Để có công việc trong thời gian dịch bệnh, Thanh Phong đã về Kiên Giang xin làm bảo vệ tại một nhà xưởng. Mặc dù ăn ở ngay tại xưởng, Phong vẫn dành thời gian rảnh để học online chờ đến khi được xuất cảnh - Ảnh: NGÂN HÀ

Dù chỉ còn cách công việc một chuyến bay, nhiều bạn trẻ trễ lịch xuất cảnh đi lao động tại nước ngoài tính đến nay đã tròm trèm 20 tháng.

Họ đứng trước hai lựa chọn: bỏ cuộc đồng nghĩa với việc bỏ đi 1,5 năm đào tạo cùng với một khoản học phí không ít để chuẩn bị cho chuyến đi, hay tiếp tục chờ đợi.

Chạy xe ôm, làm bảo vệ để chờ

"Tôi bắt đầu nhập học vào tháng 6-2019, tới khoảng tháng 12-2019 thì đậu phỏng vấn việc làm ở một công ty Nhật Bản và bước sang giai đoạn hai của chương trình thực tập sinh. Ngành nghề của tôi là gia công và hoàn thiện sản phẩm cơ khí, theo như dự kiến là vào tháng 5-2020 tôi xuất cảnh sang Nhật Bản để làm việc và học tập", Phong kể. 

Nhưng dịch COVID-19 đã làm thay đổi mọi kế hoạch của Phong. "Lúc đầu tôi không nghĩ nó sẽ ảnh hưởng lâu đến như vậy và cũng không khó khăn đến như vậy. Khóa học tiếng Nhật đã xong, bên Nhật đã có công ty nhận. Nghĩa là tôi chỉ còn cách công việc một chuyến bay", Phong chia sẻ.

Cũng có lịch xuất cảnh dự kiến từ tháng 5-2020, đến nay Lê Cảnh Vệ (24 tuổi, quê Quảng Ngãi) cũng vẫn chưa thể xuất cảnh được. "Tôi đăng ký chương trình thực tập sinh từ tháng 9-2019 về ngành hoàn thiện sản phẩm và cũng đã phỏng vấn nhận việc thành công, chỉ còn chờ bay nữa thôi", Vệ cho biết. 

Sau nhiều lần bị hoãn chuyến bay, lần gần đây nhất, sau khi TP.HCM mở cửa lại vào tháng 10 vừa qua, công ty đã lên lịch cho Vệ bay vào tháng 12. "Khi nghe tin Nhật Bản đóng cửa trở lại vào ngày 30-11 vừa qua cũng buồn. Tuy nhiên, đã chờ đợi đến tận bây giờ nên đâu thể vì vậy mà bỏ ngang. Dịch thì cũng sẽ phải có lúc ổn định thôi", Vệ lạc quan.

Với Phùng Thanh Phong, toàn bộ chi phí Phong đóng cho việc xuất cảnh điều phải mượn của ngân hàng và phải chịu lãi hằng tháng. Nhưng Phong cho biết việc sang Nhật làm việc là kế hoạch lâu dài. Anh dự tính làm ở Nhật 3 năm, sẽ có tiền để trả nợ ngân hàng, có thêm một số vốn và thêm kinh nghiệm làm việc cũng như học thêm tiếng Nhật để khi về nước sẽ có nhiều cơ hội việc làm.

"Tôi quyết định đi tìm việc làm, vừa làm vừa tiếp tục học thêm tiếng Nhật online trong lúc chờ đợi để không bỏ phí mất việc học tiếng Nhật trước đó", Phong kể. Trong đợt cấm nhập cảnh đầu tiên năm 2020, Phong chạy xe ôm công nghệ để kiếm thêm thu nhập. Nhưng được một thời gian thì dịch bắt đầu bùng phát mạnh mẽ hơn, anh phải chuyển sang một công việc khác. 

