Phóng to

Tháng 4-2005, hai thủ tướng Ôn Gia Bảo và Manmohan Singh đã ký thỏa thuận thành lập một đối tác chiến lược nhằm chấm dứt tranh chấp về biên giới và thúc đẩy thương mại giữa hai nước - Ảnh: Reuters

Công ty Dầu hỏa quốc gia TQ (CTDHQG) và Công ty Dầu và khí đốt thiên nhiên Ấn Độ (CTD-KĐTN) cuối tháng rồi đã tuyên bố phối hợp để cùng nhau chiếm thầu 37% cổ phần (573 triệu USD) của Công ty Petro - Canada ở các thềm dầu hỏa và khí đốt Al - Surat của Syria.

Đây là một thông tin rất đáng chú ý do lẽ cả hai công ty này mới trước đó còn kèn cựa sống mái ở các mỏ dầu tại Trung Á, Tây Phi và Mỹ Latin. Khi loan báo tin cùng thắng thầu ở Syria, chủ tịch Subir Raha của công ty Ấn Độ còn tiết lộ: "CTD-KĐTN và CTDHQG đã cộng tác với nhau với tư cách liên doanh ở Sudan từ ba năm qua".

Trước khi hai nước cùng chuyển hướng để hợp tác, trong 12 tháng gần nhất, công ty dầu TQ đã hầu như luôn "đi trước một bước" trong những vụ giành thầu với Ấn Độ. Chẳng hạn, đầu tháng 8-2005, công ty TQ hất chân Ấn Độ trong vụ mua lại Công ty dầu PetroKazakhstan của Canada. Tháng 10-2005, công ty Ấn Độ ngậm đắng nhìn cơ hội vuột khỏi tầm tay vào giờ chót vì công ty dầu quốc gia của Angola "khoái" các công ty dầu của TQ hơn.

Theo các chuyên gia, giao kèo Al-Surat ở Syria không chỉ quan trọng vì sẽ làm dịu "cơn khát dầu" của cả hai nền kinh tế khổng lồ của châu Á này mà còn ở một số lý do khác. Các mỏ dầu Al-Surat đã sẵn sàng để khai thác nên mỗi bên sẽ hút được ngay 60.000 thùng dầu/ngày mà không cần đầu tư thêm. Kế nữa, hợp đồng này còn là một cột mốc quan trọng vì việc hợp tác này thực tế đã được chuẩn bị trong gần một năm.

Tháng 4-2005, Bộ trưởng Dầu mỏ Ấn Độ Mani Shankar nhân chuyến thăm của Thủ tướng TQ Ôn Gia Bảo đã nói hợp tác năng lượng phải là một phần không thể tách rời của cuộc đối thoại song phương giữa hai nước. Kế đó, một phái đoàn các công ty dầu mỏ của Ấn Độ đã sang TQ. Tại Đại hội dầu mỏ thế giới ở Nam Phi vào tháng 10-2005, cả hai cũng lại gặp nhau. Tháng rồi, các quan chức cấp bộ của TQ đã đến New Delhi.

Và từ hôm nay, đến phiên Bộ trưởng Dầu mỏ M. Shankar trở lại TQ. Trong tháng này, hai nước dự kiến ký một thỏa thuận hợp tác song phương về dầu mỏ, mở đường cho việc liên doanh ở nhiều khu vực khác nhau. Từ hai nước đang cạnh tranh nhau gay gắt về dầu hỏa, quyết tâm thay đổi thái độ của cả hai bên cho thấy triển vọng hình thành một liên minh lớn của TQ - Ấn Độ là rất cụ thể.