Các cơ và cơ quan bên trong vùng chậu rất quan trọng đối với khả năng sinh sản, chức năng tình dục, kiểm soát tiểu tiện và ruột. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng các động tác như múa bụng có thể là phương pháp điều trị không phẫu thuật cho các vấn đề về sàn chậu.

Các vấn đề về sàn chậu rất phổ biến

Chúng ta thường không nhận ra tầm quan trọng của sức khỏe vùng chậu cho đến khi có điều gì đó không ổn, chẳng hạn như đau khi giao hợp, bị són tiểu bất ngờ khi ho ở phụ nữ và nam giới, hoặc không thể cương cứng hoặc duy trì sự cương cứng ở nam giới.

Sàn chậu có thể được xem như "chiếc võng" có tác dụng nâng đỡ. Đối với phụ nữ, sàn chậu hỗ trợ bàng quang, tử cung và trực tràng, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh nở. Đối với nam giới, sàn chậu hỗ trợ bàng quang và trực tràng, hỗ trợ chức năng cương cứng và kiểm soát bàng quang và tiểu tiện.

Theo Viện Y tế quốc gia Hoa Kỳ, gần 1/4 phụ nữ ở đất nước này mắc các vấn đề về sàn chậu. Phụ nữ từ 20 - 39 tuổi ít có khả năng gặp phải các triệu chứng. Tuy nhiên, có khoảng 1/4 phụ nữ ở độ tuổi 40 và 50 gặp các vấn đề về sàn chậu. Tỉ lệ này tăng theo tuổi tác, với hơn một nửa trong số tất cả phụ nữ 80 tuổi gặp các vấn đề về sàn chậu.

Trong khi đó, mặc dù phần lớn sự chú ý đều hướng đến phụ nữ, nhưng 16% nam giới cũng được xác định mắc các vấn đề về sàn chậu. Vấn đề về sàn chậu không phân biệt giới tính, bất kỳ ai cũng có thể bị ảnh hưởng.

Nguyên nhân gây ra các rối loạn sàn chậu

Tuổi tác, phẫu thuật, béo phì, ho mãn tính, nâng vật nặng và thậm chí cả các bài tập tác động mạnh đều có thể ảnh hưởng đến sàn chậu ở cả nam giới và nữ giới. Tăng áp lực bên trong bụng theo thời gian có thể dẫn đến suy yếu, căng tức hoặc thậm chí rách cơ sàn chậu.

Các biện pháp phòng ngừa bao gồm tập các bài tập sàn chậu, duy trì cân nặng khỏe mạnh và có kỹ thuật nâng đúng cách. Trong khi sinh thường có thể gây tổn thương trực tiếp đến sàn chậu, thì sinh mổ hoặc các hoạt động tác động mạnh quá mức như nhảy cũng có thể góp phần gây ra các vấn đề về sàn chậu theo thời gian.

Tuy nhiên, đây không phải là lý do để tránh tập thể dục hoàn toàn. Hoạt động thể chất thường xuyên rất cần thiết cho sức khỏe tổng thể và có thể được duy trì một cách an toàn, với các điều chỉnh phù hợp và chú ý đến sức khỏe sàn chậu.

Trong quá trình mang thai và sinh nở, các cơ sàn chậu bị kéo căng, một số là tự nhiên và một số do tác động. 

Theo một nghiên cứu năm 2023, khoảng 56% phụ nữ gặp phải một số dạng rối loạn chức năng sàn chậu sau sinh. Điều này có thể dẫn đến một loạt vấn đề như tiểu không tự chủ, sa các cơ quan vùng chậu và đau khi giao hợp.

Tại sao nên tập trung vào sức khỏe sàn chậu?

Mang thai, sinh con, phẫu thuật, hoặc lão hóa có thể làm suy yếu các cơ này, dẫn đến các triệu chứng được liệt kê ở trên. Nhưng tin tốt là sức khỏe sàn chậu có thể được cải thiện bằng việc chăm sóc đúng cách, vào đúng thời điểm.

Đối với các rối loạn sàn chậu, có nhiều lựa chọn điều trị, bao gồm cả phẫu thuật và không phẫu thuật. Một phương pháp điều trị phổ biến là liệu pháp sàn chậu. Đây không chỉ là thực hiện các bài tập kegel, mà còn bao gồm các bài tập chuyên biệt, vật lý trị liệu, phản hồi sinh học, học thở và cơ chế cơ thể đúng cách.

Trong khi đó, kegel giúp tăng cường cơ sàn chậu, nhưng không phải là bài tập sàn chậu thiết yếu duy nhất. Trên thực tế, nhiều người có thể bị căng cơ sàn chậu và có thể được hưởng lợi từ việc giãn cơ.

Những người khác nên tránh các bài tập cơ lõi mạnh. Liệu pháp sàn chậu không phải là một biện pháp duy nhất, mà là một sự can thiệp được cá nhân hóa cho bệnh nhân, với các triệu chứng và mục tiêu tương lai khác nhau.

Hội thảo khoa học nội tiết mãn kinh, điều trị bệnh lý sàn chậu

Hội thảo được tổ chức ngày 9-4 tại Bệnh viện Bình Định, với sự tham gia của TS.BS Lê Quang Thanh, phó chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam (VAGO), chủ tịch Hội Y học bà mẹ và thai nhi TP.HCM (HSMFM), nguyên giám đốc Bệnh viện Từ Dũ TP.HCM.