Các hành vi cải tạo bất hợp pháp của Trung Quốc ở đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam đã bị Không quân Mỹ chụp được hồi tháng 5-2015 - Ảnh: Reuters

Tờ South China Morning Post của Hong Kong ngày 13-8 dẫn một nguồn tin thân cận giấu tên tiết lộ thông tin trên.

“Do hội nghị hượng đỉnh G20 sắp được tổ chức tại Hàng Châu, Chiết Giang vào tháng tới, cộng với việc hòa bình khu vực sẽ là chủ đề thảo luận chính của lãnh đạo các nước lớn, Trung Quốc sẽ kiềm chế không tiến hành việc cải tạo”.

Bắc Kinh cũng sẽ tránh bất kỳ hành động khiêu khích nào kể từ thời gian này đến sau hội nghị thượng đỉnh G20, nhất là trong bối cảnh đã có các dấu hiệu mới từ Philippines cho thấy Manila sẵn sàng tìm kiếm phương thức mới giải quyết tranh chấp giữa hai nước trên Biển Đông.

Tuy nhiên, nguồn tin này cảnh báo Trung Quốc có thể sẽ lật lọng và cải tạo bãi cạn Scarborough trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11.

“Tổng thống Mỹ Barach Obama sẽ cần phải tập trung vào các vấn đề trong nước giai đoạn trước bầu cử và trao lại các di sản trong nhiệm kỳ trước khi rời Nhà Trắng. Điều này có thể khiến ông ấy trở nên bận rộn và không có đủ thời giờ quan tâm đến các vấn đề an ninh khu vực khác”.

Bãi cạn Scarborough nằm cách Manila 230km về phía tây, vốn là ngư trường truyền thống của ngư dân Philippines. Năm 2012, Trung Quốc chiếm quyền kiểm soát khu vực này và thường xuyên ngăn cản tàu thuyền Philippines vào bãi cạn.

Việc Trung Quốc có tiến hành bồi đắp bãi cạn Scarborough và biến nó thành đảo nhân tạo một cách bất hợp pháp như các thực thể khác ở quần đảo Trường Sa vốn đã nằm trong những kịch bản dự đoán của giới chuyên gia.

Sau phán quyền của Tòa Trọng tài thường trực quốc tế về vụ kiện Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc ngày 12-7, giới quan sát càng đổ dồn sự chú ý hơn nữa về các phản ứng của Trung Quốc trên Biển Đông, bao gồm cả bãi cạn Scarborough.

Trang tin Free Beacon của Mỹ dẫn nguồn tin từ các quan chức quốc phòng nước này cho hay, trong một vài tuần gần đây, số lượng các tàu hải cảnh, hải giám của Trung Quốc tại Scarborough đã tăng đột biến. Hàng chục tàu công vụ Trung Quốc xuất hiện tại bãi cạn so với chỉ có vài ba tàu trước ngày 12-7.

Cũng theo trang tin này, Bắc Kinh dường như đang có ý định xua thêm hàng trăm tàu cá tới khu vực bãi cạn Scarborough, tương tự điều nước này đã làm trước đó với Nhật Bản trên biển Hoa Đông.

Người phát ngôn không quân Trung Quốc hồi tuần trước đã ngang nhiên thừa nhận rằng Bắc Kinh vừa triển khai máy bay ném bom H-6K và tiêm kích Su-30 tuần tra không phận Biển Đông, bao gồm cả bãi cạn Scarborough.

Trong khi đó, các báo cáo của truyền thông Philippines cho biết ngư dân nước này vẫn bị Trung Quốc quấy rối và ngăn cản vào bãi cạn đánh bắt, trú ẩn.