Tuyến đường sắt khổ 1m, đường đơn từ Hải Phòng đi Hà Nội, Lào Cai do người Pháp xây dựng dù được cải tạo nhưng tốc độ chạy tàu vẫn rất thấp, lạc hậu - Ảnh: TUẤN PHÙNG

Theo Bộ Giao thông vận tải, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng hiện hữu được xây dựng từ thời Pháp thuộc có khổ đường 1m kết nối với Trung Quốc tại Hà Khẩu.

Tại  Chiến lược phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng phê duyệt năm 2008 và các quyết định sau đó đều  định hướng phát triển tuyến đường sắt mới Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng với chiều dài dự kiến khoảng 380km, đường đôi khổ 1,435m, điện khí hóa.

Đây là tuyến đường sắt có vị trí quan trọng trong việc hình thành mạng lưới vận tải ở phía Bắc sông Hồng, nối liền vùng Tây Bắc với vùng đồng bằng và cảng biển Hải Phòng - một trong những trung tâm hàng hải lớn nhất Việt Nam.

Mặt khác, từ năm 2002, tuyến đường sắt này đã được đưa vào danh mục nghiên cứu làm cơ sở dành quỹ đất, huy động nguồn vốn đầu tư để có thể triển khai xây dựng, đưa vào khai thác.

Năm 2015, trên cơ sở kết quả trao đổi trong các cuộc gặp cấp cao giữa hai nước Việt Nam và Trung Quốc, Chính phủ Trung Quốc đã cung cấp khoản viện trợ không hoàn lại để tiến hành khảo sát, lập quy hoạch tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Đến nay, tư vấn lập quy hoạch là Công ty hữu hạn Tập đoàn Viện khảo sát thiết kế số 5 Đường sắt Trung Quốc dự kiến toàn tuyến có chiều dài 392km với 38 ga, chạy chung tàu khách và tàu hàng.

Vừa qua, Bộ Giao thông vận tải đã làm việc với các địa phương để xin ý kiến về phương án hướng tuyến, vị trí nhà ga trên tuyến làm cơ sở dành quỹ đất phục vụ dự án đầu tư trong tương lai.

Sau khi tư vấn hoàn thành nghiên cứu quy hoạch, Bộ Giao thông vận tải sẽ triển khai các thủ tục để tiếp nhận dự án hỗ trợ kỹ thuật theo quy định.

Kết quả nghiên cứu sẽ được Cục Đường sắt Việt Nam nghiên cứu, tiếp thu trong quá trình lập quy hoạch mạng lưới đường sắt và quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành trong lĩnh vực đường sắt trong giai đoạn đến 2030, định hướng đến 2050 để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Căn cứ quy hoạch được duyệt, thứ tự ưu tiên và khả năng cân đối nguồn lực đầu tư, Bộ Giao thông vận tải sẽ triển khai nghiên cứu, chuẩn bị đầu tư dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng theo đúng quy định của pháp luật.

Theo Bộ Giao thông vận tải, với quy mô đầu tư, dự kiến dự án sẽ được trình Quốc hội xem xét thông qua về chủ trương đầu tư.

Vì vậy đến bước lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, việc triển khai sẽ được tiếp tục nghiên cứu một cách thận trọng, tham khảo ý kiến nhân dân, chuyên gia, các bộ, ngành, địa phương có liên quan, nhất là quy mô, phương án phân kỳ và khả năng huy động vốn trước khi trình cấp có thẩm quyền xem thẩm định, phê duyệt.

Quy hoạch đường sắt TP.HCM: Bộ và TP chưa thống nhất

Ngày 2-4, UBND TP.HCM đã có kiến nghị Thủ tướng Chính phủ về một số nội dung cần điều chỉnh trong quy hoạch phát triển giao thông vận tải thành phố đến năm 2020. Trong đó, điểm tranh luận gay gắt nhất giữa thành phố và Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vẫn là có nên di dời ga Hòa Hưng hiện hữu không.