Xe buýt: khách ảo, trợ giá thật

Phóng to

Các chuyên gia đề nghị nên áp dụng thẻ thông minh thay vì bán vé cho người đi xe buýt như hiện nay - Ảnh: Minh Đức

* Ông Phạm Sanh (chuyên gia giao thông):

Nên đấu thầu kinh doanh xe buýt

Nếu tiếp tục duy trì cơ chế trợ giá xe buýt như hiện nay, cấp thẩm quyền TP.HCM phải thành lập một đơn vị độc lập để có trách nhiệm đánh giá kiểm tra tiền trợ giá. Các cơ quan thẩm quyền nên xác định vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt là một dịch vụ công, cần phải đấu thầu dịch vụ công này và có sự kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước chứ không buông lỏng việc kiểm soát như hiện nay.

Để minh bạch việc trợ giá xe buýt phải tổ chức đấu thầu kinh doanh xe buýt, sau đó chỉ hỗ trợ tiền trợ giá một tỉ lệ nào đó nếu xe buýt lỗ. Có như vậy chúng ta mới có những doanh nghiệp xe buýt thật sự mạnh và chấm dứt được tiêu cực trong hoạt động xe buýt hiện nay.

* Ông Võ Văn Sen (đại biểu HĐND TP.HCM):

Rà soát việc sử dụng tiền trợ giá

Chủ trương trợ giá vé xe buýt là đúng, đây là một chủ trương lớn của TP.HCM. Nhiều nước đã làm tương tự để khuyến khích người dân sử dụng xe công cộng trong đi lại. Tuy nhiên, để chủ trương này ngày càng có hiệu quả thì dứt khoát không để xảy ra lạm dụng chính sách trợ giá. Trước mắt cần xử lý triệt để những người có trách nhiệm liên quan vấn đề này, đồng thời thanh tra, nghiên cứu lại toàn bộ vấn đề sử dụng ngân sách để trợ giá xe buýt, phương thức trợ giá... để thấy được kẽ hở ở chỗ nào.

Cần có quá trình điều tra, khảo sát thực tế xem phải chăng không có cách nào ngăn được tiêu cực khi áp dụng hình thức trợ giá vé xe buýt thông qua các đơn vị vận tải. Khi đó cần tìm giải pháp khác như trợ giá trực tiếp cho người sử dụng xe buýt.

* Ông Từ Minh Thiện (đại biểu HĐND TP.HCM):

Trợ giá trực tiếp

Biện pháp giám sát trợ giá hiện nay chưa hiệu quả, kể cả hiệu quả của từng tuyến xe buýt. Phải trợ giá trực tiếp cho những người đi xe buýt. Hình thức này có thể gây khó khăn cho người quản lý. Làm cách nào cho hiệu quả thì Sở GTVT phải chịu trách nhiệm đề xuất để cơ quan thẩm quyền cân nhắc.

* Ông Phùng Đăng Hải (tổng giám đốc Liên hiệp HTX vận tải TP.HCM):

Sử dụng thẻ thông minh thay vé xe buýt

Nên đẩy mạnh phát triển sử dụng loại thẻ thông minh để trả tiền đi xe buýt thay cho vé xe buýt. Để tạo sự hấp dẫn và ngày càng có nhiều người đi xe buýt bằng thẻ thông minh, cơ quan chức năng cần giảm giá vé đối với người sử dụng loại thẻ này. Ngoài ra, có thể áp dụng việc sử dụng thẻ thông minh đối với người đi xe buýt là sinh viên học sinh, thay vì trình thẻ học sinh sinh viên mới được mua vé với giá 2.000 đồng/người.

Việc sử dụng thẻ thông minh đi xe buýt sẽ bảo đảm được sự công bằng đối với người sử dụng và chấm dứt được tình trạng tiêu cực, bởi vì nhiều đơn vị xe buýt bị mất doanh thu đã phát hiện có nhiều người lợi dụng cơ chế ưu đãi trợ giá vé xe buýt cho học sinh sinh viên. Việc sử dụng thẻ thông minh cũng sẽ chấm dứt được sự phân biệt đối xử của nhân viên xe buýt với hành khách đi xe buýt. Thông qua máy quét thẻ xe buýt thông minh sẽ kiểm tra số lượng hành khách đi xe buýt. Cũng cần có quy định hành khách đi xe buýt bằng thẻ thông minh nếu không đưa thẻ vào máy quét thẻ sẽ bị phạt số tiền nhiều lần so với giá vé.

* Ông Lâm Thiếu Quân (đại biểu HĐND TP.HCM, tổng giám đốc Công ty cổ phần công nghệ Tiên Phong):

Ưu tiên cho người đi nhiều

Để việc trợ giá xe buýt đến đúng địa chỉ cần phải ưu tiên cho người đi nhiều hơn người đi xa, ưu tiên cho người đi liên tuyến, đi vào giờ cao điểm, cho người trả tiền bằng thẻ (nếu được áp dụng) hơn người trả tiền mặt. Tỉ lệ trợ giá hiện nay đang cào bằng, do đó mục tiêu trợ giá tập trung cho sinh viên học sinh, công chức không thực hiện được. Đồng thời không giải quyết triệt để được bài toán dùng xe buýt để hạn chế phương tiện cá nhân vào giờ cao điểm.

Cần phải phát hành thẻ để đi xe buýt. Bởi trong thẻ sẽ tích hợp được thông tin của hành khách, dễ dàng tính được lưu lượng hành khách trên các tuyến xe buýt để điều chỉnh việc trợ giá cho hợp lý. Khi đó thậm chí có thể nâng vé xe buýt lên cao, sau đó dùng thẻ để phân loại hành khách để trợ giá đúng đối tượng. Nếu không phát hành thẻ thì các vấn đề tồn tại xung quanh tấm vé xe buýt sẽ không giải quyết được triệt để.