Búa thoát hiểm được đặt ở nơi hành khách dễ nhìn, dễ lấy trên một xe khách ở bến xe miền Đông - Ảnh: M.Trường

Thế nhưng nhiều chủ xe khách chỉ trang bị búa thoát hiểm để đối phó khi bị kiểm tra...

Ngày 23-9, trên nhiều xe khách tại bến xe miền Đông (TP.HCM), chúng tôi thấy đều có búa thoát hiểm nhưng số lượng búa không đầy đủ như quy định hoặc được chủ xe cất rất kỹ, không dễ tìm thấy khi cần.

Trang bị cho có

Ông Nguyễn Ngọc Thành, chủ xe 60V-7845 chạy tuyến Sông Ray (Đồng Nai) - bến xe miền Đông, cho biết hiện nay đi đăng kiểm xe bắt buộc phải có búa thoát hiểm nên hầu như nhà xe nào cũng phải sắm dụng cụ này.

Xe của ông Thành cũng có sáu búa thoát hiểm nhưng được... bỏ vào bịch rồi giấu bên dưới ghế của tài xế! Ông Thành lý giải: “Mỗi chiếc búa có giá trên dưới 100.000 đồng.

Do búa nhỏ gọn, khi để hai bên sườn xe thường bị mất trộm nên tôi bỏ búa vào bịch và cất cẩn thận dưới ghế ngồi của tài xế”.

Tương tự, trên chiếc xe 29 chỗ chạy tuyến TP.HCM - Vũng Tàu chỉ có một chiếc búa, trong khi theo quy định loại xe này phải trang bị bốn chiếc. 

Tài xế xe này cho biết khi đưa xe đi kiểm định bắt buộc phải có đủ bốn chiếc búa, nhưng do thường bị mất trộm nên chỉ để trên xe một chiếc gần ghế tài xế.

Còn một xe khác chạy tuyến Đồng Nai - bến xe miền Đông không có một chiếc búa thoát hiểm nào. Chủ chiếc xe này cũng đưa ra lý do búa để trên xe hay bị mất trộm để giải thích vì sao mình mua búa thoát hiểm chỉ để đối phó khi kiểm định xe rồi cất ở nhà!

Một doanh nghiệp vận tải lớn ở TP.HCM than thở trong một năm đã bỏ ra 50 triệu đồng để mua búa thoát hiểm bù vào số búa bị mất trộm.

Theo một bảo vệ tại bến xe miền Đông, nạn mất búa thoát hiểm thường xảy ra trên những xe khách chạy đường dài hay tuyến Bắc - Nam nên nhà xe rất ngại gắn búa lên xe, hoặc có gắn thì dùng dây buộc chặt lại, rất khó gỡ ra.

Khảo sát trên chiếc xe giường nằm chạy tuyến Thái Bình - bến xe miền Đông, chúng tôi thấy búa thoát hiểm được nhà xe gắn chặt vào sườn xe bằng... vít!

Phải để nơi khách dễ nhìn, dễ lấy

Mới đây, qua kiểm tra 414 xe khách ở các bến xe miền Đông, miền Tây, An Sương, ngã tư Ga và hai doanh nghiệp Phương Trang, Thành Bưởi, Thanh tra Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP.HCM cho biết có 66 xe không trang bị đủ búa thoát hiểm hoặc có búa nhưng không đúng loại búa đặc chủng (búa có đầu nhọn) để phá cửa kính và có hai xe không hề có búa thoát hiểm.

Theo ông Lê Hồng Việt - phó chánh thanh tra Sở GTVT TP, quyết định 09/2011 của Bộ GTVT quy định rất rõ các loại xe khách từ 17-90 chỗ ngồi trở lên phải lắp đặt từ 4-9 chiếc búa tại ô cửa kính thoát khẩn cấp.

Vị trí đặt búa thoát hiểm là nơi hành khách dễ nhìn, dễ lấy để phá cửa kính thoát ra ngoài khi xe gặp nạn.

Thế nhưng, khi đoàn kiểm tra trên xe không có búa thì lái xe mới mở cốp cabin xe lấy ra những chiếc búa để xuất trình. Hoặc có xe buộc chặt những chiếc búa lại để chống trộm.

Dù các xe có đủ búa nhưng những chiếc búa này được đặt sai vị trí như nhà xe đã làm là sai quy định. Những trường hợp xe vi phạm này bị phạt từ 300.000-400.000 đồng/xe.

“Trên tất cả các chuyến bay, tiếp viên hàng không đều có hướng dẫn hành khách những động tác thoát hiểm khi máy bay gặp sự cố. Nên chăng cần có quy định đối với loại xe chở khách từ 30 chỗ ngồi trở lên có nhân viên phục vụ trên xe hướng dẫn hành khách xử lý tình huống khi xe gặp nạn” - ông Lê Hồng Việt đề nghị.

Ngoài ra, ông Việt cũng đề nghị Bộ GTVT nên quy định tất cả loại ôtô đều phải trang bị búa thoát hiểm. Ông Nguyễn Văn Quyền - tổng cục phó Tổng cục Đường bộ VN - cho biết đơn vị này sẽ nghiên cứu đề xuất nói trên của ông Việt.