Tân Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad quyết tâm hành động quyết liệt để chặn đứng nợ công quá cao - Ảnh: REUTERS

Trong cuộc họp báo ngày hôm nay 23-5, Thủ tướng Mahathir chính thức thông báo sẽ cắt giảm lương của các bộ trưởng trong nội các của ông nhằm kiểm soát chi tiêu trong bối cảnh chính phủ mới đang phải đối mặt với khoản nợ công đã vượt quá 1.000 tỉ ringgit (tương đương 251,67 tỉ USD).

"Tôi đã được thông báo rằng nợ của chúng ta thực sự là 1.000 tỉ ringgit, nhưng hôm nay chúng tôi đã có thể nghiên cứu và tìm cách để giảm nợ này", tân thủ tướng Mahathir phát biểu tại một cuộc họp báo ở khu thủ đô hành chính Putrajaya.

Cơ quan xếp hạng Moody, hồi tháng 3 vừa qua cũng nhận định rằng tỉ lệ nợ trên GDP của Malaysia là "khá cao" ở mức 51% và có thể gây rủi ro cho nền kinh tế nếu được tiếp tục tăng.

Trong mấy ngày qua, Thủ tướng Mahathir đã bắt đầu đưa ra những gợi ý cho việc chặn đứng nợ công mà trong đó việc giảm lương các lãnh đạo chính phủ cùng việc thu hẹp bộ máy là một trong những bước đi đầu tiên đầy quyết liệt.

Theo hãng tin Reuters, phát biểu với báo giới sau cuộc họp nội các đầu tiên với sự tham dự của các bộ trưởng mới tuyên thệ, Thủ tướng Mahathir cho biết lương của các bộ trưởng sắp tới sẽ bị cắt giảm 10%, nhưng chính sách này là không bắt buộc đối với những viên chức cấp cao và họ có thể đóng góp vào giảm chi phí điều hành đất nước nếu mong muốn.

"Chuyện cắt giảm lương sẽ do Bộ trưởng tài chính quản lý và trong quá trình tính chuyện giảm lương này, chắc chắn sẽ không ai nhận lương thấp sẽ bị ảnh hưởng", ông Mahathir trấn an.

Tân Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad (phát biểu tại bục) trong buổi ra mắt nội các ở thủ đô hành chính Puatrajaya ngày 23-5 - Ảnh: REUTERS

Ông nhấn mạnh biện pháp này được đưa ra xuất phát từ những quan ngại về tình hình tài chính đất nước: nợ quốc gia của nền kinh tế lớn thứ ba Đông Nam Á này hiện là 65% GDP, và vào đầu tuần này ông Mahathir đổ lỗi tình trạng này cho chính phủ tiền nhiệm của thủ tướng Najib Razak.

Dưới thời ông Mahathir làm Thủ tướng trước đây, nợ của Malaysia chỉ vào khoảng 300 tỉ ringgit. Tổng sản phẩm quốc nội của Malaysia năm 2016 đạt 296,36 tỉ USD và được ước tính không thay đổi trong năm 2017.

Ngoài việc cắt giảm chi tiêu chính phủ, ông Mahathir đang chủ trương thực hiện những biện pháp khác, trong đó có việc thành lập một nội các nhỏ hơn, thu hẹp quy mô chính phủ và thu lại một số tài sản liên quan tới quỹ nhà nước 1MDB.

Ông Mahathir tuyên bố Ủy ban Vận tải Công cộng Đường bộ cùng một số cơ quan "không quan trọng" khác sẽ bị giải thể.

Bên cạnh đó, Thủ tướng Mahathir còn đề cập tới quá trình xem xét một số siêu dự án và cho biết chính phủ đang xem xét những dự án nào được tiếp tục triển khai, những dự án nào buộc phải ngừng.

Một trong những quyết định cụ thể là việc không tiếp tục tìm kiếm chuyến bay mất tích MH370 của hãng hàng không Malaysia Airlines bởi không hiệu quả trong suốt thời gian dài.

Chưa kể việc chính phủ của ông sẽ quyết định "rất sớm" về việc liệu có tiếp tục với dự án đường sắt cao tốc Singapore - Kuala Lumpur hay không.

Tuy nhiên cần thấy rằng các chính sách mà Liên minh Hy vọng (PH) của ông Mahathir đã hứa hẹn trong chiến dịch vận động, một số chính sách trong đó như bãi bỏ thuế hàng hóa và dịch vụ (GST), đề xuất lại các khoản trợ cấp nhiên liệu, và giới thiệu một kế hoạch y tế mới cho các hộ gia đình thu nhập thấp… chắc chắn sẽ là những gánh nặng tài chính.