Toàn đội Syria chụp ảnh kỷ niệm ở Malaysia. Ảnh: BBC

Trước khi lên đường sang Hàn Quốc thi đấu lượt trận thứ 7, Syria tiếp Uzbekistan trên “sân nhà” Hang Jebat ở thành phố Malacca của Malaysia. Suốt mấy năm qua, đội bóng vùng Trung Đông này đã phải thi đấu trong cảnh trớ trêu như thế. Chiến tranh liên miên kéo dài từ năm 2011 khiến đất nước Syria luôn được đặt trong tình trạng bất ổn. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi họ phải tiếp mọi đối thủ nước ngoài ở các sân vận động trung lập.

Đội bóng nghèo nhất

Ở vòng loại thứ 2 World Cup 2018 khu vực châu Á, Oman là quốc gia cho Syria mượn sân, còn hiện giờ tại vòng loại cuối cùng là Malaysia. Syria trở thành đội bóng thiệt thòi nhất ở hành trình giành vé đến Nga hè năm sau, khi hầu như không có khán giả đến ủng hộ thầy trò HLV Ayman Hakeem trong mọi trận đấu.

Nhưng không chỉ có FIFA hoặc các đội tuyển quốc gia khác, ngay những thành viên của tuyển Syria cũng muốn tháo chạy khỏi đất nước đầy rẫy hiểm nguy của họ. “Chúng tôi muốn các cầu thủ của chúng tôi chơi bóng bên ngoài Syria. Chúng tôi cần họ chơi bên ngoài Syria” - ông Tarek Jabban, trợ lý HLV của Syria, đã miệt mài kêu gọi như thế suốt nhiều năm qua. Cũng như nhiều người dân tị nạn khác, các cầu thủ Syria cần được an toàn, đặc biệt là khi họ gánh vác trách nhiệm, một giấc mơ lớn lao cho quê nhà, nơi bóng đá luôn là môn thể thao được hâm mộ nhất.

Nếu xét về giá trị đội hình, Syria kém nhất trong số 12 đội bóng lọt được vào đến vòng loại cuối cùng này. Cụ thể, 23 cầu thủ dưới tay HLV Ayman Hakeem có tổng giá trị vỏn vẹn 1,1 triệu euro (theo Transfermarkt), chỉ bằng 1/6 của Thái Lan và hoàn toàn không thể so sánh với những Úc, Hàn Quốc, Nhật Bản...

Thực lực của các cầu thủ Syria đáng ra không bị đánh giá thấp đến vậy nhưng chiến tranh đã khiến nền kinh tế quốc gia này lâm vào cuộc khủng hoảng trầm trọng, đồng tiền mất giá đến 1.000%. Giá trị cầu thủ cũng vậy. Trước năm 2011, phần lớn các tuyển thủ Syria đều thi đấu trong nước, nhưng những năm qua họ phải chạy ngược xuôi qua nhiều quốc gia khác nhau để tìm một đội bóng. Trong số 23 tuyển thủ Syria được tập trung đợt này, chỉ có 8 người đang thi đấu trong nước.

Số ít các cầu thủ bám trụ lại quê nhà cũng không hẳn vì họ tha thiết với Giải vô địch Syria (Syrian Premier League). Điển hình như Osama Omari, tiền đạo xuất sắc nhất của CLB Al-Wahda thuộc thành phố Damacus. Omari không thể nào rời khỏi Syria do phải thực hiện nghĩa vụ trong quân đội. Mức lương trung bình của các cầu thủ đang thi đấu ở Syrian Premier League chỉ vào khoảng 100 USD/tháng, và chừng đó đã là nhiều hơn so với rất nhiều ngành nghề khác. Đội vô địch giải đấu thậm chí chỉ nhận được 10.000 USD tiền thưởng.

Bóng đá bắt đầu trở lại ở Syria

Sân bóng tồi tàn ở Syrian Premier League. Ảnh: BBC

Sự khó khăn về tài chính, điều kiện được thi đấu chuyên nghiệp là điều khiến các cầu thủ phải rời đi chứ không phải vì họ không còn tha thiết với quê hương. “Mặc cho tất cả những đau khổ phải chịu, người dân vẫn đang tin tưởng và ủng hộ chúng tôi. Điều ít nhất mà chúng tôi có thể làm được là mang lại chút niềm vui cho họ trong vài giờ. Khẩn cầu Thượng đế đoái nhìn chúng tôi” - Omar Midani, hậu vệ của CLB Al-Wahda, chia sẻ với Hãng tin BBC. Sự cô quạnh trên sân bóng gần như không có khán giả càng khiến các tuyển thủ Syria đoàn kết hơn.

Bất chấp có giành được vé đến World Cup hay không (điều chưa từng làm được trong lịch sử), sự hiện diện của Syria tại vòng loại cuối cùng này đã là một phép mầu. Thầy trò HLV Hakeem hiển nhiên xứng đáng được ca ngợi nhất, nhưng cũng không thể bỏ qua vai trò của các nhân viên trong Hiệp hội Bóng đá Syria (SFA) - những người làm việc không mệt mỏi để tạo ra từng trận đấu giao hữu, từng chuyến di chuyển cho các cầu thủ.

Các lệnh trừng phạt nhắm vào Syria đồng nghĩa với việc SFA gặp trở ngại trong mọi thương thảo với các liên đoàn của những quốc gia khác, họ cũng không thể nhận tiền hỗ trợ trực tiếp từ FIFA. Tuy nhiên, những nhân viên của SFA đã thu xếp ổn thỏa mọi thứ từ những khoản giúp đỡ của LĐBĐ châu Á (AFC). Và nhiều người trong số họ, điển hình như tổng thư ký Kouteibah Al Refai, làm việc không nhận lương.

Chiến tranh vẫn đang diễn ra ở Syria nhưng bóng đá đang dần khởi sắc. Phóng sự của Hãng tin BBC cho thấy rất nhiều hình ảnh tích cực xoay quanh trái bóng bắt đầu hiện hữu trở lại ở Syria. Bên cạnh Damascus và Latakia, hai thành phố trọng tâm của Syrian Premier League, bóng đá cũng đang bắt đầu trở lại ở Aleppo và Homs với những đứa trẻ, những quân nhân và cả các cầu thủ bán chuyên nghiệp chơi bóng mọi lúc, mọi nơi, theo chân các ngôi sao của đội tuyển quốc gia.