Từ học kỳ mùa thu năm nay, thành phố Thiên Tân chính thức triển khai chương trình giáo dục trí tuệ nhân tạo (AI) bắt buộc cho phần lớn các cấp học phổ thông, đánh dấu một bước đi mạnh mẽ của Trung Quốc trong việc đưa AI vào hệ thống giáo dục cơ bản.

Chỉ với vài thao tác trên máy tính, học sinh có thể biến một mô hình trường học ảo thành vật thể in 3D có thể cầm nắm. Những trải nghiệm như vậy đang dần trở nên quen thuộc trong lớp học tại Thiên Tân, nơi AI không còn là khái niệm trừu tượng mà trở thành công cụ học tập trực tiếp.

Theo chương trình mới, học sinh lớp 4 và lớp 8 phải học một tiết AI mỗi tuần. Các khối lớp khác được khuyến khích tích hợp nội dung AI vào các môn học hiện hành, trong khi bậc trung học phổ thông mở thêm các học phần tự chọn chuyên sâu hơn về trí tuệ nhân tạo.

Sáng kiến của Thiên Tân được xem là một trong những nỗ lực toàn diện nhất ở cấp địa phương nhằm đưa AI vào giáo dục phổ thông tại Trung Quốc. Mô hình này cũng phản ánh xu hướng chung trên toàn quốc. 

Tại Bắc Kinh, hơn 1.400 trường tiểu học và trung học đã triển khai các khóa học liên quan đến AI, tiếp cận khoảng 1,83 triệu học sinh. Nhiều địa phương khác như Hàng Châu, Tây An và Trùng Khánh cũng đưa AI vào giảng dạy, trong đó Trùng Khánh chọn ngày thứ Sáu tuần thứ hai của tháng 10 hằng năm làm "Ngày AI" dành cho học sinh phổ thông.

Theo China Daily, xu hướng giáo dục này song hành với sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp AI Trung Quốc. Năm 2024, quy mô ngành đạt hơn 900 tỉ nhân dân tệ (khoảng 128 tỉ USD), tăng 24% so với cùng kỳ năm trước. 

Đến quý 3 năm nay, Trung Quốc có hơn 5.300 doanh nghiệp AI, chiếm khoảng 15% tổng số doanh nghiệp AI toàn cầu. Dự báo thị trường giáo dục AI có thể đạt quy mô 160 tỉ nhân dân tệ (22,8 tỉ USD) vào năm 2027.

Về chính sách, tháng 8 vừa qua, Quốc vụ viện Trung Quốc công bố lộ trình "AI Plus" trong 10 năm, yêu cầu tích hợp AI vào mọi lĩnh vực giáo dục, thúc đẩy mô hình dạy học kết hợp giữa con người và máy móc, đồng thời chuyển trọng tâm từ truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực.

Trong thực tế giảng dạy, AI được ứng dụng trực tiếp vào các môn học truyền thống. Học sinh trung học tại Thiên Tân dùng AI để mô phỏng phản ứng hạt nhân trong giờ vật lý, phân tích biến đổi gene trong môn sinh học hoặc mô hình hóa các hàm số phức tạp trong toán học.

Ở các khu vực nông thôn, học sinh tiếp cận AI thông qua các mô hình trực quan và bộ lắp ráp robot đơn giản.

Giới chuyên gia nhấn mạnh mục tiêu của giáo dục AI không phải đào tạo "lập trình viên nhí", mà nhằm nâng cao năng lực công nghệ, tư duy sáng tạo và khả năng thích ứng với môi trường số cho học sinh. AI được xác định là công cụ hỗ trợ học tập, không thay thế vai trò của giáo viên hay tương tác giữa con người với con người.

Bộ Giáo dục Trung Quốc cũng đã ban hành quy định cấm học sinh nộp trực tiếp bài làm do AI tạo ra, đồng thời yêu cầu kiểm soát các rủi ro liên quan đến đạo đức, dữ liệu và quyền riêng tư trong quá trình sử dụng công nghệ này trong nhà trường.

Theo đánh giá của các nhà hoạch định chính sách, việc đưa AI vào lớp học là một quá trình dài hạn, đòi hỏi sự đồng bộ về chương trình giảng dạy, đào tạo giáo viên và hạ tầng số. Năm 2025 được xác định là năm khởi động hệ thống giáo dục thông minh của Trung Quốc, trong đó AI đóng vai trò trung tâm trong việc định hình nền giáo dục tương lai.

Trung Quốc có chip AI nhanh gấp 100 lần chip mạnh nhất của Nvidia

Các nhà nghiên cứu đã khai thác sức mạnh ánh sáng để tạo ra dòng chip xử lý các tác vụ tạo sinh phức tạp, với hiệu suất năng lượng vượt trội.