Phóng to

Thậm chí nhà có cỗ bàn gì muốn mời được hàng xóm thì thể nào cũng phải có món thịt chuột. Thôi thì chuột nướng, chuột chiên, chuột om, hoặc chuột hấp với lá chanh, cực kỳ phong phú! Khi vào miền Tây <?xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />Nam bộ, tôi còn học được món chuột khía ướp nước cốt dừa và nhiều thứ lá thơm, để khi cặp vào nướng trên than hồng, xé ra chấm muối tiêu làm đồ mồi với ly rượu đế xoay tua, rõ ràng là...tuyệt cú mèo (dẫu rằng “mèo” có... kỵ với chuột)!

Chẳng thế mà ông “vua bắt chuột” ở quê tôi - người sáng chế loại bẫy chuột được bảo vệ quyền sở hữu hẳn hoi - mỗi tháng ông tóm được cả ngàn chú chuột ngoài đồng, vừa bảo vệ được lúa, vừa là nguồn cung cấp thịt chuột cho cả vùng. (Nên nhớ rằng khi bắt được chuột, đội sản xuất hoặc ủy ban chỉ cần một cái đuôi chứng minh cho một chú chuột bị diệt để thưởng tiền, chứ chẳng ai... dại gì mà nộp cả con chuột!).

Đó là nói cái “sự thích thú” chuột ở góc độ cái mồm và cái bao tử. Chuột - chít còn được thích vì nó bổ dưỡng cho cái mắt, cái tay và đặc biệt là cái đầu. Từ trường tiểu học, các chíp hôi đã được làm quen với máy tính. Loại choai choai thì đã quá rành với các ghêm (game), và mới đây còn có một cụ già thuộc tuổi U80 cũng bắt đầu đi học máy tính để... “giao liu” chát chít với một cụ bà ở nước ngoài. Rõ ràng là từ trẻ chí già đều thích máy tính, mà phàm là dính đến máy tính thì phải biết sờ con chuột.

Năm xưa, đã có một ông cán bộ cao cấp được nhà báo hỏi: “Hằng ngày có sử dụng máy tính hay không?”. Ông đã thành thực trả lời: “Cũng đã dùng, nhưng còn một chút vướng mắc về con chuột”. (Bởi tuổi đã cao, ông không thể “nhấp kép” chuột cho nhanh tức là nhấp 2 cái liền nhau, ông đang cố luyện ngón tay cho... linh hoạt lên một chút).

Phóng to

Vậy là “chuột” được ưa thích cả dạng vật thể và phi vật thể, đó là một chân lý, ai cũng phải công nhận. Hiện nay, phong trào học ngoại ngữ đang phát triển rầm rầm, nên thiên hạ lại có xu hướng tránh dùng tiếng ta, gọi là “chuột” nó hơi... thô thiển.

Bởi thế, người ta gọi theo tiếng Ănglê cho nó... oai hơn, và “chuột” được gọi là “mao-xơ” (mouse, theo cách đọc của các lớp A tiếng Anh buổi tối) còn số nhiều - nghĩa là từ 2 con chuột trở lên - thì gọi là “mai-xơ” (mice). Cũng là ngoại ngữ, nhưng thâm thúy hơn, nho nhã hơn, chuột còn có tên chữ theo chữ Hán là “Tí”, nên gọi là “tí” cũng đúng.

Chữ Hán lại đơn giản hơn nên một con chuột cũng là “1 tí mà 2 con chuột cũng chỉ là “2 tí” chứ không rắc rối như tiếng Ăng-lê. Tí lại càng danh giá khi đứng hàng đầu trong 12 con giáp, tức thị là năm mới này đây. Hơn nữa, như “tác rả” bài này đã viết “chuộtchít, ai mà chẳng thích”, lại càng đúng khi dùng chữ nho “Tí, ai mà chẳng thích”! Cứ ngẫm mà xem, trẻ mới lọt lòng đều đã thích sờ tí mẹ, lớn lên - thậm chí đã sồn sồn - các ông đi hát karaoke còn “thi hát giải... bàn tay vàng” kia mà!

Lại cũng từ cái “vụ” tên gọi này mà phát sinh ra thêm nhiều danh từ để bổ sung cho đại từ điển bách khoa. Ban đầu là “nhấp chuột”, “sờ chuột” (của máy tính). Đến khi có cái “náp-tốp” (laptop) thì lại phải gọi là “vê chuột”, vì con chuột chỉ là một cái núm tròn gắn luôn trên máy, phải “vê” thì mới sử dụng được. Các ông sồn sồn cũng thích gọi “vê chuột” - tức “vê tí” hay “vê mao-xờ” - thì nó mới... phê! Tiện đây, xin có một ý tưởng về hình thức và thương hiệu hàng hóa, hãng máy tính quốc tế nào muốn xài, xin liên hệ với “tác rả” Ba Long, nhờ báo TTC chuyển.

Hiện nay có nhiều loại chuột: Chuột có dây, chuột không dây, chuột điện quang, chuột to cho máy để bàn, chuột bé xíu gắn luôn trên máy xách tay... Hãng nào muốn bán chạy hàng, thu hút người tiêu dùng đủ các lứa tuổi, nên tạo con chuột theo hình chữ Hán - hình Tí. Vừa độc đáo, vừa hấp dẫn vì người dùng đều thích. Tí đó to hay bé, tùy cỡ máy, nhưng “nguyên tắc” là phải... vừa tay, phải “hiện thực tả chân” nghĩa là phải... thoạt nhìn ai cũng thấy giống!

Năm Tí là như thế! Thiên hạ đồn đại rằng sang năm mới, nhậu với món chuột đồng sẽ nhiều tài, nhiều lộc. Vừa góp phần bảo vệ đồng ruộng, vừa tránh né được con “vidút” H5N1 ở gà, vịt. Năm Tí mà sắm được cái máy tính hoặc cái lap-top cũng sẽ phát tài, bởi vừa “nâng cao trình độ” vừa thực tập được chuyện “vê chuột”, “vê mao-xờ”...

Thế đấy, chuột-chít: Ai mà chẳng thích?

BA LONG

Phóng to Tuổi Trẻ Cười số 349 (ra ngày 1-2-2008) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này. Chúc bạn đọc có thật nhiều thời gian thư giãn thoải mái!