Chưa có pháp nhân thương mại nào bị khởi tố

Trung tướng Trần Văn Độ phát biểu tại hội thảo - Ảnh: HOÀNG ĐIỆP

Theo thông tin từ Bộ Tư pháp thì đến nay, sau 1 năm rưỡi BLHS 2015 có hiệu lực pháp luật nhưng trên cả nước chưa có 1 pháp nhân nào bị khởi tố.

Đại diện Bộ Tư pháp cũng cho rằng thực ra tình trạng trốn đóng bảo hiểm, nợ bảo hiểm xảy ra ở nhiều doanh nghiệp trên địa bàn các TP lớn nhưng hành vi này vẫn chưa bị các cơ quan tố tụng khởi tố mà không rõ lý do. Liệu có phải vướng mắc do việc áp dụng luật mới hay các hành vi chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm?

Trung tướng Trần Văn Độ - nguyên phó chánh án TAND Tối cao, người đã từng tham gia soạn thảo BLHS 2015 - cho rằng việc khởi tố các pháp nhân đã được đưa ra bàn bạc từ khi xây dựng BLHS 1999. 

Tuy nhiên, khi đó quan điểm khởi tố pháp nhân này chưa được đưa vào luật và phải đến khi xây dựng BLHS 2015 thì việc khởi tố các pháp nhân mới được luật hoá.

Theo ông Độ, một thời gian dài khi trách nhiệm hình sự pháp nhân không được xem xét thì hàng loạt những vụ việc liên quan đến trách nhiệm của pháp nhân, làm lợi cho pháp nhân ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân Việt Nam. 

Cụ thể là vụ xả nước thải ra sông Thị Vải của nhà máy Vedan khiến cho nhiều người dân khốn đốn. Tuy nhiên, ngoài việc người dân khởi kiện (mà khởi kiện thì phải đóng án phí với số tiền lớn) thì nhà nước cũng chỉ xử phạt được vài trăm triệu, không thấm gì so với thiệt hại mà Vedan gây ra.

Ngoài dẫn chứng trên, ông Độ cũng nêu trường hợp doanh nghiệp Formosa xả thải ra biển nhưng Formosa cũng chỉ hỗ trợ người dân chứ không có chế tài buộc phải bồi thường bao nhiêu tiền khi gây ra ô nhiễm biển.

Do đó, việc quy định pháp nhân thương mại phải chịu trách nhiệm hình sự là quy định cần thiết phải làm, bởi quy định này đã có hơn 200 quốc gia thực hiện. Nếu không quy định thì doanh nghiệp Việt Nam ra nước ngoài có thể bị khởi tố, nhưng doanh nghiệp nước ngoài đến Việt Nam thì chẳng sao. Như vậy không tạo nên sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp.

Dừng chuyển giao xỉ gang của Formosa về Thái Nguyên

TTO - Ngày 10-5, ông Hoàng Văn Thức, phó tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường cho biết đã yêu cầu Công ty TNHH đầu tư phát triển MHD VN dừng chuyển giao xỉ gang của Formosa cho các đơn vị trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên để kiểm tra toàn diện.