Tại họp báo Chính phủ chiều 5-10, Tuổi Trẻ Online đặt câu hỏi việc định hướng về việc hợp nhất, giải thể các trường đại học.

Theo đó, những trường nào sẽ trong diện này? Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ thực hiện cơ cấu lại hệ thống đại học, các ngành nghề ra sao để giải quyết bài toán đào tạo gắn với thực hành, nhu cầu thực tiễn về việc làm của xã hội để không còn tình trạng sinh viên ra trường không có việc làm mà doanh nghiệp thì khó khăn trong tuyển dụng nhân lực phù hợp?

Thực hiện sắp xếp cần sự đồng thuận cao

Trả lời, ông Lê Tấn Dũng - Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo - cho hay chủ trương sắp xếp, sáp nhập, giải thể cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp đã được Bộ Chính trị khẳng định rõ tại Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22-8-2025 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Đây là quan điểm, chủ trương lớn của Đảng phải thực hiện nghiêm túc, khẩn trương, triển khai khoa học, bài bản, quyết liệt nhưng cũng thận trọng do việc sắp xếp tác động đến tâm tư, tình cảm rất nhiều.

Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận thức rõ trách nhiệm trong vấn đề này, song theo ông Dũng, việc này không phải một mình bộ tự làm mà cần có sự chung tay phối hợp, đồng thuận của bộ ngành, trung ương và địa phương, đặc biệt là các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp trong cả nước.

Hiện nay, theo phân công, bộ đang được giao xây dựng đề án sắp xếp lại cơ sở giáo dục - đào tạo, giáo dục nghề nghiệp và đề án chuyển một số cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp về địa phương.

Sắp tới, bộ sẽ trình cấp có thẩm quyền để quyết định và thực hiện ngay năm 2026.

Để giải quyết bài toán đào tạo gắn với thực hành, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn xã hội và thị trường lao động, ông Dũng cho biết bộ cũng xác định vấn đề này trong đề án sắp tới và thực hiện trên cơ sở quan điểm nghị quyết của Bộ Chính trị, nghị quyết Quốc hội và nghị quyết Chính phủ, căn cứ vào chiến lược phát triển giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp.

Đồng thời các căn cứ mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, các vùng kinh tế, an ninh quốc phòng…, để đặt vấn đề đào tạo gắn với mục tiêu, đào tạo sao cho có việc làm, gắn với thị trường.

Thực hiện sắp xếp để tất cả "tâm phục, khẩu phục", tránh chạy chọt

Từ kinh nghiệm quốc tế và điều kiện thực tiễn, ông Dũng cho hay đề án xác định rõ sứ mệnh các cơ sở này với các nguyên tắc, tiêu chí cụ thể, rõ ràng, để làm sao triển khai đảm bảo công khai minh bạch, tránh tình trạng xin cho, tranh thủ, chạy chọt và tiêu cực.

Theo đó, hiện nay đề án đang xây dựng, sắp tới xin ý kiến các bộ ngành, địa phương, chuyên gia và đặc biệt là các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp để tạo đồng thuận cao. Mục tiêu khi đề án được đưa ra tất cả phải tâm phục, khẩu phục và đề án khi được phê duyệt sẽ được công khai và bộ sẽ cung cấp đầy đủ thông tin tới các cơ quan truyền thông.

Gần đây một số thông tin đã lan truyền không đúng, không phải do Bộ Giáo dục và Đào tạo cung cấp nên ông đề nghị các tổ chức, cá nhân không lan truyền, chia sẻ những thông tin chưa được kiểm chứng.

Trước đó, trong nghị quyết 281 ban hành chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 71 và định hướng của Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết Nghị quyết 18 đã nêu rõ định hướng sắp xếp, tái cấu trúc hệ thống cơ sở giáo dục đại học, sáp nhập, giải thể các cơ sở giáo dục đại học không đạt chuẩn.

Cùng với đó nghiên cứu sáp nhập các viện nghiên cứu với các cơ sở giáo dục đại học; quy định cơ cấu tổ chức cơ sở giáo dục đại học để xóa bỏ cấp trung gian, bảo đảm quản trị tinh gọn, thống nhất, hiệu quả.

Nghiên cứu chuyển một số trường đại học về địa phương quản lý để nâng cao hiệu quả quản lý và đáp ứng tốt hơn yêu cầu đào tạo nhân lực của địa phương...

Tại hội nghị giáo dục đại học năm 2025, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cũng cho biết sắp tới giáo dục đại học sẽ bước vào giai đoạn sắp xếp, sáp nhập, tinh giản. Theo đó, các cơ sở có thể sẽ được chỉ định sáp nhập, chứ không do các đơn vị lựa chọn.

Ngoài khối trường công an, quân đội do hai bộ chủ quản quyết định và nhóm trường tư thục, cả nước hiện có khoảng 140 trường đại học công lập sẽ nằm trong diện sáp nhập, tinh giản.

Sẽ hợp nhất một số cơ quan cấp tỉnh, huyện, sắp xếp lại đại học, bệnh viện

Chính phủ cho biết sẽ nghiên cứu, thực hiện hợp nhất các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện. Đồng thời cơ cấu lại đại học, bệnh viện.