Nhưng để những trụ cột này bứt phá, TP.HCM chỉ dựa vào nguồn lực truyền thống thôi là chưa đủ. Thực tế cho thấy các doanh nghiệp đang cần thêm những lực đẩy mới. Và hiện tại trí tuệ nhân tạo (AI) chính là công cụ có thể tạo ra bước nhảy vọt.

AI thúc đẩy doanh nghiệp SME, được không?

Đặc biệt, nhiều người thường nghĩ rằng AI chỉ phù hợp với các tập đoàn lớn, có tiềm lực tài chính và nhân sự dồi dào. Nhưng thực tế tôi nhận thấy chính doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) mới là nhóm cần và có thể hưởng lợi nhanh nhất. Họ luôn thiếu nhân lực, thiếu chi phí, nhưng lại có lợi thế linh hoạt và sẵn sàng đổi mới.

Ngày nay, chỉ với một khoản chi phí nhỏ, một chủ doanh nghiệp hoàn toàn có thể để AI đảm nhận những công việc tốn thời gian như đọc email, quản lý lịch làm việc, soạn thảo văn bản, nghiên cứu thị trường hay tạo nội dung truyền thông. 

AI không thay thế con người, nhưng giải phóng con người khỏi những tác vụ lặp lại, để tập trung vào sáng tạo, hoạch định và mở rộng kinh doanh.

Điều quan trọng là phải triển khai AI đúng cách. Triển khai đúng cách cũng là cách các doanh nghiệp trong hệ sinh thái công thương của TP.HCM có thể tối ưu được thời gian và nguồn lực phát triển. Tôi cho rằng doanh nghiệp cần bắt đầu từ chính hệ sinh thái công nghệ đang sử dụng.

Chẳng hạn, nếu một doanh nghiệp đã quen với Microsoft, hãy tận dụng Copilot; nếu đang dùng Google Workspace, có thể khai thác Gemini. Cách làm này vừa tiết kiệm chi phí, vừa tránh tình trạng "ôm đồm" nhiều công cụ rời rạc. 

Một doanh nghiệp nhỏ chưa có đội ngũ marketing vẫn có thể sản xuất video, thiết kế website hay xây dựng landing page chỉ bằng các nền tảng no-code và low-code. Người chủ không cần biết lập trình, chỉ cần nắm logic cơ bản là đã đủ để đưa sản phẩm số ra thị trường.

Để ứng dụng AI hiệu quả, SME cũng cần đầu tư cho tri thức. Những khóa đào tạo ngắn hạn của Google, Microsoft hoặc các đơn vị uy tín sẽ giúp người dùng hiểu cách vận hành, cách đặt câu hỏi và cách kiểm chứng thông tin. Điều này đặc biệt quan trọng vì AI, kể cả những mô hình tiên tiến nhất, vẫn có thể rơi vào hiện tượng "hallucination" - trả lời sai nhưng nghe có vẻ rất thuyết phục.

Tôi đã chứng kiến nhiều doanh nghiệp thất bại chỉ vì quá tin vào AI mà quên khâu xác thực. Do đó cần xây dựng nguyên tắc bất di bất dịch: Mọi dữ liệu do AI đưa ra phải được kiểm chứng, nhất là số liệu và thông tin thị trường. 

Ngoài ra AI không nên chỉ được khai thác ở cấp cá nhân, mà cần được triển khai ở cấp nhóm, để tận dụng dữ liệu chung và phối hợp hiệu quả hơn.

TP.HCM giữ vai trò kiến tạo

Ở tầm vĩ mô, tôi cho rằng vai trò kiến tạo của Nhà nước là cực kỳ quan trọng. Nếu mỗi doanh nghiệp chỉ đơn lẻ tìm cách ứng dụng, sự phát triển sẽ rời rạc. 

Chính quyền TP.HCM có thể là đơn vị đứng ra điều phối để hình thành một hệ sinh thái AI đồng bộ. 

Trong hệ sinh thái đó, các tập đoàn lớn như FPT, Viettel, VNPT đóng vai trò cung cấp hạ tầng; các trường đại học, viện nghiên cứu phát triển công nghệ lõi và đào tạo nhân lực; còn doanh nghiệp, đặc biệt là start-up, triển khai ứng dụng nhanh chóng.

Để làm được điều này, Nhà nước nên xây dựng các kho dữ liệu mở theo từng ngành, từ y tế, công thương đến giáo dục, để doanh nghiệp có điều kiện thử nghiệm và sáng tạo. 

Khi sản phẩm chứng minh được hiệu quả, việc thương mại hóa sẽ thuận lợi hơn rất nhiều. Đồng thời cần có chiến lược dài hạn và phân bổ nguồn lực hợp lý, tránh đầu tư dàn trải.

Tôi tin rằng nếu TP.HCM biết kết nối ba lực lượng - Nhà nước đóng vai trò nhạc trưởng, doanh nghiệp mạnh dạn ứng dụng và giới nghiên cứu cung cấp tri thức, nhân lực - thì AI sẽ không chỉ là một công cụ, mà trở thành động lực tăng trưởng mới. 

Đó sẽ là chìa khóa để công thương và thương mại thành phố bứt phá, đưa TP.HCM tiến gần hơn đến vị thế trung tâm kinh tế số hàng đầu khu vực.

NGUYỄN THẾ DUY (CEO ADT Global)

“Hiến kế phát triển công thương TP.HCM”: Cân bằng sáng kiến dài hạn và giải pháp thực tiễn

Sau 2 tháng phát động, diễn đàn Hiến kế phát triển công thương TP.HCM đã thu hút hơn 100 bài viết với đa dạng các góc nhìn thuộc nhiều lĩnh vực. Những bài viết này đến từ đông đảo chuyên gia, nhà khoa học, lãnh đạo doanh nghiệp trong và ngoài nước.