Công an xử lý vụ xe gỗ mà người dân xã Ea Sol (huyện Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk) chặn được vào đêm 12-10 - Ảnh: M.C.

Một vụ việc hi hữu vừa xảy ra ở huyện Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk, khi người dân thay kiểm lâm bắt gỗ lậu.

Trong khi đó, sau khi được người dân cấp báo, cán bộ kiểm lâm địa bàn lại không dám đến tiếp nhận vì “thấy đông người quá, sợ quá mà lại chỉ đi một mình nên... không dám tới”.

Đọc bản tin này, chắc chắn nhiều người gợn lên mối nghi hoặc đối với lực lượng thực thi công vụ, cụ thể là cán bộ kiểm lâm địa bàn xã Ea Sol được cử xuống hiện trường.

Tuy nhiên, nếu xét về góc độ quản lý, lỗi này phần lớn thuộc về lãnh đạo Hạt kiểm lâm huyện Ea H’Leo, do không đưa ra được một phương án xử lý tình huống hợp lý.

Theo quy định của lực lượng kiểm lâm, khi thực thi công vụ, đặc biệt là hoạt động kiểm tra kiểm soát lâm sản, phải đi theo tổ từ 2 người trở lên, theo sự phân công của lãnh đạo đơn vị.

Quy định này nhằm để cán bộ kiểm lâm giám sát lẫn nhau, nhưng cũng có thể hỗ trợ nhau tại hiện trường khi cần thiết.

Chúng ta đều biết hiện nay những người khai thác, buôn bán, vận chuyển lâm sản trái phép ngày càng trở nên manh động, hung hãn, đã từng có rất nhiều lần cán bộ kiểm lâm bị hành hung, thậm chí bị giết chết một cách dã man.

Địa bàn Ea H’Leo cũng là địa bàn nóng, thường xảy ra các vụ tấn công, chống người thi hành công vụ, cho nên việc hạt trưởng Hạt kiểm lâm Ea H’Leo phân công duy nhất một cán bộ kiểm lâm địa bàn đến hiện trường để giải quyết một tình huống như thế là thiếu hợp lý.

Trong trường hợp này, việc nhanh chóng lập tổ công tác do một lãnh đạo hạt kiểm lâm làm tổ trưởng đến ngay hiện trường để giải quyết là hợp lý nhất, trường hợp phức tạp có thể yêu cầu sự phối hợp của cơ quan công an và chính quyền địa phương sở tại theo các quy chế phối hợp đã ký kết theo quy định.

Cán bộ kiểm lâm địa bàn cũng có một phần trách nhiệm khi không thực hiện theo mệnh lệnh của cấp trên trực tiếp, nếu biện hộ lý do vì thấy dân đông quá nên sợ thì càng sai trái hơn.

Bởi lẽ quan điểm cơ bản nhất trong mọi lĩnh vực quản lý xã hội là dựa vào người dân địa phương là chính, trong khi cần phải huy động sức dân vào công tác quản lý bảo vệ rừng thì trường hợp này khi người dân yêu cầu sự hỗ trợ từ cơ quan kiểm lâm thì cán bộ kiểm lâm lại sợ (?!).

Mặt khác, cán bộ kiểm lâm địa bàn ngoài việc chịu trách nhiệm quản lý trực tiếp từ hạt trưởng hạt kiểm lâm, họ còn chịu sự quản lý của chủ tịch UBND xã, cụ thể trong trường hợp này là chủ tịch UBND xã Ea H’Leo (được quy định tại quyết định 83/2007/QĐ-BNN ngày 4-10-2007 của bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn về nhiệm vụ công chức kiểm lâm địa bàn cấp xã).

Cách giải quyết khôn ngoan nhất của cán bộ kiểm lâm địa bàn trong trường hợp này là đến ngay hiện trường, đồng thời báo cáo đề nghị hạt trưởng hạt kiểm lâm, chủ tịch UBND xã cử thêm lực lượng đến để giải quyết.

Qua sự việc này cho thấy trong công tác quản lý bảo vệ rừng ở Ea H’Leo, cơ quan kiểm lâm sở tại đã mắc phải thiếu sót về quy chế quản lý và thực thi công vụ, thiếu sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các bên liên quan khác.

Đặc biệt hơn là sự thiếu nhạy bén trong việc đáp ứng nguyện vọng chính đáng của người dân địa phương, một lực lượng rất quan trọng, không thể tách rời trong nỗ lực cộng đồng trách nhiệm để quản lý tài nguyên rừng.

Người làm kiểm lâm phải luôn nhớ rằng không có dân hỗ trợ thì không bao giờ giữ được rừng.