Chuyển đổi sang đất ở không qua đấu giá cho 200 nhà đầu tư: Có lợi ích nhóm không?

Đại biểu Quốc hội lo ngại nguy cơ hệ lụy kéo dài khi thông qua quy định chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang làm nhà ở thương mại - Ảnh: N.K.

Sáng 6-1, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật đầu tư công, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật đầu tư, Luật đấu thầu, Luật điện lực, Luật doanh nghiệp, Luật thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật thi hành án dân sự. 

Một trong những vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm là đề nghị của Chính phủ sửa đổi điểm c, khoản 1, điều 75 (tương ứng sửa đổi khoản 1, điều 23 Luật Nhà ở) theo hướng, ngoài đất ở hợp pháp, nhà đầu tư có quyền sử dụng các loại đất khác không phải là đất ở để đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại mà không phải đấu giá, đấu thầu. 

Bày tỏ băn khoăn về vấn đề này, đại biểu đoàn Bắc Giang Trần Văn Lâm - ủy viên Ủy ban Tài chính, ngân sách - cho rằng bất hợp lý, không công bằng với người dân. Chưa kể nếu được thông qua, quy định này sẽ tạo ra kẽ hở để doanh nghiệp thu gom đất nông nghiệp, thâu tóm đất đai, tạo nên hệ lụy xấu kéo dài, gây tác động đến điều chỉnh quy hoạch, gây thất thoát ngân sách do không thông qua đấu giá sẽ tạo chênh lệch giá, tiền sẽ chảy vào túi doanh nghiệp.

"Nếu việc sửa chỉ đáp ứng 200 nhà đầu tư nhưng không đánh giá kỹ lưỡng sẽ tạo hệ lụy khi hàng nghìn, hàng vạn dự án đất đai tới đây xu thế chuyển dịch thế nào, cứ mua bán đất nông nghiệp và làm thủ tục đầu tư mà không đấu thầu đấu giá sẽ ra sao? Liệu có lợi ích nhóm hay không khi thực tế cho thấy có yếu tố lợi ích nhóm rõ ràng, luật thông qua phục vụ cho 200 nhà đầu tư này?" - ông Lâm đặt câu hỏi.

Cho rằng nội dung sửa đổi để làm rành mạch hơn các hình thức sử dụng đất để xây dựng nhà ở thương mại, song đại biểu đoàn Sóc Trăng - ông Hoàng Thanh Tùng - chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - cũng đặt câu hỏi có hay không nguy cơ trục lợi chính sách. 

"Khi luật ban hành có dẫn đến tình trạng nhà đầu tư đổ xô đi thu gom đất chưa phải là đất ở với nhiều hình thức, chờ quy hoạch kế hoạch sử dụng đất được duyệt sẽ bán đi để thu lợi hay không. Đó là trục lợi chính sách, nên cần phải dự báo trước vấn đề này để có đánh giá và quy định cho rõ" - ông Tùng nêu quan điểm.

Ngoài ra là vấn đề nghĩa vụ tài chính đất đai, khi hiện nay có bất cập là giá đất theo Luật đất đai chưa thực sự sát với thực tiễn, nên việc bồi thường, nộp tiền sử dụng đất để chuyển mục đích sử dụng chưa thật sát.

Ông Đồng Ngọc Ba, đại biểu tỉnh Bình Định, cho hay việc sửa đổi là để quy định lại hình thức sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, chứ không đề cập tới các vấn đề khác của Luật đất đai hoặc các loại dự án đầu tư khác có sử dụng đất.

Về thủ tục chuyển đổi, ông Ba cho biết giữa các văn bản quy phạm pháp luật về đầu tư, nhà ở chưa rõ ràng, thống nhất. Vì vậy, Chính phủ đề xuất mở rộng đối tượng, trường hợp chấp thuận chủ trương đầu tư và không thông qua đấu thầu đấu giá nếu nhà đầu tư có đất nhưng không phải là đất ở. 

Còn trường hợp nếu là đất nông nghiệp nhưng đã có quyền sử dụng đất hợp pháp và trong đó có một phần đất ở thì trong đề xuất không bao hàm vấn đề này.

Tổng cục Quản lý đất đai: Quản lý bất động sản chưa thấu đáo để môi giới lợi dụng gây 'sốt đất'

TTO - Lãnh đạo Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và môi trường) cho rằng 'sốt đất' là bài học về quản lý bất động sản, làm chưa được thấu đáo nên một số môi giới lợi dụng để làm nóng thị trường đất đai.