Anh Nguyễn Thế Truật tại buổi họp báo giới thiệu Hội sách hè 2014 của NXB Trẻ - Ảnh: Lam Điền

Đọc di nguyện anh gửi cho vợ và hai con gái mới biết rằng anh đã lặng lẽ một mình chống chọi với bạo bệnh, và đối diện với việc ra đi của chính mình một cách bình thản đến như không! Một sự chuẩn bị hậu sự chi tiết, cụ thể, tuyệt đối không làm phiền đến ai, và một cuộc chia tay với những người yêu thương nhất bằng trái tim người chồng, người cha chu đáo từng chút một, không nghĩ gì cho riêng mình!

Khi nghe hung tin về anh, một người bạn đã nói: “Sao gặp nhau hằng ngày mà bây giờ báo tin tình trạng lại tệ đến thế!”. Chúng tôi xấu hổ và đau đớn nhận ra rằng sao mình có thể vô tâm, có thể thờ ơ đối với sức khỏe của anh đến như thế!

Khi giám đốc của chúng tôi, để có thêm thời gian tập trung cho việc kinh doanh, đã đề nghị anh gánh lấy trọng trách xử lý chính toàn bộ nội dung các bản thảo của nhà xuất bản (NXB), và anh đã đồng ý.

Giám đốc có nói thêm: “Nếu có gì sai sót em sẵn sàng chịu kỷ luật. Nếu em đổ trách nhiệm cho anh thì em không đáng là em của anh!”.

Và anh đã trả lời thật hào sảng: “Còn nếu anh để em bị kỷ luật, anh cũng không đáng là anh của em!”.

Và thực tế là trong hơn mấy năm nay, NXB của chúng tôi đã không để xảy ra sai sót gì về nội dung. Hãy thử hình dung với số lượng mỗi năm làm ra từ 1.500-1.800 cuốn sách, trong đó khoảng 30% là những đầu sách mới, không phải ai cũng có thể làm việc với cường độ đó.

Anh làm từ truyện tranh đến sách thiếu nhi, từ văn chương đến biên khảo, từ chính trị đến lịch sử, văn hóa...

Anh đã đọc duyệt, đã biên tập, đã gợi ý đề tài, đã gặp gỡ cộng tác viên... không hề tiếc sức mình. Và ngay lúc anh ra đi, trên bàn anh vẫn còn những chồng bản thảo đang chờ...

Anh là người phản biện số một cho những chủ trương, quyết định của lãnh đạo NXB trở nên rõ ràng, hiệu quả và khả thi. Anh điều hành công việc nhẹ như đi dạo, ít hội họp, bớt hình thức, xem trọng hiệu quả, mạnh dạn giao quyền...

Một bạn cựu cán bộ Đoàn chia sẻ trên Facebook: “Em được học anh Truật từ năm 1992 ở Trường Đoàn Lý Tự Trọng. Đến giờ em vẫn nhớ”.

Vâng, đến giờ nhiều thế hệ cán bộ Đoàn vẫn còn nhớ đến anh. Nhớ đến anh là nhớ đến một cán bộ thanh niên “cùng những điều ấp ủ sâu sắc, những công việc bền bỉ cho con người, cho phong trào, cho tâm hồn của thanh niên” - lời của một bí thư Thành đoàn ghi trong sổ tang.

Nhớ đến anh là nhớ đến một bí thư Quận đoàn 5 năng động sáng tạo với nhiều mô hình đột phá và táo bạo, một trưởng Ban Tư tưởng văn hóa của Thành đoàn sắc sảo, ghi dấu ấn trong nhiều chỉ đạo và hoạt động thực tiễn...

Nhưng trước hết, nhớ đến anh là nhớ đến một nhà hùng biện của Thành đoàn TP.HCM. Những bài phát biểu của anh trong các hội nghị, những bài giảng của anh tại Trường Đoàn luôn tràn đầy cảm hứng, đầy ắp thực tế, thiết thực và bổ ích, sinh động và hấp dẫn vô cùng.

Anh có thói quen chuẩn bị nội dung bài nói dựa vào các phiếu làm từ bìa cứng. Mỗi tấm bìa đó được ghi bằng những dòng chữ to rõ, chứa hệ thống kiến văn rộng lớn của một người đọc nhiều, biết nhiều.

Anh vốn là một nhà giáo, đã thành một thầy giáo thành công trên bục giảng đối với nhiều thế hệ học sinh bổ túc văn hóa, sinh viên các ngành lịch sử, du lịch, ngữ văn, báo chí, xuất bản...

Học trò say mê anh bởi phương pháp giảng dạy luôn gây hứng thú và bất ngờ, và sự tận tâm của một người đam mê thúc đẩy người khác thay đổi. Học trò anh yêu quý anh, gọi anh là “Ông thầy mê sách” (Nguyễn Thị Khánh Ly, Tuổi Trẻ 16-9-2013).

Vĩnh biệt anh - một người cán bộ của Đoàn, một người thầy, một người anh, một người đồng đội, một người tài hoa và tử tế!