Phóng to

Chơi máy bay tư nhân là thú vui của những người có tiền - Ảnh: Southernflightcenter

Boots, một phi công 60 tuổi ở nam California, cho biết: “Đó là một đặc ân mà hiếm người trên thế giới có thể có”. Cầu thủ bóng chày Cory Lidle xấu số, người chết trong vụ máy bay đâm vào tòa nhà ở Manhattan ngày 11-10, cũng từng nói về niềm đam mê của mình: “Dù bạn có khó khăn hay sức ép gì trong cuộc sống đi nữa thì khi leo lên máy bay mọi thứ đều biến mất. Điều đó giống như ma thuật vậy”.

Máy bay rẻ như ôtô

Kevin LaRosa cho biết ngày nào anh ta cũng bay vài vòng quanh Los Angeles để báo về tình trạng giao thông cho website traffic.com. Theo Kevin, “mỗi khi khởi động động cơ thì bạn không còn biết mình đang nghĩ gì nữa, giống như bạn đang trên đỉnh thế giới vậy, và mỗi khi bạn quay vòng thì thế giới dường như đang lượn quanh bạn”.

Việc sở hữu những chiếc máy bay đó cũng không phải là quá xa xỉ đối với người dân Mỹ. Chỉ với 85.000-120.000 USD là bạn có thể kiếm được những chiếc máy bay cá nhân nhỏ kiểu Cessna, Citabria Aurora hay Citabria Explorer. Chiếc máy bay thuộc loại đắt và an toàn nhất dòng Cirrus SR20 mà Cory Lidle sử dụng cũng chỉ ở mức giá 150.000 - 200.000 USD/chiếc, không đắt hơn là bao so với một chiếc xe hơi hạng sang.

Ngoài ra, việc lấy bằng lái máy bay ở Mỹ cũng không phải quá khó. Bạn chỉ cần trên 17 tuổi, có một chứng chỉ về y tế của Cơ quan giám sát bay liên bang Mỹ (FAA), trải qua 40 giờ bay trong đó có khoảng 20 giờ bay với huấn luyện viên và trải qua một phần thi lý thuyết là bạn có thể thủ trong túi tấm bằng lái. Hiện ở Mỹ có hơn 600.000 phi công, hơn 200.000 máy bay, 19.000 sân bay lớn nhỏ khác nhau. Các máy bay tư nhân hiện chiếm khoảng 77% lượng không lưu ở Mỹ.

Ngay sau khi xảy ra tai nạn của Cory Lidle, vấn đề an toàn của các máy bay tư nhân loại nhỏ đã được nhiều người tranh luận. Rất nhiều phi công chuyên nghiệp cũng cho rằng kể cả những người được trang bị kỹ càng nhất thì tai nạn trên không vẫn có thể xảy ra. Lái máy bay cũng không đơn giản chỉ là nắm vôlăng và chân đặt lên cần ga hay phanh như ôtô. Có rất nhiều thao tác trên bàn điều khiển, có nhiều liên lạc với các trạm không lưu phức tạp.

Tuy vậy, cũng có người đặt câu hỏi về tai nạn của Cory. Brandon Hughett, một HLV ở nam Knoxville, bang Tennessee, giải thích: “Các tai nạn kiểu của Cory là rất hiếm vì các máy bay kiểu này không đột nhiên rơi như chúng ta vẫn nghĩ". Brandon cho rằng nếu động cơ máy bay bị trục trặc, nhờ thiết kế theo nguyên tắc động lực học nên máy bay vẫn có thể lướt trên không bình thường như các tàu lượn thông thường. Máy bay Cirrus SR20 do Hãng Cirrus Designs chế tạo và được trang bị dù, có khả năng giúp máy bay hạ tự do xuống mặt đất trong các trường hợp khẩn cấp như vậy.

Cho đến nay, những người lái máy bay vẫn rất lạc quan vì con số thống kê cho thấy lái máy bay vẫn an toàn hơn lái ôtô. Trong năm 2005 ở Mỹ có hơn 43.000 người chết vì tai nạn xe hơi, trong khi đó chỉ có 600 người chết trong các tai nạn máy bay loại nhỏ. Ngoài ra, họ lập luận rằng số lượng máy bay ít, khoảng 219.000 chiếc, cũng giúp họ cảm thấy bay trên không thoải mái hơn nhiều so với vật lộn với khoảng 136 triệu xe cộ thường xuyên lưu thông trên các tuyến đường ở Mỹ.

Tình trạng an toàn bay cũng đã cải thiện rất nhiều trong những năm qua. Số lượng 1.600 tai nạn do máy bay nhỏ gây ra năm ngoái đã giảm rất nhiều so với con số 2.600 tai nạn cách đây 20 năm. Con số 557 người chết trong các tai nạn năm ngoái cũng chỉ bằng 2/3 so với con số 967 người chết năm 1986.