
Ozzy Osbourne vừa mất ngày 23-12 - Ảnh: Ilya S. Savenok
Thay vì trả lời câu ấy, Brendel hài hước đáp: "Nếu phải nghe Verdi không ngừng nghỉ trên thiên đường, tôi sẽ xin nghỉ phép và thi thoảng xuống thăm luyện ngục và địa ngục".
Người nghệ sĩ Áo mất ở tuổi 95 vào tháng 6 năm nay và khi đọc lại những lời ông nói về âm nhạc ở cõi bên kia, ta có thêm một lý do để tin rằng cái chết không đáng buồn, cái chết có thể là một cuộc hành trình mới.
Cuộc đời như tiểu thuyết
Mỗi năm, âm nhạc lại vắng bóng thêm một vài nghệ sĩ. Và nhân nhắc đến chuyện thứ âm nhạc nào nên được nghe trên thiên đường, người ta vẫn nói Brian Wilson đã tạo ra thứ âm nhạc của thiên đường.
Người được ví như "thiên tài" của nhóm nhạc đại chúng The Beach Boys qua đời cùng khoảng thời gian với Brendel. Sinh thời, Wilson là nhạc sĩ đại diện cho nhạc surf, một thể loại rock thập niên 1950-1960 gắn liền với những người lướt sóng ở California.
Âm nhạc của ông có những hòa âm siêu trần như đến từ thế giới khác, vươn đến cõi tinh thần cao cả mà chẳng mất đi niềm vui và nỗi buồn trần thế.
Wilson năm nay vừa tròn 82 tuổi. Ở tuổi ấy, cái chết không hẳn là tin buồn. Mặc dù thế, ta nhận ra thế hệ của Wilson, thế hệ đại diện cho đỉnh cao của văn hóa thanh niên (youth culture) đều đã già.
Marianne Faithful cũng từ giã thế giới trong năm qua. Những năm 1960, phong cách của Faithful, khí chất của Faithful, giọng ca của Faithful, mái tóc của Faithful, đến cả cái áo lông của Faithful, tất cả đều trở thành chủ đề bàn tán và tranh luận.
Bà sống một cuộc đời thú vị hơn phần lớn chúng ta: có khi là nàng thơ của The Rolling Stones, có khi vô gia cư ngủ ngoài ghế đá, có khi được ví như giọng hát thiên thần, có khi giọng hát bị phá hủy, khàn đặc, đầy sứt sẹo. Nhưng cả cuộc đời như tiểu thuyết ấy giờ cũng tạm khép lại.
Ít ai biết rằng Marianne Faithful đã hát ca khúc The first time I saw your face trước khi Roberta Flack đưa nó lên hàng kinh điển vào vài năm sau.
Roberta Flack - Killing Me Softly With His Song
Phiên bản của Flack được chọn để đánh thức những phi hành gia trên con tàu Apollo 17, tàu vũ trụ thám hiểm cuối cùng của con người lên Mặt trăng. Flack, một trong những biểu tượng soul lớn sau Aretha Franklin, qua đời vài tuần sau Faithful. Ngược lại với Faithful, bà sống một đời không ồn ào.
Có những nhà phê bình từng cho rằng phong cách của Flack quá êm ái, thiếu đi cái gai góc, cái phức tạp của nhạc soul.
Nhưng giọng ca trang nhã mà cũng ướt át, vừa thông minh vừa nhân hậu của bà trong những bản nhạc kinh điển như Tonight I celebrate my love for you, Killing me softly with his song dường như cũng chính là phản chiếu con người bà. Dù chọn lối sống nào thì cuối cùng ta đều gặp nhau ở chung một điểm.
Cái chết không phải sự ra đi
Hãy nhìn Ozzy Osbourne. Nổi loạn trên đời mấy ai bằng ông, cùng ban nhạc Black Sabbath trở thành biểu tượng của heavy metal. Ông được gọi là "hoàng tử bóng đêm". Âm nhạc của ông luôn đầy hắc ám: sự ra đời của Chúa Jesus qua mắt Lucifer, sự khải huyền về tận thế, cái chết, tự sát...
Mặc dù thế, ít ai sống nhiệt thành hơn ông. Hai tháng trước khi qua đời trong năm nay, trong khi chiến đấu với bệnh Parkinson, Osbourne vẫn hát trong hòa nhạc chia tay Back to the Beginning ở quê nhà Birmingham, một cuộc quần hùng hội ngộ thực sự khi có cả các ban nhạc hard rock huyền thoại Metallica, Guns N' Roses, Slayer cùng xuất hiện.
Và trong đêm ấy, Osbourne hát Mama, I'm coming home. Mẹ ơi, con đang về nhà. Ngay cả kẻ nổi loạn nhất, bất trị nhất cũng hiểu rằng có một ngôi nhà lớn hơn cõi tạm và cái chết không phải sự ra đi, cái chết là sự trở về.
Trong vở opera Gilgamesh của nhà soạn nhạc Đan Mạch Per Nørgård, một tiếng nói đặc biệt của âm nhạc cổ điển mới ra đi năm 2025, thay vì đoạn cuối để nhân vật chính trở về nhà sau khi tìm kiếm sự bất tử không thành như trong sử thi Gilgamesh gốc của vùng Lưỡng Hà, ông để người anh hùng của mình được tái sinh.
Nørgård có lẽ là môn đệ của Pythagores, ông dùng các mô hình toán học làm bệ đỡ cho sáng tác của mình. Và lý thuyết toán học ông yêu thích là lý thuyết về vô cực. Âm nhạc không có kết thúc. Có lẽ cuộc đời cũng thế? Cái chết chỉ là dấu ba chấm và những tâm hồn này vẫn đang chu du ở một hành trình khác.
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận