Nước Anh tạm ngừng các chuyến bay từ Nam Phi, Namibia, Lesotho, Eswatini, Zimbabwe và Botswana từ ngày 26-11 để kiểm soát sự lây lan của biến thể B.1.1529 - Ảnh: REUTERS

Biến thể tồi tệ nhất

Theo Bộ trưởng Y tế Anh Sajid Javid, lệnh hạn chế đi lại với Nam Phi, Namibia, Lesotho, Eswatini, Zimbabwe và Botswana có hiệu lực từ hôm nay 26-11 và là biện pháp phòng ngừa để đảm bảo kiểm soát sự lây lan của biến thể mới.

Sau khi 6 quốc gia châu Phi được đưa vào danh sách đỏ của Anh, du khách đến từ các nước này sẽ phải cách ly tại các khách sạn quy định.

Áp dụng cùng cách xử lý với Anh, theo trang tin BNO News, Israel cũng đưa ra lệnh ngừng đi lại với 7 quốc gia gồm Nam Phi, Lesotho, Botswana, Zimbabwe, Mozambique, Namibia và Eswatini.

Người dân Israel trở về từ 7 quốc gia châu Phi trên sẽ tạm trú tại cơ sở cách ly được chỉ định trong vòng 7 ngày, ngay cả khi đã tiêm đủ liều vắc xin ngừa COVID-19.

Những người này sẽ được về nhà sau khi có kết quả 2 lần xét nghiệm PCR âm tính. Ai từ chối xét nghiệm sẽ phải cách ly trong vòng 12 ngày.

Các nhà khoa học đang tìm cách xác định liệu biến thể mới, gọi là B.1.1529, có dễ lây lan hoặc gây chết người nhiều hơn các biến thể trước không.

Hiện nay, điều rõ ràng nhất là B.1.1529 có nhiều đột biến nhất trong số các biến thể đã được xác định. Bộ trưởng Javid cho biết biến thể B.1.1529 có số lượng đột biến nhiều gấp đôi biến thể Delta, với 32 đột biến.

Phát hiện về biến thể này làm dấy lên lo ngại về một làn sóng ca bệnh có thể làm tăng áp lực lên các hệ thống chăm sóc sức khỏe vốn đã căng thẳng, không chỉ ở riêng Nam Phi mà còn ở nhiều nước trên thế giới.

Với số đột biến cao, có thể có nguy cơ biến thể này dễ lây lan hơn và giảm bớt tác dụng của các loại vắc xin hiện có.

Cơ quan An ninh y tế Anh cho biết biến thể này có một protein gai đột biến khác hẳn với protein gai trong virus corona gốc mà vắc xin COVID-19 dựa vào để phát triển. Các quan chức y tế nhận định biến thể này là "biến thể tồi tệ nhất".

Theo báo Bloomberg, có khoảng 700 người nhập cảnh vào Anh hằng ngày trên các chuyến bay từ Nam Phi. Con số này thường tăng lên nhiều hơn trong các tuần trước Giáng sinh.

Tại Nam Phi, cho đến nay, các nhà virus học đã phát hiện gần 100 ca nhiễm COVID-19 có liên quan đến biến thể mới, theo giáo sư Anne von Gottberg, nhà vi sinh vật học lâm sàng và là trưởng khoa các bệnh đường hô hấp tại Viện Quốc gia về các bệnh truyền nhiễm.

Người dân xếp hàng bên ngoài trung tâm tiêm vắc xin COVID-19 ở Cape Town, Nam Phi - Ảnh tư liệu: REUTERS

Biến thể này cũng đã có mặt ở Hong Kong và Botswana. Tại Botswana, biến thể nhiễm ở người đã tiêm vắc xin.

Hành động sớm để tránh hối tiếc

Trong ngày 25-11, WHO đã tổ chức một cuộc họp đặc biệt để thảo luận về biến thể B.1.1529.

Theo tiến sĩ Maria Van Kerkhove, trưởng nhóm nghiên cứu về COVID-19 của WHO, WHO đang theo dõi sát biến thể mới. Các chuyên gia sẽ xem xét để quyết định liệu B.1.1.529 được xếp vào nhóm biến thể đáng quan tâm hay đáng lo ngại, sau đó sẽ đặt tên cho biến thể này.

"Chúng tôi chưa có nhiều thông tin về biến thể này. Những gì chúng tôi biết được là biến thể này có số lượng đột biến lớn. Điều đáng lo là việc có quá nhiều đột biến có thể tác động đến cách thức hoạt động của virus".

Giáo sư Ewan Birney, phó giám đốc Phòng thí nghiệm sinh học phân tử châu Âu, cho biết với kinh nghiệm và hiểu biết về các biến thể Alpha và Delta, "chúng ta đã có bài học là hành động sớm tốt hơn nhiều so với hành động muộn".

Mặc dù có thể biến thể này không là mối đe dọa lớn như biến thể Alpha và Delta, nhưng hậu quả tiềm ẩn của việc không hành động với giả định nó có nguy cơ gây nguy hiểm là rất nghiêm trọng", giáo sư Birney nói.

Giáo sư Francois Balloux, giám đốc Viện di truyền của Đại học London, cho biết biến thể mới có thể khởi phát ở người bị suy giảm miễn dịch, ví như một bệnh nhân HIV/AIDS chưa được điều trị.

Việc có số lượng ca nhiễm HIV lớn nhất thế giới khiến Nam Phi khó khăn hơn trong việc chống lại đại dịch COVID-19. Và vì virus có thể tồn tại lâu hơn ở những người có hệ miễn dịch bị thương tổn, nó có nhiều cơ hội tạo ra các đột biến hơn.

Các chuyên gia của WHO cũng họp trong ngày 26-11 với Nam Phi. Tuy nhiên, sẽ mất vài tuần để các nhà khoa học hiểu được tác động của biến thể mới với các trường hợp nhập viện và tử vong cũng như nghiên cứu cách nó tương tác với vắc xin.

Nhiều nước dừng bay tới Nam Phi

Thêm nhiều nước thông báo ngừng chuyến bay với Nam Phi và các nước láng giềng trong ngày 26-11.

Theo hãng tin Reuters, ngoài Anh và Israel, Singapore, Nhật Bản cũng vừa đưa ra biện pháp kiểm soát biên giới với người có lịch sử đi lại ở một số quốc gia châu Phi.

Chính phủ Nhật cho biết sẽ siết chặt kiểm soát biên giới với người đến từ Nam Phi và 5 nước láng giềng với nước này ở châu Phi sau khi có tin về sự xuất hiện của biến thể mới có nhiều đột biến.

Bộ Y tế Singapore cũng thông báo người không phải công dân hoặc thường trú nhân tại Singapore có lịch sử đi lại ở Botswana, Eswatini, Lesotho, Mozambique, Namibia, Nam Phi và Zimbabwe sẽ không được nhập cảnh hay quá cảnh ở Singapore.

Úc cho biết sẽ nghiên cứu về biến thể mới và không loại trừ biện pháp đóng cửa biên giới với người đến từ phi Châu nếu thấy nguy cơ rủi ro tăng.

Liên minh châu Âu đang xem xét ngừng các chuyến bay từ vùng phía nam châu Phi do lo ngại về biến thể COVID-19.

Bà Ursula von der Leyen, người đứng đầu Ủy ban Liên minh châu Âu cho biết: "Ủy ban sẽ đề xuất, phối hợp chặt chẽ với các quốc gia thành viên, kích hoạt biện pháp khẩn cấp để ngừng các chuyến bay đến từ khu vực phía nam châu Phi do biến thể B.1.1.529.

Các nhà khoa học Nam Phi cho biết, biến thể B.1.1.529 có nhiều đột biến trong đó có đột biến giúp chúng tránh miễn dịch của cơ thể và làm virus dễ lây hơn.

Giới khoa học lo ngại về biến thể mới có 32 đột biến

TTO - Các nhà khoa học đang lo ngại về biến thể mới - B.1.1.529 - có thể giúp virus SARS-CoV-2 "lẩn tránh" miễn dịch do có tới 32 đột biến, dù hiện nay chỉ mới ghi nhận 10 ca mắc biến thể này trên toàn cầu.