Phương pháp nguy hiểm

Những ngày gần đây, một phương pháp nguy hiểm mang tên "Tam giác sự sống" lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội, đặc biệt tại Philippines - quốc gia nằm trên Vành đai lửa Thái Bình Dương và thường xuyên hứng chịu các trận động đất.

Trên Facebook, một bài đăng đã quảng bá phương pháp này, đề xuất rằng thay vì ẩn dưới bàn làm việc hay bàn ăn, mọi người nên trốn cạnh các đồ nội thất lớn như ghế sofa hoặc giường.

Lý thuyết được đưa ra là khi tòa nhà sụp đổ, các vật dụng này sẽ tạo ra một "khoảng trống sống sót" hình tam giác, giúp người ẩn nấp an toàn.

Thậm chí, một đoạn trong bài đăng còn cảnh báo đầy kịch tính: "Hầu hết mọi người chỉ đơn giản là 'cúi xuống và che chắn' khi các tòa nhà sụp đổ đều bị nghiền nát đến chết".

Chuyên gia bác bỏ

Trước sự lan truyền nguy hiểm của thông tin này, các cơ quan chức năng tại Philippines đã đồng loạt lên tiếng cảnh báo.

Bà Melissa Mae Garcia, chuyên gia nghiên cứu khoa học tại Viện Núi lửa và Địa chấn học Philippines (Phivolcs), khẳng định cơ quan này không hề ủng hộ phương pháp "Tam giác sự sống".

Bà Garcia nhấn mạnh: "Phương pháp 'Tam giác sự sống' dựa trên những điều kiện không phản ánh chính xác những gì xảy ra trong một trận động đất thực tế. Việc làm theo lời khuyên của nó có thể làm tăng nguy cơ bị thương hoặc mắc kẹt".

Bà giải thích thêm rằng lý thuyết này đã giả định sai rằng các vật nặng sẽ đứng yên. "Trong thực tế, động đất gây rung lắc dữ dội có thể làm di chuyển hoặc lật đổ các vật nặng, khiến các không gian xung quanh chúng trở nên cực kỳ nguy hiểm thay vì an toàn như mọi người lầm tưởng".

Hội Chữ thập đỏ Philippines cũng gọi "Tam giác sự sống" là "thông tin sai lệch nguy hiểm". Cơ quan này chỉ ra rằng, trong các tòa nhà hiện đại, nguy cơ phổ biến nhất không phải là sự sụp đổ cấu trúc hoàn toàn, mà là nguy cơ từ các vật thể rơi xuống.

"Chấn động mạnh gây khó khăn cho việc bò hoặc di chuyển an toàn, làm tăng nguy cơ bị các mảnh vỡ rơi xuống va phải trước khi tiếp cận bất kỳ 'tam giác' nào" - đại diện Chữ thập đỏ cảnh báo, đồng thời khẳng định không thể dự đoán được nơi các "khoảng trống sống sót" sẽ thực sự hình thành trong quá trình sụp đổ.

Quy tắc đúng là gì?

Theo Phivolcs, Hội Chữ thập đỏ và Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), phương pháp "Nằm xuống, Che chắn và Bám chắc" (Drop, Cover and Hold On) vẫn là quy trình hiệu quả nhất và được quốc tế công nhận trong động đất.

Quy trình này bao gồm:

Nằm xuống (Drop): Quỳ sụp xuống bằng tay và đầu gối để bảo vệ khỏi bị đè ngã.

Che chắn (Cover): Dùng tay che đầu và cổ, hoặc bò vào bên dưới một chiếc bàn/bàn làm việc chắc chắn.

Bám chắc (Hold On): Giữ chặt bàn hoặc vật che chắn cho đến khi rung lắc dừng lại.

Theo các chuyên gia, việc tuân theo các bước này giúp bảo vệ cơ thể chống lại các mảnh vỡ rơi và bay - nguyên nhân phổ biến nhất gây thương tích và tử vong trong động đất.

USGS mô tả thêm "Tam giác sự sống" là một "ý tưởng sai lầm" không áp dụng được cho hầu hết các công trình xây dựng hiện đại.

Con người theo dõi động đất trong 2.000 năm qua thế nào?

Trước khi con người phát minh ra các thiết bị đo địa chấn hiện đại như seismograph hay thang độ Richter, việc ghi nhận và đánh giá động đất chủ yếu dựa vào hiện tượng tự nhiên, truyền thuyết dân gian và các công cụ thô sơ.