Các giấy chứng nhận tình trạng hôn nhân đều có ghi mục đích làm giấy - Ảnh: T.T.D.

Ngày 16-7, thông tư 04/2020 của Bộ Tư pháp chính thức có hiệu lực, thay thế thông tư 15/2015 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hộ tịch và nghị định 123/2015.

So với thông tư 15/2015, thông tư 04/2020 đã bổ sung hướng dẫn chi tiết hơn trong mục ghi nhận "tình trạng hôn nhân" và bổ sung thêm trường hợp xác nhận tình trạng hôn nhân cho người đang có vợ/chồng yêu cầu xác nhận tình trạng hôn nhân trong thời gian trước khi đăng ký kết hôn.

Nổi bật nhất là thông tư 04 có quy định mới, gỡ vướng trong thủ tục cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân (hay thường gọi giấy xác nhận độc thân). Cụ thể:

Theo quy định Luật hộ tịch và nghị định 123, người yêu cầu xác nhận tình trạng hôn nhân đã từng đăng ký thường trú tại nhiều nơi khác nhau phải tự chứng minh về tình trạng hôn nhân của mình.

Nếu không thể chứng minh được thì cán bộ tư pháp hộ tịch của phường sẽ "báo cáo chủ tịch UBND cấp xã có văn bản đề nghị UBND cấp xã nơi người này đã từng đăng ký thường trú kiểm tra xác minh".

Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị, UBND cấp xã nơi đã từng đăng ký thường trú của người này phải trả lời bằng văn bản về tình trạng hôn nhân của người đó trong thời gian thường trú tại địa phương.

Trường hợp vì nhiều lý do, các địa phương cũ chậm trễ hoặc không chịu xác nhận cho người dân thì thông tư 15/2015 đưa ra giải pháp "nếu quá thời hạn mà không nhận được văn bản trả lời kết quả xác minh thì cơ quan đăng ký hộ tịch cho phép người yêu cầu lập văn bản cam đoan về nội dung và chịu trách nhiệm".

Tuy vậy, thời gian qua việc người dân phải chờ gửi văn bản xác minh, chờ có kết quả xác minh để được làm cam đoan mà không có thời hạn cụ thể đã gây ra nhiều khó khăn cho người dân, gây cản trở để làm các thủ tục liên quan như kết hôn, mua bán nhà xe, bổ túc hồ sơ xin việc, làm thủ tục thừa kế, bổ túc hồ sơ đi du lịch nước ngoài...

Vì vậy, thông tư 04 đã gỡ vướng khi "chốt" thời hạn để cán bộ hộ tịch vẫn giải quyết yêu cầu đăng ký hộ tịch cho người dân trong trường hợp không nhận được kết quả xác minh.

Theo đó, sau thời hạn 20 ngày kể từ ngày gửi văn bản yêu cầu xác minh mà không nhận được văn bản trả lời thì cơ quan đăng ký hộ tịch tiếp tục giải quyết hồ sơ theo quy định.

Nhiêu khê "xác nhận tình trạng hôn nhân"

TT - Khi hợp thức hóa nhà đất, chủ sở hữu đã phải xuất trình giấy xác nhận tình trạng hôn nhân. Đến khi bán nhà, cơ quan công chứng lại tiếp tục đòi phải có xác nhận tình trạng hôn nhân mới chứng hợp đồng. Quá nhiều nhiêu khê xảy ra xung quanh chuyện xác nhận này...