Phóng to

Một cửa hang mới được Hội nghiên cứu hang động Hoàng gia Anh khảo sát trong năm 2006 (ảnh của đoàn thám hiểm)

Vườn có tổng diện tích 85.754ha, là nơi có rừng nguyên sinh trên núi đá vôi lớn nhất Việt Nam, với khối Karst rộng lớn chiếm đến 2/3 diện tích của vườn. Độ cao từ 300-1.100m. Nằm ở phía Tây-Bắc Quảng Bình, trải dài 100km dọc theo biên giới Việt-Lào. Vườn ở tọa độ địa lý 17o 21’ 12”- 17o 39’ 44” N, 105o 57’ 35”- 106o 24’ 19” E, cách quốc lộ 1A 26km.

Nói đến Phong Nha - Kẻ Bàng là nói đến địa chất-địa mạo đa dạng và cổ sơ nhất. Theo các tài liệu, Phong Nha - Kẻ Bàng là vùng Karst có giá trị và ý nghĩa cao nhất không chỉ ở Đông Nam Á mà còn trên toàn thế giới. Khu vực này có cấu trúc địa lý phức tạp, được hình thành từ giai đoạn tạo lập cấu trúc địa chất của vỏ trái đất, cách nay trên 400 triệu năm.

Đặc trưng của Phong Nha - Kẻ Bàng là Karst nhiệt đới, tạo nên một hệ thống núi đá vôi khổng lồ rộng lớn nhất thế giới. Quá trình địa chất sinh trong và sinh ngoài xuất hiện từ kỷ Triasic đến nay cũng tạo ra những giá trị nổi bật là đa dạng về địa hình, địa mạo. Phong Nha - Kẻ Bàng luôn nổi tiếng về hệ thống hang động, thậm chí còn được gọi là “Vương quốc của hang động”, với hơn 300 hang động lớn nhỏ, nổi có, ngầm có trong các khối đá vôi.

Đa dạng sinh học cũng là một đặc điểm nổi bật của Phong Nha - Kẻ Bàng. Là vùng có diện tích rừng nguyên sinh trên núi đá vôi và núi đất với khoảng trên 65.000ha, có độ che phủ đến hơn 96,2% nên Phong Nha - Kẻ Bàng chứa đựng trong nó cả “gia tài” lớn về động, thực vật quí hiếm của rừng nhiệt đới.

Về thực vật, đã xác định được ở Phong Nha - Kẻ Bàng có trên 2.400 loài bậc cao, trong đó 25% loài đặc hữu quí hiếm, nhiều loại được liệt kê trong Sách Đỏ Việt Nam và Danh lục IUCN. Về động vật, Phong Nha - Kẻ Bàng ghi nhận được 1.081 loài, trong đó 140 loài thú, 103 loài bò sát và lưỡng cư, 356 loài chim, 270 loài bướm, 162 loài cá, 50 loài động vật thủy sinh. Có nhiều loài đặc hữu và quí hiếm như voọc Hà Tĩnh, chà vá chân nâu, bò tót, trĩ sao, sao la, mang lớn, gà lôi hông tía, rắn lục Trường Sơn...

Phong Nha - Kẻ Bàng còn chứa đựng trong nó những danh thắng, di tích lịch sử văn hoá có một không hai ở Việt Nam và trên thế giới về hang động và cảnh quan: động Phong Nha, Tiên Sơn, Thiên Đường, sông Chày, suối Nước Moọc, sông ngầm, thác nước, núi đá vôi rất kỳ vĩ, rừng nguyên sinh... Bên cạnh đó, Phong Nha - Kẻ Bàng còn lưu giữ những di tích lịch sử của một thời dân tộc Việt Nam giữ nước như đường mòn Hồ Chí Minh Đông Trường Sơn, căn cứ của Vua Hàm Nghi trong phong trào Cần Vương...

Trong rừng Phong Nha - Kẻ Bàng còn có các tộc người Arem, Rục với số lượng người nhỏ nhất ở Việt Nam sinh sống, tạo nên nét đặc sắc về văn hóa tiền sử của loài người.