Cứu bé gái nuốt vòng tay trong lúc đang chơi

Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí vừa tiếp nhận và xử trí thành công trường hợp trẻ gái 5 tuổi nuốt phải dị vật là chiếc vòng tay bằng bạc, dài khoảng 7cm.

Theo gia đình, trong lúc chơi, trẻ đã cầm vòng tay và vô tình nuốt vào bụng. Ngay sau khi phát hiện, người nhà lập tức đưa trẻ đến bệnh viện.

Kết quả X-quang cho thấy dị vật cản quang nằm trong dạ dày. Do kích thước lớn, khó có khả năng tự thải ra ngoài, các bác sĩ chỉ định nội soi cấp cứu. Dị vật đã được gắp thành công, sức khỏe trẻ ổn định, ăn uống bình thường và đã xuất viện...

Tuy nhiên các vụ việc là khá thường gặp ở trẻ em. Bác sĩ Nguyễn Thị Thu Thủy - Phó trưởng khoa tiêu hóa, Bệnh viện Nhi đồng 2 - cho biết: Dị vật đường tiêu hóa là tai nạn phổ biến ở trẻ nhỏ. Những dị vật nguy hiểm thường gặp gồm: Pin nút áo, nam châm, vật sắc nhọn, vật có kích thước lớn (trên 2,5cm với trẻ dưới 5 tuổi, trên 5cm với trẻ lớn).

Dị vật sau khi trẻ nuốt phần lớn đều đi qua họng vào ống tiêu hóa, rồi được đào thải tự nhiên theo phân và không gây ra vấn đề phức tạp cho trẻ.

Tuy nhiên các loại pin cúc áo, pin điện thoại… thường chứa các nguyên tố độc hại như cadimi. Khi bị han gỉ hoặc thủng, rò rỉ chất độc, các chất này có thể gây độc hại nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ, đặc biệt là nguy cơ gây bỏng, nhiễm độc niêm mạc đường tiêu hóa khi pin rò rỉ là cực kỳ cao, khó phục hồi về hình thái và chức năng cơ quan nếu đã tổn thương.

Bác sĩ Nguyễn Lợi - khoa nội soi, Bệnh viện Nhi trung ương - cảnh báo trẻ có dị vật tiêu hóa bỏ quên gặp rất nhiều, nhưng dị vật thực quản bỏ quên thì hiếm gặp. Vì thông thường các bệnh nhân có dị vật thực quản có các biểu hiện như nôn, nuốt nghẹn, nuốt đau và gần như không ăn uống được gì.

Nếu không được phát hiện và gắp ra sớm, dị vật này có thể gây viêm, loét, áp xe thành thực quản. Trường hợp nặng bệnh nhân có thể bị thủng thực quản, pin di chuyển vào trung thất gây áp xe trung thất, nhiễm trùng máu, sốc nhiễm trùng, ảnh hưởng đến tính mạng.

Khi nghi ngờ trẻ nuốt phải dị vật, tuyệt đối không nên tìm cách móc lấy dị vật bởi dễ đẩy vào sâu hơn hoặc làm trầy xước vùng hầu họng; Không gây nôn vì có thể khiến dị vật đi lạc vào đường thở hoặc gây hít sặc rất nguy hiểm. Cách xử trí đúng là đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất càng sớm càng tốt để được kiểm tra và xử lý kịp thời.

Xử lý sai dễ hại trẻ nguy kịch

Bác sĩ Nguyễn Tân Hùng, Phó trưởng khoa cấp cứu và chống độc Bệnh viện Nhi trung ương, cho biết bệnh viện liên tục tiếp nhận nhiều ca hóc dị vật ở các độ tuổi khác nhau, gây tắc nghẽn đường thở, có trường hợp bé trai 7 tuổi ở Bắc Kạn tử vong thương tâm do hóc đầu bút bi che lấp đường thở.

Theo bác sĩ Hùng, sơ cứu đúng cách có thể giúp trẻ thoát khỏi nguy kịch khi hóc dị vật. Khi trẻ bị hóc dị vật, người chăm sóc cần bình tĩnh thực hiện các biện pháp sau:

Nếu trẻ còn hồng hào, khóc được, nói được, ho có hiệu quả, không ảnh hưởng đến các chức năng sống: Hãy khuyến khích trẻ ho, tiếp tục theo dõi, đánh giá và nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được sơ cấp cứu.

