Theo báo cáo ngày 7-7 của Tổng công ty Giấy Bãi Bằng (TCTGBB) gửi Bộ Công nghiệp, Tổng công ty Giấy VN, yêu cầu “tạm dừng khai thác cây keo, cây mỡ” của UBND tỉnh Tuyên Quang đã làm hơn 4.200ha rừng (tương đương trên 330.000m³ gỗ, giá trị trên dưới 100 tỉ đồng) của ba lâm trường trồng rừng nguyên liệu giấy của TCTGBB, thuộc Tổng công ty Giấy VN - Bộ Công nghiệp) Hàm Yên, Tân Thành, Tân Phong nằm trên địa bàn huyện Hàm Yên đến tuổi khai thác phải nằm im chờ quyết định “thay thế” của UBND tỉnh Tuyên Quang suốt hai năm (từ 1-5-2002 đến nay).

Đồng thời yêu cầu này cũng làm 589 công nhân của ba lâm trường lâm vào cảnh mất việc làm, tiền lương, thu nhập, cuộc sống của họ và hàng nghìn lao động ăn theo đang gặp nhiều khó khăn. Hoạt động sản xuất của TCTGBB cũng bị đình trệ, ảnh hưởng từ việc ba lâm trường của mình bị ngừng khai thác.

Hơn nữa việc UBND tỉnh Tuyên Quang không cho ba lâm trường “mở cửa rừng” khai thác cây keo, cây mỡ đã đến tuổi khai thác đã làm số nợ bảo hiểm xã hội, nợ vốn vay trồng rừng của ba lâm trường này lên đến 17 tỉ đồng.

Cũng theo báo cáo này, sáng 5-7 Chi cục Kiểm lâm Tuyên Quang đến Lâm trường Tân Thành đọc lệnh “khởi tố vụ án hình sự vi phạm qui định về khai thác và bảo vệ rừng” (số 02/QĐKL ngày 5-7-2004 của Chi cục Kiểm lâm Tuyên Quang).

Chiều 9-7, phó tổng giám đốc Ngô Anh Dũng khẳng định những sự việc nêu trên là có, và cho biết thêm: “Nay thì bắt chúng tôi làm tờ trình, mai bắt làm tờ trình khác, chúng tôi làm gửi lên thì họ vứt quẳng đấy, gửi đề nghị lên thì họ cũng im lặng. Lúc thì bảo thẩm định thế này, lúc lại bắt thẩm định kiểu khác.

“Kế hoạch, phương án chúng tôi đã lên hết rồi, tôi cũng chẳng hiểu tại sao (không cho khai thác). Họ cứ yêu cầu cái gì, chúng tôi làm ngay cái đó nhưng vẫn cứ im”.

Trả lời qua điện thoại chiều tối 9-7, ông Nguyễn Sáng Vang, chủ tịch HĐND tỉnh, cho biết: “Vì có dấu hiệu vi phạm pháp luật nên phải tạm dừng việc khai thác lại để kiểm tra”.

Việc trồng rừng nguyên liệu giấy là để cung cấp cho nhà máy giấy nhưng theo ông Vang: “các lâm trường, cụ thể là Tân Thành, đã khai thác gỗ bán ra ngoài kiếm lợi nhuận chứ không bán cho TCTGBB”.

Hiện các cơ quan chức năng tỉnh đang tiến hành điều tra và theo tiết lộ của ông Vang: “dấu hiệu vi phạm pháp luật của Tân Thành đã có”.

Từ năm 2002 đến nay Lâm trường Tân Thành vẫn khai thác cây keo, cây mỡ dù UBND tỉnh đã có yêu cầu tạm dừng khai thác từ 1-5-2002 vì thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật ở lâm trường.

Việc tạm dừng này không chỉ với riêng Tân Thành mà UBND tỉnh yêu cầu “tạm dừng” khai thác cây keo, cây mỡ trên phạm vi toàn tỉnh, kể cả lâm trường trung ương đóng trên địa bàn.

Theo ông Vang, Lâm trường Tân Thành không những không thực hiện yêu cầu của UBND tỉnh mà vẫn tiếp tục khai thác. Số liệu điều tra ban đầu theo ông Vang từ năm 2002 đến nay, Lâm trường Tân Thành đã khai thác 13.000m3 cây keo, cây mỡ nhưng chỉ bán cho TCTGBB có 7.000m³ (với giá 260.000 đồng/m³). Còn lại 6.000m³, Tân Thành đã bán “lung tung” ra ngoài với giá cao hơn bán cho TCTGBB rất nhiều, có thời điểm lên tới 2 triệu đồng/m³. “Lợi nhuận khủng khiếp” - ông Vang thốt lên.

Còn việc gần 600 công nhân ba lâm trường mất việc, ông Vang cho rằng “không ảnh hưởng gì, họ vẫn có công việc bình thường”.

Ông lý giải tỉnh vẫn cho lâm trường khai thác các loại cây bồ đề, bạch đàn. Cùng với việc khai thác thì công nhân lại phải trồng rừng nên “không có chuyện công nhân không có việc làm”.

Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi vụ việc này và thông tin trong các số báo tới.