Thông qua Tuổi Trẻ, các chuyên gia của Giải bóng rổ chuyên nghiệp Việt Nam (VBA) đã có những giải đáp về những điều luật cơ bản của bóng rổ khi cầm bóng.

Luật dẫn bóng

Dẫn bóng bắt đầu được tính khi cầu thủ nhận được bóng "sống" và nhồi bóng sau đó. Dẫn bóng kết thúc khi cầu thủ dừng nhồi bóng và cầm bóng (giữ bóng bằng hai tay hoặc trên ngửa lòng bàn tay), lúc này cầu thủ chỉ được phép chuyền hoặc ném.

Nếu tiếp tục nhồi bóng sẽ phạm luật hai lần dẫn bóng. Nếu đã kết thúc dẫn bóng nhưng bị mất quyền kiểm soát bóng bởi đồng đội hoặc đối thủ thì cầu thủ mới tiếp tục được dẫn bóng.

Luật chạy bước

Sau khi cầu thủ cầm bóng, ngay khi một bàn chân nhấc lên khỏi mặt sân thì chân còn lại sẽ là chân trụ. Cầu thủ sẽ phạm lỗi chạy bước nếu bắt đầu dẫn bóng với chân trụ nhấc lên khỏi mặt sân trước khi bóng chạm sân.

Hoặc khi cầm bóng, nếu chân trụ nhấc lên khỏi mặt sân hoặc xê dịch khỏi vị trí ban đầu lúc. Động tác lên rổ nếu vượt quá hai bước chân cũng sẽ phạm lỗi chạy bước.

Luật bóng về sân sau

Sân sau là nơi các cầu thủ phòng ngự khi đối phương tấn công và phần sân còn lại là sân trước. Luật quy định đường kẻ giữa sân thuộc phạm vi của sân sau và cũng là nơi chia cắt hai phần sân.

Bóng được tính là đã qua sân trước nếu cả bóng và hai bàn chân của người dẫn bóng (hoặc người nhận bóng) đều nằm trên phần sân trước.

Lỗi bóng về sân sau xảy ra khi người dẫn bóng đã tiến qua phần sân trước nhưng lại dẫn bóng về lại sân sau (hoặc giẫm lên đường kẻ) hoặc là chuyền lại cho đồng đội đang đứng trên phần sân sau.

Luật bóng ra biên

Trong quá trình dẫn bóng, cầm bóng hoặc bị bóng chạm vào, nếu bất cứ chân nào của cầu thủ nằm trên khu vực ngoài biên (giẫm lên đường biên hoặc đứng ngoài biên) thì sẽ phạm luật bóng ra biên.

Đội đối phương sẽ có quyền kiểm soát bóng sau đó. Cầu thủ cũng phạm luật bóng ra biên nếu là người cuối cùng chạm bóng trước khi bóng ra biên hoặc thực hiện ném bóng nhưng lại đưa bóng chạm vào mặt sau, giá đỡ của bảng rổ hoặc đồng hồ 24 giây.

Luật can thiệp bóng trái phép

Khi đối phương ném bóng hoặc thực hiện động tác lên rổ, nếu bóng đã bay đạt đỉnh và đang có xu hướng rơi xuống rổ (hoặc sau khi bóng đã chạm vào bảng rổ) hoặc bóng đang lăn trên vành rổ và đang có xu hướng vào rổ mà cầu thủ có hành vi tác động lên bóng như chạm bóng hoặc bảng rổ, vành rổ thì sẽ phạm lỗi can thiệp bóng trái phép. Trọng tài vẫn sẽ tính điểm tình huống đó cho dù bóng có vào rổ hay không.

Luật 3 giây

Khi đồng hồ thi đấu đang chạy, bên đội tấn công nếu có bất kỳ cầu thủ nào đứng trong khu vực giới hạn (khu vực 3 giây) của đối phương quá 3 giây sẽ phạm luật 3 giây. Đội đối phương sẽ có quyền kiểm soát bóng sau đó.

Thời gian đếm 3 giây bắt đầu được tính khi bất kỳ chân nào của cầu thủ nằm trong khu vực giới hạn.

Luật 5 giây

Khi đang cầm bóng sống và bị đối thủ kèm sát một cách tích cực, trong vòng 5 giây nếu cầu thủ không ném rổ, chuyền bóng hoặc dẫn bóng thì sẽ phạm luật 5 giây. Đội đối phương sẽ có quyền kiểm soát bóng sau đó.

Luật 8 giây

Khi giành được quyền kiểm soát bóng sống trên phần sân sau, trong vòng 8 giây nếu cầu thủ không đưa được bóng sang phần sân bên kia (sân trước) thì sẽ phạm luật 8 giây. Đội đối phương sẽ có quyền kiểm soát bóng sau đó.

Luật 24 giây

Trong một đợt tấn công, đội bóng sẽ có 24 giây để đưa bóng vào rổ đối thủ. 24 giây bắt đầu được tính khi cầu thủ vào bóng sống trong một đợt tấn công mới, cướp được bóng hoặc bắt bóng bật bảng thành công trên phần sân đối phương.

Khi vượt quá 24 giây mà vẫn chưa ném rổ hoặc lên rổ thì đội bóng sẽ phạm luật 24 giây. Đội đối phương sẽ có quyền kiểm soát bóng sau đó. Nếu bóng kịp rời tay trước khi 24 giây kết thúc thì sẽ được tính điểm nếu bóng rơi vào rổ.

Có thể thấy VBA 2020 Final 4 Thang Long Warriors với Saigon Heat tại hiệp 3 phút 05:10 đến 05:05 Thang Long Warrrios đã phạm luật 24 giây.