Nếu trẻ tím tái, không khóc hoặc khóc yếu, ho không hiệu quả, nhanh chóng gọi cấp cứu và thực hiện các thủ thuật sơ cứu sau:

Nếu trẻ còn tỉnh, đối với trẻ nhỏ: Đặt trẻ nằm sấp, đầu thấp, dọc theo cánh tay một bên, bàn tay đỡ vùng ngực xương hàm dưới của trẻ.

Dùng gót bàn tay còn lại vỗ 5 cái vào lưng trẻ ở khoảng giữa hai bả vai theo hướng xuống dưới và ra phía trước.

Nếu vẫn chưa bật được dị vật ra, tiến hành lật ngửa trẻ vẫn để dọc cánh tay, dùng hai ngón tay trái ấn mạnh ở vùng 1/2 dưới xương ức 5 cái (tần suất 1 lần/giây).

Nếu dị vật vẫn chưa rơi ra ngoài, hãy lật người trẻ lại tiếp tục vỗ lưng. Luân phiên vỗ lưng và ấn ngực cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở.

Đối với trẻ lớn: Ngoài sử dụng biện pháp vỗ lưng ấn ngực có thể, trẻ lớn thì người cấp cứu có thể sử dụng nghiệm pháp Heimlich với trẻ ở tư thế đứng hoặc ngồi: Người cấp cứu đứng sau nạn nhân.

Do chiều cao của trẻ thấp, để hiệu quả người cấp cứu có thể nhấc trẻ lên hoặc quỳ phía sau trẻ. Đặt gót bàn tay của một tay trên bụng trẻ ở vùng thượng vị, ngay dưới mũi xương ức, phía trên rốn. Tay thứ 2 đặt trên tay thứ nhất.

Dùng hai tay ấn mạnh lên bụng, ấn 5 cái dứt khoát theo hướng từ trước ra sau và từ dưới lên trên, mạnh và nhanh. Có thể lặp lại 6 - 10 lần ấn bụng tới khi dị vật rơi khỏi đường thở hoặc trẻ khóc, la được.

Nếu trẻ không tỉnh, cần mở thông đường thở bằng cách ngửa đầu, nâng cằm, thổi ngạt 2 lần.

Sau đó hồi sức tim phổi: Tiến hành ép tim ngoài lồng ngực 30 nhịp: Để trẻ nằm ngửa trên nền cứng, quỳ xuống phía bên trẻ. Đặt tay vuông góc với lồng ngực, trẻ dưới 12 tháng có thể dùng 2 ngón tay, trẻ nhỏ dùng 1 bàn tay, còn trẻ lớn/người lớn có thể dùng 2 tay.

Vị trí ép tim: 1/2 dưới xương ức, ấn xuống ngực sâu khoảng 1/3 - 1/2 lồng ngực theo đường kính trước sau. Tốc độ ép tim 100 - 120 lần/phút, chu kỳ 30 lần ép tim cùng 2 lần thổi ngạt đến khi trẻ tỉnh hoặc có nhân viên y tế đến.

Lưu ý: Tuyệt đối không dùng tay móc dị vật, không gây nôn hoặc cho ăn uống; Nếu trẻ vẫn tỉnh, ho có hiệu quả cần động viên trẻ ho. Ho tự nhiên có hiệu quả hơn bất kỳ biện pháp can thiệp vật lý nào khác.

Các biện pháp vật lý (vỗ lưng, ấn ngực, Heimlich) chỉ được thực hiện khi trẻ không ho được, ho không hiệu quả và khó thở tăng dần.

Hoảng hốt tìm cách lấy cây kim băng lại vô tình đẩy dị vật vào sâu trong họng trẻ

Chỉ trong vòng chưa đầy 10 giờ, một bé trai 12 tháng tuổi đã được cấp cứu tại Bệnh viện Nhi đồng 2 vì một tai nạn nguy hiểm.