"Tôi bắt đầu xin vào làm bảo vệ tại một công ty từ tháng 3-2021 tới bây giờ. Công việc thì làm 12 tiếng vào ban đêm với mức lương là 7,5 triệu đồng. Đêm làm việc, sáng về học online với lớp rồi ngủ, tối lại đi làm tiếp", Phong nói về công việc hiện tại.

Còn bạn trẻ Lê Cảnh Vệ thì xin vào làm nhân viên sửa chữa ôtô tại Bình Dương từ nhiều tháng nay. "Tuy công việc vất vả nhưng cũng đủ để tôi trang trải cuộc sống và tiếp tục theo đuổi con đường mình đã chọn. Vừa đi làm tôi vừa tham gia các nhóm hỗ trợ nhau học trên Facebook để cải thiện khả năng nghe nói tiếng Nhật của mình. Sang Nhật mà tiếng Nhật tốt thì sẽ làm việc tốt hơn và có nhiều cơ hội hơn", Vệ chia sẻ.

Các thực tập sinh của Công ty ESUHAI vẫn tiếp tục tham gia học tiếng Nhật online trong thời gian chờ đợi xuất cảnh - Ảnh: NGÂN HÀ

Hỗ trợ để người lao động bám trụ

Ông Lê Long Sơn, giám đốc Công ty TNHH ESUHAI - công ty về đào tạo và phái cử lao động sang thị trường Nhật Bản, cho biết đợt xuất cảnh sang Nhật gần nhất của thực tập sinh công ty là từ tháng 2-2021. 

"Hiện có khoảng 1.500 thực tập sinh đã hoàn thành chương trình đào tạo và đã trúng tuyển tại các công ty Nhật Bản nhưng vẫn chưa thể xuất cảnh. Trong thời gian qua công ty đã cố gắng kết nối việc làm tạm thời cho thực tập sinh trong thời gian chờ đợi để các em có một khoản thu nhập nhất định đủ để trang trải cuộc sống", ông Sơn chia sẻ.

Đó cũng là tình cảnh chung của phần lớn công ty xuất khẩu lao động trong thời gian qua. Ông Vũ Công Bình - chủ tịch hội đồng quản trị Công ty CP phát triển nguồn nhân lực Lod - cho biết công ty cũng có hàng trăm lao động đang chờ bay. 

"Người lao động rất khó khăn và bản thân các công ty cũng khó khăn khi lịch bay cứ liên tục bị hoãn, hủy do ảnh hưởng dịch bệnh. Hiện nay ngoài việc động viên tinh thần người lao động, công ty cũng đang xem xét từng trường hợp cụ thể để có phương án hỗ trợ", ông Bình chia sẻ.

Theo ông Lê Long Sơn, việc chia sẻ với các bạn trẻ để các bạn giữ vững được động lực giữa thời điểm dịch bệnh rất quan trọng. Ông cho rằng nếu các bạn trẻ xem việc sang Nhật làm việc là cơ hội nghề nghiệp giúp các bạn phát triển sự nghiệp trong tương lai thì việc kiên trì ở thời điểm hiện tại là rất quan trọng. 

"Nếu rút hồ sơ tìm một công việc tốt tại Việt Nam trong thời điểm này cũng không dễ dàng, trong khi việc sang Nhật chỉ còn là vấn đề chờ đợi", ông Sơn chia sẻ. Ông cho biết nhiều thực tập sinh tại công ty trong thời gian chờ đợi đã trau dồi thêm tiếng Nhật để sẵn sàng hơn khi sang Nhật cũng như sẽ có cơ hội học hỏi nhiều khi trang bị ngoại ngữ tốt hơn.

Hỗ trợ 29 sáng kiến của thanh niên xuất khẩu lao động bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19

TTO - 29 sáng kiến về chuyển đổi việc làm tăng thu nhập, cung cấp kiến thức sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và kỹ năng sống cho thanh niên sẽ được nhận hỗ trợ trong dịch COVID-19.