Phóng to

Ông Putin thể hiện hình ảnh mạnh mẽ trong cuộc mittinh tranh cử hôm 23-2 - Ảnh: AFP

Hãng tin RIA Novosti mô tả hơn 130.000 người đã đứng chật ních sân vận động Luzhniki ở Matxcơva hôm 23-2 trong buổi mittinh lớn để ủng hộ ông Putin. Nhiều người giơ cao chân dung ông Putin và các biểu ngữ như “Không bầu Putin thì bầu ai?”, “Bỏ phiếu cho sự ổn định”, “Chúng ta sẽ không để chúng hủy hoại đất nước”. Những bài ca ái quốc từ thời Xô viết vang lên khắp sân vận động.

Ngày 23-2 là một ngày lễ nghỉ ở Nga để kỷ niệm “ngày của những người bảo vệ Tổ quốc”, một ngày lễ đã có từ thời Liên Xô. Cuộc biểu dương sức mạnh này mang khẩu hiệu “hãy bảo vệ đất nước” và “ủng hộ ông Putin” trước bầu cử sắp tới.

“Các bạn có yêu nước Nga không?” - ông Putin cất tiếng hỏi trong cuộc mittinh. Đám đông hô vang: “Có”. “Chúng ta sẽ không để bất cứ ai can thiệp vào công việc nội bộ của chúng ta. Chúng ta sẽ không cho phép ai áp đặt ý chí của họ lên chúng ta” - ông Putin tuyên bố.

Thủ tướng Nga Putin cũng liên hệ với trận chiến ở Borodino đánh bại đạo quân của Napoleon, mà Matxcơva chuẩn bị kỷ niệm 200 năm. Ông còn dẫn hai câu trong bài thơ Borodino của Mikhail Lermontov: “Hãy chết trước thành Matxcơva/Như những người anh em trước chúng ta”.

Chính sách dân túy

Theo tờ Moscow News, từ lâu trước cuộc mittinh ngày 23-2, Thủ tướng Putin đã đưa ra hàng loạt cam kết được mô tả là mang tính “dân túy”, như báo Komsomolskaya Pravda cho biết là tăng lương cho giáo viên đại học và bác sĩ trong tháng 9-2012 và tăng gấp đôi thu nhập của họ vào năm 2018, tăng lương cho lực lượng cảnh sát khắp cả nước, cải thiện điều kiện sống cho 60% hộ gia đình Nga vào năm 2020.

Ông Putin cũng cam kết sẽ giảm giá nhà 20-30% và giảm lãi suất cho vay mua nhà, tăng tiền hỗ trợ hằng tháng cho sinh viên thêm 170 USD. Chính phủ sẽ hỗ trợ các gia đình sinh con để chống lại nguy cơ dân số Nga giảm xuống 107 triệu người vào năm 2050 so với mức 143 triệu hiện nay. Bên cạnh đó là mở rộng nhập cư với 300.000 người nhập cư mỗi năm, chủ yếu thu hút người gốc Nga sống ở nước ngoài, các sinh viên, chuyên gia nước ngoài có trình độ cao.

Ngoài ra, theo tờ Moscow Times, thủ tướng Nga khẳng định sẽ áp thuế lên các mặt hàng xa xỉ để hạn chế tình trạng “tiêu thụ vô tội vạ”. Quan trọng hơn, như tờ Kommersant đưa tin, ông Putin khẳng định sẽ trao thêm quyền lực chính trị cho người dân.

Chông gai sau chiến thắng

Giới quan sát Nga nhận định với những cam kết của mình, ông Putin muốn tìm kiếm sự ủng hộ của tầng lớp trung lưu tại Nga, tầng lớp tham gia mạnh mẽ vào những buộc biểu tình chống Putin sau cuộc bầu cử Duma quốc gia Nga hồi tháng 12-2011. Theo khảo sát của Trung tâm Levada - cơ quan khảo sát độc lập lớn nhất nước Nga, ông Putin sẽ chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 4-3 với tỉ lệ phiếu ủng hộ 63-66%.

Tuy nhiên, giới quan sát Nga cho rằng sau bầu cử ông Putin sẽ phải đối mặt với những thách thức lớn, bởi nước Nga đã thay đổi lớn kể từ cuộc bầu cử Duma quốc gia.

Vấn đề đầu tiên là ông Putin sẽ thực hiện những cam kết của mình như thế nào. RIA Novosti dẫn báo cáo của Ngân hàng Trung ương cho biết nếu thực hiện các chính sách đã cam kết, Chính phủ Nga sẽ phải chi ít nhất 170 tỉ USD trong vòng sáu năm. Điều khó khăn là chi tiêu quốc phòng Nga đến năm 2020 đã lên tới 770 tỉ USD, chiếm một phần rất lớn ngân sách quốc gia. Báo cáo của Ngân hàng Trung ương cho biết kế hoạch của ông Putin có thể gây thâm hụt ngân sách khoảng 1,5% nếu giá dầu giảm từ mức hiện nay xuống còn 95 USD/thùng. Nếu thực hiện tất cả cam kết của ông Putin, thâm hụt ngân sách Nga sẽ tăng lên 3%.

Một nguy cơ là biểu tình có thể xảy ra sau bầu cử. Theo RIA Novosti, các nhóm đối lập đang lên kế hoạch biểu tình ở Matxcơva vào ngày 8 đến 10-3 để phản ứng lại kết quả bầu cử ngày 4-3. Ông Putin cam kết cuộc bầu cử tổng thống sẽ diễn ra công bằng và minh bạch. Tuy nhiên, báo Moscow Times chỉ ra rằng bầu cử ngày 4-3 vẫn theo các quy định cũ và vẫn do Ủy ban bầu cử trung ương (CEC) tổ chức. Trong đợt bầu cử Duma quốc gia Nga vừa qua, phe đối lập đã cáo buộc là có gian lận, dẫn đến biểu tình và bạo động để phản đối. Sau đó Ủy ban điều tra Nga khẳng định các video trên mạng quay cảnh gian lận ở các địa điểm bầu cử đã được “chế biến” từ Mỹ. Theo báo Vedomosti cho biết từ đó đến nay Ủy ban điều tra chưa đưa ra được bất cứ bằng chứng nào chứng minh.

Nhiều chuyên gia chính trị Nga đánh giá ông Putin là “người duy nhất đảm bảo ổn định cho nước Nga” hiện nay. Nhưng câu hỏi đặt ra là ông sẽ làm thế nào để thuyết phục những người chống đối, cải tổ nền kinh tế Nga quá phụ thuộc vào dầu mỏ, và chống lại nạn tham nhũng.