Đơn đăng ký tham dự chương trình

Theo ảnh một tấm phôi bằng khen đề tên chương trình “Vinh danh nghệ nhân văn hóa dân gian”, phía trên có quốc huy nước CHXHCN VN, phía dưới có đề 3 đơn vị tổ chức (dự kiến) là: Bộ VH – TT & DL; Trung tâm Bảo tồn di sản văn hóa tôn giáo (Hội Di sản văn hóa VN); Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn phát huy văn hóa dân tộc VN.

Nhưng đến khi chương trình bị hoãn, những người tham gia vẫn không hay biết và nhiều đơn vị có tên trong phôi bằng khen đã lên tiếng phủ nhận sự tham gia của mình vào chương trình.

Chương trình có dấu hiệu lừa đảo?

Công văn ngày 26-11 của Thanh tra Bộ VH-TT&DL nêu rõ qua thông tin phản ánh trên một số trang mạng xã hội và Facebook, có đăng tải thông tin, ảnh việc cấp bằng chứng nhận “Nghệ nhân văn hóa dân gian” giữa Bộ VH-TT&DL với Trung tâm Bảo tồn di sản văn hóa tôn giáo (Hội Di sản văn hoá VN) và Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn phát huy văn hóa dân tộc VN.

Thanh tra Bộ VH-TT&DL đã kiểm tra các thông tin trên và nhận thấy chương trình này có văn bản của Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc VN do GS Hoàng Chương, giám đốc trung tâm, ký ngày 1-7-2015 gửi các cá nhân, tổ chức, doanh nhân, doanh nghiệp... mời gọi tham gia chương trình.

Chương trình này cũng có thông báo gửi nghệ nhân dân gian ưu tú chương trình “Vinh danh nghệ nhân văn hóa dân gian” do Bộ VH-TT&DL tổ chức, nhằm tôn vinh những cá nhân, tập thể có đóng góp lớn lao trong bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Chương trình dự kiến tổ chức ngày 29-11, buổi vinh danh được báo cáo trực tiếp tại Phủ chủ tịch.

Chương trình cũng có thư chào mừng của ông Vương Duy Biên, thứ trưởng Bộ VH-TT&DL, với nội dung: đánh giá cao sáng kiến tổ chức chương trình “Vinh danh nghệ nhân văn hóa dân gian” tôn vinh “cá nhân, tổ chức, danh nhân, doanh nghiệp cống hiến vì sự nghiệp bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc”.

Thư chào mừng cũng nói rõ rằng với ý nghĩa đó, Bộ VH-TT&DL chào mừng và ủng hộ chủ trương tổ chức vinh danh “Nghệ nhân văn hóa dân gian” tôn vinh “cá nhân, tổ chức, danh nhân, doanh nghiệp cống hiến vì sự nghiệp bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc”.

Chương trình cũng đưa ra ảnh mẫu bằng chứng nhận “Nghệ nhân văn hóa dân gian” có quốc huy trên mẫu bằng chứng nhận nhưng được thiết kế khác lạ, không đúng với quốc huy, rất phản cảm.

Công văn của Thanh tra Bộ VH-TT&DL nhấn mạnh: “Việc vinh danh và cấp bằng chứng nhận “Nghệ nhân văn hóa dân gian” của các đơn vị trên là không đúng thẩm quyền. Bộ VH-TT&DL chưa có văn bản nào chỉ đạo các cục, vụ, viện chuyên môn để phối hợp tổ chức chương trình vinh danh nêu trên. Việc đưa tên Bộ VH-TT&DL vào bằng chứng nhận “Nghệ nhân văn hóa dân gian” là để đánh lừa các tổ chức, cá nhân tham gia sự kiện này…”. Vì vậy, Thanh tra Bộ VH-TT&DL đề nghị Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL có văn bản yêu cầu đơn vị tổ chức dừng việc vinh danh nghệ nhân văn hóa dân gian.

Theo tìm hiểu của PV, trong tờ đơn đăng ký tham dự chương trình Vinh danh nghệ nhân văn hóa dân gian, có đưa ra nhiều mức “tài trợ” của các cá nhân, tổ chức khi tham gia chương trình. Mỗi nghệ nhân tham gia chương trình “Vinh danh nghệ nhân văn hóa dân gian” sẽ đóng tiền “tài trợ, hỗ trợ truyền thông cho chương trình” tối thiểu 30 triệu đồng. Ngoài ra còn mức tài trợ theo yêu cầu với các mức khác nhau như 1 tỉ đồng, 500 triệu đồng, 300 triệu đồng, 100 triệu đồng…

Đơn vị đứng ra tiếp nhận các khoản tiền “tài trợ” này được ghi phía dưới đơn đăng ký là Công ty cổ phần Truyền thông - dịch vụ truyền hình VN. Ban thư ký chương trình có địa chỉ tại đường Nguyễn Khang, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội.

