Cây tàu bay xanh, mập mạp - Ảnh: Hoàng Hân

Đối với thế hệ trước, những người lính vào sinh ra tử trải qua những cuộc kháng chiến đầy gian khổ và thiếu thốn thì có lẽ rau tàu bay là một món ăn, một hương vị, một loại rau mà trong hồi ức không thể nào quên được.

Sinh ra ở miền núi, tôi vẫn nhớ như in sau những trận mưa đầu mùa. Trên khắp các triền đồi những bạt rau tàu bay mọc lên mập mạp, xanh mơn mởn phủ kín khắp nơi. Nhưng sau này lớn lên tôi mới biết đó là một rau ăn được chứ không phải là một loài cây hoang dại.

Đọc thêm nữa mới biết với những người lính đã trải qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, sống trong gian khổ thiếu thốn đủ bề thì ngoài măng rừng là nguồn lương thực chính, tàu bay cũng là thứ rau rừng không thể thiếu trong mỗi bữa ăn.

Ông bà kể mỗi khi trận mưa đầu mùa trút xuống, trên những hố bom bạt ngàn những cây tàu bay xanh mơn mởn mọc lên, khi đấy bộ đội lại hái từng bó mang về để chế biến. Những ngọn rau tàu bay, những bát canh tàu bay có lẽ đã là hồi ức không thể quên của người lính năm nào.

Tôi thường thắc mắc mãi tên gọi của loại rau này, để về sau để ý mới thấy mỗi khi gió về những bông hoa rời khỏi cành bay đi trong không trung và đoán có lẽ vì vậy mà cây mang tên tàu bay.

Rau tàu bay được cắt bỏ bớt lá và cắt ngắn để chế biến - Ảnh: Hoàng Hân

Rau tàu bay xào cay cay, nồng nồng thật hấp dẫn - Ảnh: Hoàng Hân

Tò mò, nhân dịp về quê tôi ngỏ ý muốn nếm thử hương vị của loại rau này, mẹ cười nói có khó gì đâu. Mẹ lên đồi, chỉ một lúc sau đã đầy một giá rau tàu bay mập xanh non mởn. Mẹ bảo mùa này đúng mùa cây đang xanh, non.

Rau tàu bay được ngắt bỏ bớt lá, chẻ nhỏ, rửa sạch, cho lên chảo xào cùng chút mỡ. Chỉ một loáng mẹ đã bưng lên một đĩa tàu bay xanh, mỡ màng trông thật bắt mắt. Gắp thử một miếng rau tàu bay, tôi cho lên miệng nếm thử một cách dè dặt.

Đúng là cọng rau đầu tiên với cái vị ngai ngái, nồng nồng, cay cay sẽ làm người thưởng thức lạ lẫm. Thế nhưng chỉ vài miếng tiếp theo có thể khiến người ta nghiện ngay cái vị ngon đến lạ của loại rau rừng này.

Ngày nghỉ lễ, cả gia đình quây quần bên nhau thưởng thức bữa cơm gia đình đơn giản, ôn lại những kỷ niệm hào hùng xưa bên đĩa rau rừng thời chiến, lại cảm thấy tự hào bao nhiêu về các thế hệ cha ông mình.