Theo tờ South China Morning Post ngày 15-10, một cuộc điều tra của Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) đã phát hiện các lò sản xuất bài báo học thuật đang sử dụng công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh nhằm sản xuất hàng loạt công trình nghiên cứu giả mạo.

AI tiếp tay cho các lò sản xuất luận văn giả

Phóng sự được CCTV đăng tải trên chương trình điều tra tài chính ngày 12-10, cho thấy nhiều lò sản xuất luận văn sử dụng chatbot AI để tạo ra hơn 30 bài báo học thuật mỗi tuần, đồng thời công khai tuyển người viết thuê.

Những cơ sở này đã quảng cáo dịch vụ viết thuê trên nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội, cam kết tốc độ, bảo mật, thậm chí bao gồm việc nộp bài cho tạp chí học thuật hàng đầu.

Vì các nền tảng chặn từ khóa quảng cáo như "viết thuê học thuật", những cơ sở này ban đầu mô tả dịch vụ của mình là hỗ trợ hoặc biên tập học thuật, một số còn tự nhận mình là "công cụ phát hiện AI".

Sự bùng phát của các công cụ AI tạo sinh giá rẻ đã tạo điều kiện cho các lò sản xuất luận văn - trước đây vốn phụ thuộc sức lao động của con người - tăng sản lượng một cách mạnh mẽ.

Theo CCTV, một lò sản xuất tên Công ty Tri Du Vũ Hán có hơn 40.000 đơn hàng mỗi năm, với mức giá dao động từ vài trăm đến vài nghìn USD.

Nhân viên tư vấn khẳng định tỉ lệ "qua kiểm định" rất cao, giá tùy theo trình độ và chuyên ngành, nếu không đạt sẽ hoàn tiền.

Dù quảng cáo bài viết do giảng viên đại học chấp bút, thực tế phần lớn được tạo ra bởi những người không có chuyên môn.

Nếu như trước đây các nhân viên này chỉ có thể viết về lĩnh vực chuyên môn của mình, thì giờ đây các công cụ AI cho phép họ làm giả bài báo ở nhiều chủ đề đa dạng hơn, từ luật, giáo dục mầm non đến kỹ thuật máy tính, vượt ngoài khả năng thông thường.

Một cơ sở khác ở Vũ Hán thậm chí còn khuyến khích người có nền tảng xã hội nhân văn viết giả các bài thuộc khối khoa học tự nhiên vì "giá cao hơn".

Bài báo nghiên cứu bị bán giá rẻ mạt

Trên mạng xã hội Red Note, nhiều tài khoản tự xưng "cố vấn luận văn" với mô tả như "song bằng thạc sĩ, tiến sĩ 985, hướng dẫn 1:1", nhưng thực chất là viết bài thuê trá hình.

Những người này khẳng định: "Chỉ cần trả tiền, không có bài nào chúng tôi không viết được", bất kể ngành hay trình độ.

Một đơn vị khác còn nhận viết bài để đăng trên tạp chí học thuật, cam kết "chỉ cần trả đủ tiền, bài sẽ được đăng, khách hàng không cần tham gia gì cả".

Những bài viết vốn dùng để đánh giá năng lực học tập và nghiên cứu giờ bị mua bán tràn lan với giá rẻ mạt trong các nhóm viết thuê.

Một bài bình luận trên Beijing News ngày 13-10 nhận định, các "nhà máy sản xuất luận văn giả" ngày càng tinh vi, cho ra những bài nghiên cứu có chất lượng cao hơn, khiến việc phát hiện gian lận trở nên khó khăn.

Sự kết hợp giữa nhiều công cụ AI nhằm tư duy, tìm kiếm, biên tập, đã mở rộng quy mô và mức độ công nghiệp hóa của ngành sản xuất bài nghiên cứu giả.

Trước đó vào tháng 1, Tòa án nhân dân tối cao Trung Quốc từng kêu gọi "trừng phạt nghiêm khắc" các lò sản xuất luận văn, sau khi Bộ Giáo dục yêu cầu kiểm tra toàn quốc đối với các bài báo bị rút lại năm ngoái.

Một nghiên cứu công bố tháng 8 do Viện Khoa học Trung Quốc phối hợp với Nhà xuất bản Taylor & Francis cho thấy sinh viên Trung Quốc dễ bị các nhà máy này lợi dụng do thiếu tiếp cận với giáo dục về đạo đức nghiên cứu.

Các nhà khoa học cũng cảnh báo những lò này còn thao túng, chỉnh sửa hình ảnh, làm gia tăng lo ngại toàn cầu về việc sử dụng AI để làm giả dữ liệu thực nghiệm.

Nở rộ dịch vụ 'khử mùi AI' mùa tốt nghiệp tại Trung Quốc

Áp lực kiểm tra tỉ lệ AI trong luận văn tốt nghiệp khiến nhiều sinh viên Trung Quốc đổ xô tìm cách đối phó, từ đó trở thành nạn nhân của dịch vụ “khử mùi AI” nở rộ đầy rủi ro.