Vẫn còn nhiều nơi người dân xả rác bừa bãi. Trong ảnh: rác thải đổ tràn lan trên đường Hùng Vương, quận 10, TP.HCM - Ảnh: TỰ TRUNG

Đây là những ý kiến được đưa ra ngày 1-10 tại Hội nghị trực tuyến giao ban chuyên đề về kết quả tổ chức triển khai thực hiện chỉ thị 19 của Ban thường vụ Thành ủy về nội dung như trên.

Đã có chuyển biến bước đầu

Theo báo cáo của UBND TP, thời gian qua, các quận huyện tổ chức nhiều cuộc đối thoại với người dân về vấn đề vệ sinh môi trường. Đã có khoảng 1,3 triệu hộ dân ký cam kết không xả rác bừa bãi, bỏ rác đúng nơi quy định. 

Với kế hoạch chống rác thải nhựa trên địa bàn TP của UBND TP, các sở ngành và UBND các quận huyện… đã tổ chức nhiều chương trình cắt giảm rác thải nhựa. 

Nhiều cơ quan, đơn vị đã giảm tối đa việc sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần trong các cuộc hội họp. Nhiều mô hình thu gom chất thải nhựa, túi nilông khó phân hủy để đổi các sản phẩm tiêu dùng.

Những hoạt động trên đã tác động tích cực đến nhận thức, thái độ và hành vi của người dân. 

Phong trào nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nilông khó phân hủy, ống hút nhựa ngày càng lan rộng. 

Ngày càng nhiều cửa hàng tiện lợi, quán cà phê, quán ăn, nhà hàng triển khai các mô hình kinh doanh giảm thiểu rác thải nhựa.

Thực hiện chỉ thị của Ban thường vụ Thành ủy, các địa phương cũng đã xóa được 517/600 điểm ô nhiễm rác thải. 

Trong đó, nhiều điểm ô nhiễm đã được chuyển hóa, biến thành các điểm sinh hoạt cộng đồng như sân chơi, công viên, vườn hoa.

Tuy nhiên, qua các ý kiến tại hội nghị cho thấy việc thực hiện chỉ thị 19 vẫn còn nhiều việc phải hoàn thiện. 

Ông Trần Thế Thuận, chánh văn phòng Thành ủy, nhận xét rằng tình trạng vứt rác bừa bãi, phát và rải tờ rơi quảng cáo vẫn còn diễn ra tại nhiều khu vực, tuyến đường, chợ tự phát, điểm vui chơi, dạ cầu, kênh rạch… 

Nhiều hộ gia đình không bỏ rác đúng giờ, đúng nơi; việc thu gom các loại rác công nghiệp, rác cồng kềnh, rác xây dựng manh mún…

Ông Nguyễn Hữu Hiệp, trưởng Ban dân vận Thành ủy, cũng nêu ra một số tồn tại qua việc giám sát tại 5 sở và 4 quận, huyện. 

Cụ thể là ý thức của bộ phận không nhỏ người dân chưa có chuyển biến, còn xả rác nơi công cộng. Lực lượng thu gom rác chưa đúng giờ, việc thu gom rác công nghiệp độc hại chưa đều. 

"Có người dân phản ảnh muốn bỏ một bộ salon nhưng người thu gom rác yêu cầu trả 700.000 đồng, dân không chịu. Phải có quy định rõ về việc này", ông Hiệp kiến nghị.

Chuẩn bị gì khi chuyển sang đốt rác?

Ông Nguyễn Hữu Hiệp đề nghị xây dựng lại kế hoạch tổng thể xử lý rác của TP.HCM trong điều kiện TP chuyển sang xử lý đốt rác phát điện. 

Hiện đã có một nhà máy đốt rác khởi công, sắp tới sẽ khởi công thêm một nhà máy nữa. Từ đó, lượng rác xử lý theo công nghệ mới sẽ tăng lên nên cần phải có kế hoạch mới cho phù hợp.

Trước những vấn đề trên, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong chỉ đạo Sở TN-MT tiếp thu những ý kiến của các đơn vị để hoàn thiện đồ án về quy hoạch xử lý chất thải rắn, hướng dẫn chủ đầu tư đẩy nhanh công nghệ đốt rác phát điện. 

"Mỗi ngày TP có 9.300 tấn rác thải sinh hoạt, 2.500 tấn rác công nghiệp, hơn 20 tấn rác y tế. Theo mục tiêu đến 2020, TP phải đưa vào công nghệ đốt 50% lượng rác. Chủ tịch UBND TP sẽ làm việc với sở và các đơn vị để xử lý rõ ràng về nguồn cung rác, giá cả… trong tháng 10", ông Phong nói.

Tại hội nghị, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân nhận định rằng chỉ thị 19 về vận động không xả rác đã phát đi một nội dung hợp với lòng dân muốn TP sạch rác. 

Cách thực hiện của các địa phương đã đưa nội dung chỉ thị đến với từng hộ gia đình. Người dân cũng tích cực phản hồi thông qua số lượng lớn ý kiến, thông tin phản ánh ghi nhận tại UBND các quận, huyện. 

Bí thư Thành ủy chỉ đạo các quận, huyện phấn đấu đến tháng 11 TP không còn "điểm đen" về rác. Bí thư cũng chỉ đạo trong tháng 10, các cơ quan chức năng phải duyệt xong tiêu chí về ấp, khu phố sạch, xanh; ấp văn hóa phải có thêm tiêu chí xanh, sạch…

Bỏ một bộ salon, bị người lấy rác đòi 700.000 đồng nên dân cứ xả rác?

TTO - Ông Nguyễn Hữu Hiệp - trưởng Ban dân vận Thành ủy TP.HCM, đề nghị có chế tài đối với người thu gom rác không đúng giờ, không đúng quy định… cũng như tăng mức phạt hành vi xả rác.