Để tăng sức hấp dẫn mời gọi các nghệ nhân, tổ chức tham gia chương trình, đơn vị tổ chức đã đưa ra nhiều quyền lợi của người tham gia như: được tặng bằng chứng nhận “Nghệ nhân văn hóa dân gian”; được tặng bằng chứng nhận cho các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, doanh nhân… tiêu biểu cống hiến vì sự nghiệp bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc; và đặc biệt là được vào báo cáo thành tích với lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong Phủ chủ tịch.

Mạo danh nhiều tổ chức văn hóa?

 Trao đổi với Tuổi Trẻ sáng 27-11, GS Hoàng Chương, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc VN, cho biết chương trình “Vinh danh nghệ nhân văn hóa dân gian” do một đơn vị có tên là Công ty cổ phần Truyền thông - dịch vụ truyền hình VN tổ chức, và Trung tâm Nghiên cứu và bảo tồn phát huy văn hóa dân tộc VN chỉ là đơn vị hỗ trợ, chứ không phải đơn vị tham gia tổ chức chương trình này.

“Họ yêu cầu những điều chúng tôi hiện tại chưa đáp ứng được là việc mời các lãnh đạo cấp cao tiếp các nghệ nhân, nhưng lãnh đạo cấp cao giờ bận không tiếp được. Thứ hai, việc truyền hình trực tiếp ở Nhà hát lớn thì Nhà hát lớn Hà Nội thay đổi chương trình. Vì thế, về phía chúng tôi là đơn vị hỗ trợ, chúng tôi đề nghị hoãn chương trình vào ngày 29-11”.

Giải thích về việc nghệ nhân chưa biết chương trình dự kiến tổ chức ngày 29-11 đã hoãn rồi, ông Chương giải thích đó là do phía BTC chương trình này chứ đơn vị của ông chỉ là đơn vị hỗ trợ, và đơn vị của ông đã báo lại phía BTC rằng không đáp ứng được các điều kiện như họ yêu cầu.

Còn ông Đỗ Văn Trụ, phó chủ tịch Hội Di sản văn hóa VN, khẳng định trên phôi bằng chứng nhận họ có ghi Trung tâm Bảo tồn di sản văn hóa tôn giáo (Hội Di sản văn hóa VN) có tham gia tổ chức chương trình, nhưng "tôi đã làm việc với ông Trần Khánh Dư, giám đốc trung tâm này, và khẳng định chúng tôi không hề được ai trao đổi, và chúng tôi cũng không hề được biết đến chương trình này". “Chương trình đó đã mạo danh một trung tâm của Hội Di sản văn hóa VN” - ông Trụ khẳng định.

Trả lời câu hỏi về việc nhiều đơn vị, trong đó có Bộ VH-TT&DL đã phủ nhận việc tham gia tổ chức chương trình “Vinh danh nghệ nhân văn hóa dân gian”, ông Đỗ Mạnh Hùng, người tự xưng là trưởng BTC chương trình này, giải thích rằng: “Bằng khen hay bằng chứng nhận thì chúng tôi chưa cấp. Bởi vì trên đó (ý nói phôi bằng chứng nhận - PV) chúng tôi chỉ ghi các đơn vị tham gia tổ chức (như Bộ VH-TT&DL, Hội Di sản văn hóa VN…) là “dự kiến” thôi. Đó hoàn toàn là dự kiến thôi. Chương trình của chúng tôi chưa diễn ra. Nếu chúng tôi đã trao bằng chứng nhận rồi thì mới là chúng tôi sai”.

Giải thích về việc đóng tiền để được tham gia chương trình, ông Hùng giải thích: “Bao giờ hồ sơ xét duyệt cũng là miễn phí, không ai thu tiền cái đấy. Nhưng ở bên dưới bao giờ cũng có các đơn vị tài trợ, hỗ trợ chương trình”.

Những quyền lợi hấp dẫn của BTC chương trình đưa ra khi tham gia chương trình

Sáng 27-11, chúng tôi đã liên hệ với một nghệ nhân tham gia chương trình này và được người này cho biết đã đóng góp 10 triệu cho chương trình, nhưng đến khi chương trình hoãn thì hoàn toàn không được ai thông báo. “Khi báo chí hỏi tôi liên hệ với họ mới biết là chương trình đã hoãn rồi. Tôi chỉ nói rằng nếu hoãn rồi thì trả lại tiền cho tôi” – nghệ nhân này cho biết.