trắc và niêm luật ràng buộc của thể thơ song thất lục bát đã hòa nhập uyển chuyển vào các làn điệu cổ truyền ngàn đời của dân tộc, để được hát lên, bay xa, ngấm vào tận tâm hồn của những khách yêu thơ và đam mê âm nhạc dân ca.

Phóng to

Kim Young Suk (giữa) đang giao lưu tại đêm hát thơ. Ảnh: L.Đ.

Khách mời dự đêm hát thơ phần lớn là giới yêu thơ, các vị giáo sư, các nhà ngiên cứu, một số sinh viên và giảng viên của trường đại học KHXH&NV TP.HCM. Đặc biệt có một nhóm các sinh viên Nhật Bản và Hàn Quốc đang học tại khoa VN học của trường KH&XHNV cũng tham dự đêm hát thơ với nhiều lạ lẫm.

Cô sinh viên Hàn Quốc Kim Young Suk bày tỏ: “Tôi cảm nhận được tình cảm của con người VN qua các làn điệu đa dạng trên, tôi mong muốn được tìm hiểu thêm môn nghệ thuật này”. Và, trong cơn cao hứng, Kim young Suk đã hát một bài ca tiếng Hàn phổ từ thơ của một người thầy giáo của cô. Buổi hát thơ thành ra có một nội dung giao lưu thú vị.

Hát thơ - môn nghệ thuật mới vận dụng các làn điệu dân ca ba miền Bắc Trung Nam để thể hiện, trình diễn những tác phẩm thơ. Như vậy, từ xưa, thơ chỉ được thể hiện bằng cách đọc hoặc ngâm, nhưng hiện nay đã có một hình thức thể hiện mới: hát thơ.

Cùng với các giai điệu của dân ca, tiết tấu và chất nhạc trong thơ đến với tâm hồn người đọc nhẹ nhàng hơn. CLB bộ ca trù và hát thơ của đại học Hùng Vương đã thể hiện hai lần hát thơ rất thành công trước đây là hát thơ Kiều, hát thơ Lục Vân Tiên.

Lần hát Chinh phụ ngâm này là một bước thử nghiệm táo bạo trên thể thơ song thất lục bát - một thể thơ rất khó ngâm vì gieo vần trên cả hai thanh điệu trắc và bằng - điểm khác biệt đặc biệt so với các thể loại thơ khác. Tuy nhiên, sự thành công của các nghệ sĩ, nghệ nhân đêm diễn đã khẳng định nghệ thuật hát thơ hoàn toàn có thể được sử dụng như một phương tiện thể hiện các tác phẩm thơ VN - dù bất cứ thể thơ nào - cũng đều rung động lòng người.