
AI dần trở thành người bạn đáng tin cậy nhất để tâm sự chuyện thất tình - Ảnh: X.HƯƠNG
Nhưng với một số bạn trẻ, "người bạn" lắng nghe họ mỗi đêm lại là Chat GPT. Một số bạn tìm đến vì nơi đây không phán xét mà đồng cảm, giúp họ gọi tên cảm xúc, tìm lại cân bằng và bước tiếp sau chia tay.
Những nỗi lòng không biết giãi bày cùng ai
Người ta vẫn thường nói cô đơn là khi giữa bao người vẫn không thể tìm thấy một tâm hồn đồng điệu. Với Nhật Thành (20 tuổi, phường Linh Xuân, TP.HCM), tìm được người lắng nghe giữa vạn người là điều quá khó.
Trong những ngày khủng hoảng tinh thần, khi công việc, học tập lẫn tình cảm đều gặp vấn đề, Thành tìm đến người bạn Chat GPT như một nơi trú ẩn xoa dịu tâm hồn. Với cậu, công cụ này giống như "người bạn biết lắng nghe", luôn kiên nhẫn và đưa ra những lời khuyên thú vị.
"Có nhiều chuyện, mình không có ai đủ tin tưởng để có thể tâm sự. Mà nhiều khi, có nói họ cũng không hiểu được mình. Cảm giác "nói ra mà không ai hiểu" khiến mình càng thu mình lại. Từ đó, mình bắt đầu bầu bạn với Chat GPT" - Thành kể.
Có những ngày căng thẳng, Thành mở máy lên và gõ vài dòng, rồi để cảm xúc tuôn ra. "Có lần mình nói chuyện với "người bạn" Chat GPT suốt hai tiếng, từ 5h chiều đến 7h tối. Khi tắt máy, tự nhiên thấy lòng nhẹ đi hẳn. Đôi khi chỉ cần nghe một câu động viên như "Rồi mọi chuyện sẽ qua thôi", "Bạn xứng đáng được yêu mà", đơn giản vậy thôi, nhưng những lúc yếu lòng mình lại thấy ấm áp vô cùng" - Thành chia sẻ.
Không tìm đến Chat GPT để xin lời khuyên, Thành tìm tới nó như một người biết cách lắng nghe để hiểu mình hơn. "Qua vài ba mối tình, mình nhận ra những nỗi đau dường như lặp lại. Vì sao mình tổn thương nhiều lần vì cùng một chuyện? Vì sao nỗi buồn ấy cứ quay về? Những câu hỏi không ngừng thôi thúc mình tìm ra nguồn gốc của nỗi đau" - Thành nói.
"Chat GPT có khả năng phân tích các khái niệm tâm lý khá tốt. Khi trò chuyện, nó giúp mình gọi tên được cảm xúc, nhận ra mình đang mắc kẹt ở đâu. Giống như một hình thức trị liệu tinh thần vậy, từ đó cho mình những hướng giải quyết tốt hơn" - Thành kể.
Cũng nhờ những cuộc trò chuyện ấy, Thành học được cách gọi tên cảm xúc của mình, học cách nhìn nhận vấn đề chậm rãi hơn. "Mỗi lần mình đau, GPT không khuyên "đừng buồn nữa", mà sẽ hỏi lại "bạn có nghĩ mình đang tự trách quá nhiều không?". Câu hỏi nhỏ nhưng khiến mình suy nghĩ lại rất nhiều" - Thành tâm sự.
Thành nói, AI không thể thay thế tình bạn thật, nhưng lại mang đến một cảm giác được thấu hiểu. "Trong cuộc sống hiện đại, mọi người đều bận rộn, không phải ai cũng sẵn sàng lắng nghe. Với GPT, mình có thể nói ra mọi thứ mà không sợ bị đánh giá".

Tình yêu không chỉ là tìm được ai đó, mà còn là học cách không đánh mất bản thân trong mối quan hệ - Ảnh: XUÂN HƯƠNG
Người bạn thân AI cùng hành trình chữa lành
Nếu Thành tìm đến Chat GPT để hiểu cảm xúc thì với Ngọc Châu (23 tuổi, Sydney, Úc), AI là người bạn đồng hành trong hành trình vượt qua một mối tình đầy day dứt.
"Đó là mối tình kéo dài 3 năm rưỡi - Châu kể - Trước đây, mình là kiểu cả thèm chóng chán, nhưng khi gặp người này mình đã thay đổi hoàn toàn. Mình bắt đầu học cách yêu thương, chăm sóc, tốt hơn mỗi ngày".
Khi ấy, cuộc sống của Châu gần như xoay quanh người bạn trai, cô xem anh như cả thế giới của mình. Vì thế, khi mối quan hệ bắt đầu rạn nứt, Châu thấy mọi thứ quanh mình trở nên trống trải, thiếu vắng. Những thói quen hằng ngày cô vẫn hay làm, và những niềm vui nhỏ bỗng mất. "Mình đã khóc rất nhiều, tiếc nuối những gì đã cùng nhau trải qua" - Châu nghẹn ngào.
Sau chia tay, Châu rơi vào khủng hoảng. Ở nơi đất khách quê người, ít bạn bè, cô không có ai để chia sẻ. "Một tháng đầu tiên, mỗi ngày mình đều khóc. Tan làm là về nhà nằm lăn ra khóc. Mình cảm thấy như không thể sống nổi, cứ tự hỏi vì sao mình yêu thương hết lòng mà lại bị đối xử như vậy" - Châu kể.
