Phóng to

Kiến trúc sư Jorn Utzon

TTO - Kiến trúc sư Đan Mạch Jorn Utzon, người đã thiết kế công trình có hình dáng những chiếc vỏ sò úp lên nhau được coi như biểu tượng của Úc là Nhà hát Opera Sydney, vừa qua đời ở tuổi 90 sau một cơn đau tim.

Jorn Utzon chiến thắng trong cuộc thi tìm thiết kế nhà hát tại thành phố Sydney vào năm 1957, nhưng ông đã rút khỏi dự án xây dựng công trình này từ trước khi nó được khánh thành năm 1973. Kể từ đó ông chưa một lần trở lại thăm tòa nhà nổi tiếng bậc nhất trên thế giới do mình thiết kế vì tranh cãi về trị giá xây dựng với Chính phủ Úc.

Vị kiến trúc sư đã nổi giận người Úc vì chi phí xây dựng Nhà hát Opera Sydney bị đội giá tới 1.000%. Trong nhiều thập kỷ sau khi công trình đã vận hành tốt, được ca ngợi khắp nơi và nổi tiếng trên toàn thế giới, ông vẫn từ chối lời mời trở lại thăm Úc. Nhưng bỏ qua tất cả ông vẫn cùng con trai bỏ công sức thiết kế một khu phụ trợ mới cho nhà hát này và được khánh thành năm 2006.

Sau khi ông bỏ về nước và các kiến trúc sư do Chính phủ Úc chỉ định thay thế đã không hoàn thành được phần lớn nội thất của Nhà hát Sydney như đúng đồ án thiết kế của Utzon. Nhưng với tác phẩm này ông xứng đáng được Bộ trưởng văn hóa Đan Mạch Carina Christensen đánh giá đã có công đưa "Đan Mạch lên bản đồ thế giới bằng tài năng xuất chúng của mình".

Phóng to

Công trình Nhà hát Opera Sydney

Nhà hát Opera Sydney có kế hoạch tắt các ngọn đèn chiếu sáng trong đêm nay (30-11) để tưởng niệm kiến trúc sư Jorn Utzon. Người phụ trách hoạt động của nhà hát là Kim Williams đánh giá: "Jorn Utzon là một thiên tài về sáng tạo và thiết kế, người đã tặng cho Úc và thế giới một món quà vĩ đại. Nhà hát Opera Sydney là tâm điểm trong nhận diện văn hóa quốc gia của chúng tôi và là cội nguồn niềm tự hào cho tất cả người Úc. Nó đã trở thành biểu tượng nhận biết trên toàn cầu về đất nước Úc".

Ngoài công trình này, kiến trúc sư Jorn Utzon còn thiết kế nhà quốc hội Kuwait và một số công trình nổi bật khác tại quê nhà Đan Mạch. Ông từng giành một số giải thưởng quốc tế như Huân chương Alvar Aalto dành cho kiến trúc và huân chương Bắc đẩu bội tinh của Chính phủ Pháp. Năm 2003 ông chiến thắng giải thưởng kiến trúc Pritzker uy tín nhờ công trình Nhà hát Opera Sydney.