Hai tháng qua bãi thải mỏ than Nông Sơn (huyện Nông Sơn, Quảng Nam) cháy âm ỉ phát ra mùi hôi thối khủng khiếp khiến dân lo lắng. Đám cháy được xử lý bằng cách rải vôi, đắp đấp lên bề mặt. Ảnh: LÊ TRUNG

Gần hai tháng nay, nhiều nhà dân ở xã Quế Trung, huyện Nông Sơn phải đóng kín cửa bởi mùi hôi thối nồng nặc từ bãi thải của mỏ than Nông Sơn suốt ngày vẫn cháy âm ỉ. Mùi lưu huỳnh từ các đám cháy theo gió về xuôi khiến người dân khu vực này ảnh hưởng nghiêm trọng.

Bà Trương Thị Tin (45 tuổi, thôn Nông Sơn, xã Quế Trung) mở một quán nước cạnh mỏ than Nông Sơn, kể tình trạng cháy bãi thải xảy ra nhiều năm nay, nhưng những tháng gần đây tình trạng này nghiêm trọng hơn. 

"Mỗi lần cháy bãi thải, chúng tôi phải chịu đựng mùi hôi thối khủng khiếp. Đến nỗi ăn cơm phải đem vào phòng ngủ để ăn", bà Tin nói người dân ở đây lo lắng bởi ô nhiễm từ mỏ than này, nhất là trẻ em dễ mắc bệnh hô hấp, khi ngửi mùi hôi này bị ho. 

Đám cháy được xử lý bằng cách rải vôi, đắp đấp lên bề mặt. Ảnh: LÊ TRUNG

Nhiều người dân cho biết không chỉ mùi hôi từ bãi thải, lâu nay dân vẫn bị ảnh hưởng bởi khói từ nhà máy nhiệt điện Nông Sơn phát ra, có khi khói thải ra có màu đỏ.

Huyện Nông Sơn phối hợp với Sở TN-MT Quảng Nam lập đoàn kiểm tra, yêu cầu Công ty cổ phần Than - Điện Nông Sơn xử lý dứt điểm ô nhiễm. Theo báo cáo, ở mỏ than Nông Sơn có lớp đất đá vách nằm kề sát trên lớp than, có màu đen nếu gặp nhiệt độ thích hợp thì bị cháy. Lớp đất đá này không phải là than, phải đổ ra bãi thải.

Khi bị vùi lấp ở độ sâu lớn trong thời gian dài và gặp thời tiết nắng nóng cực đoan, kết hợp với độ ẩm thích hợp thì phát sinh phản ứng ôxy hóa kèm theo nhiệt phát ra. Khi nhiệt độ bị tích tụ đến trị số nhất định thì gây hiện tượng cháy.

Vụ cháy ở bãi thải bắt đầu từ tháng 5-2021, ở bãi thải phía Bắc 1 có ba điểm cháy với diện tích khoảng 1.080m², phía Bắc 2 có ba điểm khoảng 1.260m², đến ngày 30-6 đã khống chế, xử lý.

Mỏ than Nông Sơn - Ảnh: LÊ TRUNG

Ông Nguyễn Cao Cường - phụ trách văn phòng công ty cổ phần Than - Điện Nông Sơn - lý giải nguyên nhân mùi hôi phát ra là trong đất đá của mỏ than Nông Sơn có một hàm lượng lưu huỳnh (là sắt pyrit chiếm 1-3%), khi cháy phát sinh nhiệt độ thì FeS₂ giải phóng lưu huỳnh để kết hợp với ôxy trong than hoặc môi trường sinh ra SO₂ bay ra ngoài không khí có mùi hôi.

Ông Cường cho biết hiện tại công ty đã triển khai phương án nghiền đá, bã sàng thành than có phẩm cấp thấp để tiêu thụ nhằm giải quyết dứt điểm nguồn gây cháy.

Ông Nguyễn Văn Hòa - chủ tịch UBND huyện Nông Sơn - cho biết chính quyền huyện đã chủ động làm việc với công ty này yêu cầu thực hiện đúng cam kết bảo vệ môi trường và có giải pháp căng cơ để xử lý triệt để vấn đề cháy bãi thải.

"Nếu để tình trạng cháy bãi thải xảy ra liên tục, không có giải pháp căn cơ thì huyện sẽ đề nghị tỉnh, cơ quan thẩm quyền vào cuộc kiểm tra, đồng thời tạm dừng hoạt động để xử lý môi trường cho đảm bảo", ông Hòa nói.

Bà Lê Thị Tuyết Hạnh - phó giám đốc Sở Tài nguyên môi trường Quảng Nam - thì cho biết: "Sau khi cháy bãi thải, Sở đã kiểm tra và có báo cáo UBND tỉnh, trong đó ngoài kiểm tra, giám sát việc xử lý mùi hôi thì kiến nghị lập phương án phòng ngừa sự cố để trình Bộ Tài nguyên môi trường đánh giá, có chỉ đạo tiếp theo".

'Hố tử thần' xuất hiện ở Quảng Ninh do nền bãi thải yếu

TTO - PGS.TS Nguyễn Đình Hòe, Trường Đại học Quốc gia Hà Nội, cho biết hiện tượng sụt lún tạo ra những "hố tử thần" ở thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh là do xây dựng trên nền bãi thải của quá trình khai thác than.