Từ đầu năm 2025 đến nay, đặc biệt sau ảnh hưởng của bão số 10 và 11, thiệt hại trong chăn nuôi lên tới gần 13.000 con gia súc và hơn 1,1 triệu con gia cầm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn cung thực phẩm và sinh kế người dân, đặc biệt dịp cao điểm cuối năm 2025, đầu năm 2026.

Vừa nguy cơ dịch bệnh, vừa áp lực giá đầu vào

Bà Phạm Kim Dung - Trưởng phòng giống - vật nuôi, Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) - tại Hội thảo ngành chăn nuôi 2025 cho biết sản xuất chăn nuôi trong nước đang chịu tác động sâu sắc từ cả yếu tố nội tại lẫn bên ngoài.

Dù chịu nhiều tổn thất, ngành chăn nuôi vẫn duy trì đà tăng trưởng ổn định: tổng đàn heo và gia cầm tăng, sản lượng thịt và trứng tăng bình quân 5 - 6,5%, xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi tăng 24,5% so với cùng kỳ, trong khi nhập khẩu thức ăn giảm 9,2%. 

Tuy vậy, theo bà Dung, chi phí thức ăn chăn nuôi - chiếm 60 - 70% tổng chi phí sản xuất - vẫn phụ thuộc chủ yếu vào nguyên liệu nhập khẩu, khiến giá thành của Việt Nam cao hơn 15 - 20% so với khu vực.

"Để đảm bảo nguồn cung cho giai đoạn cao điểm cuối năm 2025 - đầu năm 2026, ngành chăn nuôi cần tái cấu trúc theo hướng tập trung, chuyên nghiệp, gắn quy hoạch vùng với phát triển giống, kiểm soát dịch bệnh và giảm phụ thuộc nhập khẩu", bà Dung nhận định.

Ông Phan Quang Minh - Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y - cũng cảnh báo nguy cơ dịch bệnh đang ở mức cao, đặc biệt là dịch tả heo châu Phi (ASF) sau bão lũ. Hiện Việt Nam đang phải đối mặt với chủng virus tái tổ hợp giữa Genotype I và II, chiếm 87% mẫu lưu hành năm 2025, làm giảm hiệu quả của các loại vắc xin hiện có.

"Công tác kiểm soát vận chuyển động vật, tiêu độc, khử trùng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Các địa phương cần giám sát chặt, tiêm phòng bổ sung và tiêu hủy đúng quy định, tránh để dịch lan rộng" - ông Minh nói.

Địa phương chạy đua bảo đảm nguồn cung 

Về thị trường chăn nuôi những tháng cuối năm, ông Đinh Việt Tú - đại diện Chi cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường khu vực Nam Bộ - cho biết giá thịt heo hiện dao động từ 58.000 - 65.000 đồng/kg, còn gà lông màu khoảng 59.000 - 63.000 đồng/kg tùy vùng.

"Rủi ro dịch bệnh và hậu quả bão lũ có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng, ảnh hưởng sản lượng thịt trong nước", ông Tú nhận định.

Dù vậy, nhu cầu tiêu thụ thịt, trứng, sữa dự kiến tăng 15-20% từ nay đến Tết Nguyên đán 2026, khi các doanh nghiệp chế biến và bán lẻ tăng tốc dự trữ hàng hóa. Theo ông Tú, để bình ổn giá, ngành cần kiểm soát tốt dịch bệnh, duy trì tổng đàn và tăng liên kết sản xuất - tiêu thụ.

"Một trong những yếu tố then chốt là phải chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào, mở rộng sản xuất trong nước để giảm chi phí", ông nhấn mạnh.

Ở phía Nam, TP.HCM - trung tâm tiêu thụ lớn nhất cả nước - đang tăng cường phối hợp với các tỉnh vệ tinh để ổn định thị trường.

Theo ông Võ Thành Giàu - Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM, sau khi hợp nhất địa bàn với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, khả năng tự cung ứng thịt và trứng của thành phố đã được cải thiện, nhưng vẫn phụ thuộc 40-45% nguồn heo và 65-70% nguồn gia cầm từ các tỉnh lân cận.

"Sự phụ thuộc này khiến TP.HCM đối mặt rủi ro về dịch bệnh và chi phí vận chuyển cao, tác động trực tiếp đến giá bán lẻ" - ông Giàu cho biết.

Để chủ động nguồn cung dịp Tết, thành phố cùng các doanh nghiệp lớn đang ký kết hợp đồng ràng buộc với các trang trại đủ điều kiện an toàn sinh học, đạt chuẩn chất lượng, đồng thời tăng lượng hàng thịt đông lạnh dự trữ để bình ổn giá thị trường.

Trong khi đó, là địa phương cung cấp thịt chủ lực cho TP.HCM và các tỉnh phía Nam, Đồng Nai hiện có khoảng 3,84 triệu con heo và hơn 36 triệu con gia cầm, trong đó đàn gà chiếm hơn 90%. Ngoài ra, tỉnh còn phát triển mạnh chăn nuôi dê, bò và chim cút, cùng hơn 3.000 nhà yến cho sản lượng 56 tấn/năm.

Ông Nguyễn Văn Thắng - Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai - cho biết tỉnh đang ưu tiên phát triển các dự án chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và mô hình khép kín từ con giống - thức ăn - chăn nuôi - giết mổ - chế biến - tiêu thụ. "Chúng tôi hướng tới một hệ thống chăn nuôi hiện đại, an toàn dịch bệnh, đảm bảo truy xuất nguồn gốc và ổn định nguồn cung lâu dài", ông nói.

Hàng ngàn con heo chết vì dịch tả heo châu Phi: Vắc xin thôi chưa đủ!

Sau hơn 5 năm xâm nhập vào Việt Nam, dịch tả heo châu Phi (ASF) vẫn là "cơn ác mộng" của ngành chăn nuôi, khiến hàng ngàn hộ rơi vào cảnh trắng tay, thiệt hại nặng nề về kinh tế và sinh kế.