Xem bài tiếng Anh do Quang Liêm viếtKhi bạn là số 1Thấy lại hình ảnh chính mình

Phóng to

Lê Quang Liêm tại một giải đấu quốc tế - Ảnh: Tư liệu

Đây là một giải cờ siêu hạng thường niên rất mạnh, diễn ra tại Moscow từ ngày 7 đến 19-6-2012, quy tụ những tên tuổi rất lớn trong thế giới cờ vua. Giải gồm 10 đại kiện tướng hàng đầu (được mời trực tiếp) tranh tài với nhau.

Điểm mới mẻ của cuộc thi năm nay là ban tổ chức dành một suất để người hâm mộ bầu chọn kỳ thủ yêu thích của mình từ danh sách gồm 13 người đến từ nhiều quốc gia.

Việc được tham dự giải đấu này là một vinh dự lớn với bất cứ kỳ thủ nào, nên tôi khá vui khi được góp mặt trong bản danh sách bầu chọn này, tuy cá nhân tôi đã nghĩ rằng việc bầu chọn qua mạng có thể không khách quan và khó kiểm soát.

Thú thật, vào thời điểm đó tôi không có nhiều thời gian để theo dõi sự kiện này vì đang thi đấu giải cờ vua HD Bank tại TP.HCM. Tôi được nghe một số bạn bè, người quen (và cả những người mà tôi chưa quen) nói lại rằng họ đã bỏ phiếu và vận động, kêu gọi bình chọn cho tôi, điều này làm tôi rất cảm kích.

Tuy nhiên, chỉ 2 ngày sau đó, không biết vì lý do gì, tên tôi không còn trong danh sách bình chọn nữa. Mãi đến ngày 15-3 khi hết hạn bình chọn, Liên đoàn Cờ vua Nga thông báo phần thắng thuộc về kỳ thủ người Anh với 3.860 phiếu bầu.

Đoạn cuối của phần thông báo có một câu giải thích với đại ý rằng tên tôi bị loại vì những người ủng hộ đã bầu chọn một cách thiếu trung thực (dùng chương trình máy tính để bầu tự động).

Điều ấy xảy ra có thể do lỗi kỹ thuật của trang web hoặc do người hâm mộ nào đó đã “nhiệt tình quá mức”. Nếu thật sự vì lý do thứ hai thì vô cùng đáng tiếc. Nhưng dù sao, tôi rất ngạc nhiên trước quyết định của Liên đoàn Cờ vua Nga. Rõ ràng, ban tổ chức có quyền đưa ra danh sách bình chọn cũng như chỉ định kỳ thủ tham dự.

Tuy vậy, khi đã đưa ra thể lệ bầu chọn thì cần có những quy định rõ ràng. Nếu trong quá trình kiểm tra phát hiện số phiếu không hợp lệ theo quy định của cuộc bầu chọn thì ban tổ chức chỉ nên loại ra số phiếu này và phải thừa nhận tính hợp lệ của các phiếu còn lại, chứ không thể loại hẳn tên một ứng cử viên mà lỗi không thuộc về người đó, vì điều này là thiếu công bằng và thiếu sự tôn trọng đối với kỳ thủ.

Không một lời giải thích chính thức trong hơn 10 ngày sau đó quả là một cách ứng xử kỳ lạ của Liên đoàn Cờ vua Nga, và càng kỳ lạ hơn khi người hâm mộ cờ vua VN cũng không thể bầu chọn cho bất cứ ai trong số 12 kỳ thủ còn lại (các máy tính tại VN đã bị chặn IP chăng?).

Qua sự việc trên, tôi thấy nổi lên hai vấn đề.

Thứ nhất, khi bình chọn những sự kiện tương tự, người hâm mộ cần tham gia cuộc chơi một cách trung thực và nghiêm túc; ban tổ chức cần có sự minh bạch, công bằng, và trên hết phải là sự tôn trọng các ứng cử viên, nhất là khi danh sách ứng cử viên là do chính ban tổ chức đề cử.

Thứ hai, liệu có cần tổ chức một cuộc bình chọn nhưng lại không có những quy định rõ ràng và phương tiện kiểm soát cần thiết để kiểm tra lá phiếu tuyển chọn cho một suất dự giải đấu danh giá như thế hay không?