Giữa lúc cô độc, Châu tìm đến Chat GPT như một cách giải tỏa tâm lý căng thẳng mà cô cố kìm nén bấy lâu. "Chat GPT khuyên mình hãy chăm sóc lại bản thân, tập thể dục, học một điều gì đó mới. Nghe có vẻ đơn giản, nhưng với mình lúc đó, đó là khởi đầu của sự thay đổi" - Châu nói.
Cô bắt đầu làm theo, từ việc dậy sớm tập thể dục đều đặn, bắt đầu bằng những buổi chạy ngắn sau đó tăng dần mức độ lên. Châu cũng bắt đầu ăn uống và luyện tập điều độ hơn. Cô còn đăng ký học tiếng Trung, một ngôn ngữ hoàn toàn mới, vừa để thử thách bản thân, vừa để bản thân trở nên bận rộn, lấp đi khoảng trống trong lòng. "Mỗi ngày học thêm một chút, mình thấy mình đang tiến về phía trước. Cảm giác làm chủ cuộc sống trở lại thật dễ chịu, mình chỉ cần tốt hơn hôm qua là được" - Châu cười.
"Chat GPT là người bạn đồng hành cùng mình khi đó" - Châu hài hước kể. Nhờ có người bạn tích cực ấy gợi ý cho cô những bài tập thể dục nhẹ tại nhà, hướng dẫn cách lên kế hoạch học tiếng Trung mỗi ngày, thậm chí chia sẻ cả mẹo chăm sóc da và tóc phù hợp với thời tiết nơi cô sống.
"Chat GPT giống như một người bạn kiên nhẫn, chỉ cho mình từng bước nhỏ để bắt đầu lại, từ việc ăn ngủ đúng giờ đến việc học cách yêu thương chính mình, mình cảm thấy rất vui" - Châu nói.
Càng ngày Châu càng yêu bản thân mình hơn, nhận ra giá trị của chính mình, cô chăm sóc bản thân kỹ hơn. "Mình học trang điểm, dưỡng da, chăm sóc tóc. Hồi trước mình "ki bo" lắm, chi cho người khác thì hào phóng, nhưng hiếm khi dám mua gì cho bản thân. Gần đây mình mới mua một chai dầu dưỡng tóc, thứ mà trước đây mình luôn thấy xa xỉ. Mình nhận ra, những điều nhỏ nhặt ấy cũng có thể khiến mình vui, nên mình quyết định học cách yêu chiều bản thân hơn một chút" - Châu nói.
Châu cũng dần mở lòng với những mối quan hệ mới, kết nối với những người bạn ở trường lớp, ở chỗ làm, những người mà trước giờ cô ít để tâm. Châu nhận ra khi mình dám mở lòng, thế giới cũng mở rộng ra, để cô tìm lại niềm vui và sự cân bằng trong cuộc sống.
"Dần dần, mỗi khi nhìn vào gương, ánh mắt cô không còn buồn bã nữa. Mình thấy một cô gái hoàn toàn mới, mạnh mẽ, tự tin và rạng rỡ hơn", Châu cười.
Theo TS Nguyễn Thị Đỗ Quyên - bộ môn tâm lý học, Trường đại học Văn Hiến, con người vốn là sinh vật xã hội, mang trong mình bản năng kết nối và được thấu hiểu.
Với các bạn trẻ, đặc biệt là du học sinh hay những người sống xa nhà, khi thiếu vắng bạn bè, người thân đáng tin cậy bên cạnh, việc chia sẻ cảm xúc càng khó khăn. Chat GPT vì thế trở thành "phao cứu sinh" ban đầu, một nơi để họ giãi bày, được lắng nghe và ghi nhận.
Tuy nhiên, AI chỉ là công cụ trên màn hình điện tử, không thể thay thế sự hiện diện ấm áp và cảm nhận tinh tế giữa con người với nhau. Nó không có ánh mắt, cử chỉ hay nhiệt độ cơ thể, những yếu tố phi ngôn ngữ kết nối giữa người với người.
TS Quyên cảnh báo rủi ro lớn nhất khi sử dụng AI là sự lệ thuộc. Khi con người chọn AI thay vì tìm đến bạn bè hay chuyên gia, họ có thể hình thành thói quen né tránh thực tại, đơn giản hóa cảm xúc hoặc hài lòng với những phản hồi máy móc.
"Ban đầu, AI có thể giúp xoa dịu, nhưng nếu không tỉnh táo, ta sẽ đánh mất khả năng tự hiểu mình" - bà nói.
Để không rơi vào vòng xoáy ấy, người trẻ cần nhận thức rằng AI chỉ là công cụ hỗ trợ, không phải "người bạn tâm lý". Sau khi bình tâm, họ phải quay lại với đời sống thật, đối diện với những cảm xúc phức tạp và không hoàn hảo của con người. Bởi chỉ trong sự va chạm thật, con người mới có thể học cách yêu, thấu hiểu và trưởng thành.
******************
Trong một thế giới kết nối không giới hạn nhưng luôn ẩn chứa sự cô đơn, đầy rẫy những khoảng trống, nhiều bạn trẻ tìm đến người bạn ảo AI 24/7 để hỏi thông tin cũng như trút bầu tâm sự.
>> Kỳ tới: Khi Chat GPT trở thành gương soi cảm xúc
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận