Còn vị giáo sư dân tộc học danh tiếng người Pháp, Georges Condominas, người bạn 20 năm cuối đời của Từ Chi, coi ông là một nhà bác học lớn của Việt Nam.

Thông tin được phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Duy Thiệu - nguyên Phó giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, một trong các học trò của Từ Chi - chia sẻ tại hội thảo "Nhà dân tộc học Từ Chi với văn hóa các dân tộc Việt Nam", do Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam và Viện Nghiên cứu văn hóa tín ngưỡng Việt Nam tổ chức ngày 28-12, nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh và 30 năm ngày mất của Từ Chi.

Có một trường phái dân tộc học mang tên Từ Chi

Giáo sư, tiến sĩ Lê Hồng Lý - Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam - cho biết Từ Chi (1925-1995) là một nhà dân tộc học hàng đầu của Việt Nam ở nửa sau thế kỷ XX.

Ông tập trung nghiên cứu về cấu trúc làng xã của người Việt và về người Mường. Ở 2 lĩnh vực chuyên môn này, cho tới nay ông vẫn là chuyên gia hàng đầu với những công trình nghiên cứu nổi tiếng đã xuất bản ở Pháp bởi Nhà xuất bản L'Hamattan.

Ông cũng đã tham gia công tác đào tạo theo cách truyền dạy nghề nghiệp bao gồm kiến thức và kinh nghiệm cho một số nhà nghiên cứu trẻ lúc đương thời, thông qua đó tạo nên một khuynh hướng nghiên cứu, cũng có thể hiểu như là một trường phái - trường phái Dân tộc học Từ Chi.

Ông góp phần đặt nền móng cho dân tộc học Việt Nam hiện đại, với phương pháp luận gắn liền với thực địa, tôn trọng cộng đồng và trung thực với dữ liệu.

Chiều sâu văn hóa và nhân bản đặc biệt

PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội - đánh giá cao việc Từ Chi đã dành trọn đời mình cho việc đi, ở, quan sát, suy tư và viết về văn hóa các dân tộc Việt Nam với tất cả sự nghiêm cẩn, nhân văn và say mê.

Ông góp phần đặt nền móng cho dân tộc học Việt Nam hiện đại, với phương pháp luận gắn liền với thực địa, tôn trọng cộng đồng và trung thực với dữ liệu.

"Nhắc đến nhà dân tộc học Từ Chi, chúng ta không chỉ nhắc tới một học giả uyên bác mà còn nhắc đến một nhà văn hóa đích thực. Ông không nghiên cứu từ xa, không đứng ngoài quan sát.

Ông đến với cộng đồng bằng sự trân trọng, bằng tinh thần nhập cuộc, bằng khát vọng hiểu và chia sẻ chứ không phán xét. Vì vậy, mỗi công trình của ông đều mang một chiều sâu văn hóa và nhân bản đặc biệt", ông Bùi Hoài Sơn nói.

Trong số những đóng góp quý báu ấy, có thể kể đến nhiều công trình tiêu biểu đã trở thành mốc son của dân tộc học Việt Nam như: Cơ cấu tổ chức của làng Việt cổ truyền ở Bắc Bộ, Hoa văn Mường, Hoa văn các dân tộc Djarai - Bhana, Người Mường ở Hòa Bình, Vũ trụ quan Mường…

Theo ông Sơn, ngày nay quá trình đô thị hóa đã tác động mạnh mẽ đến đời sống văn hóa của các dân tộc. Chính những nghiên cứu nghiêm túc, thấu cảm như của Từ Chi sẽ giúp chúng ta bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa một cách sống động, không cực đoan, không "bảo tàng hóa", không tách rời cộng đồng.

Triển lãm ảnh về nhà dân tộc học Georges Condominas

TT - Nhằm tưởng niệm những đóng góp của nhà dân tộc học Georges Condominas vừa qua đời ngày 17-7-2011 tại Pháp, Trung tâm Tư vấn hướng nghiệp và phát triển nguồn nhân lực thuộc Đại học Khoa học xã hội & nhân văn TP.HCM tổ chức buổi giới thiệu về tác phẩm Chúng tôi ăn rừng… và triển lãm những hình ảnh hoạt động của ông tại Việt Nam.