Phóng to

Các gia đình ở khối 6, thị trấn Rừng Thông, huyện Đông Sơn (Thanh Hóa) thường lắp các ống xả nước thải trực tiếp xuống sông nhà Lê, gây ô nhiễm nghiêm trọng trên dòng sông này - Ảnh: Hà Đồng

Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, sông nhà Lê là tuyến giao thông huyết mạch dùng để vận chuyển lâm sản (luồng, nứa, gỗ) phục vụ chiến trường. Bên cạnh đó, sông nhà Lê hiện có nhiệm vụ tiêu úng cho gần 3.000 ha đất sản xuất nông nghiệp của các địa phương nêu trên. Trong những năm qua, con sông này đang bị lấn chiếm và tình trạng ô nhiễm môi trường rất nghiêm trọng.

Đi dọc hai bờ sông nhà Lê đoạn từ các xã Đông Anh, Đông Tân, Đông Hưng, thị trấn Nhồi (huyện Đông Sơn) về xã Quảng Thắng (TP Thanh Hóa), chúng tôi tận mắt chứng kiến cảnh nhiều người dân mang rác thải đổ xuống sông.

Phóng to

Nhiều hộ dân ở xã Đông Tân, huyện Đông Sơn (Thanh Hóa) lấn chiếm hành lang sông nhà Lê để xây dựng các công trình dân sinh, gây ách tắc dòng chảy của con sông có chức năng tiêu úng này - Ảnh: Hà Đồng

Rác thải chất thành từng đống to lù lù chiếm cả lòng sông, mùi xú uế bốc lên nồng nặc. Ô nhiễm nhất là đoạn sông từ thị trấn Nhồi qua các xã Đông Hưng, Quảng Thắng. Lòng sông trắng xóa vì bị bồi lấp bởi lớp bột đá dày, nước sông tù đọng không chảy được. Hai bên bờ sông, các ống dẫn nước thải của lò giết mổ gia súc, gia cầm và của hàng trăm gia đình ở các xã nêu trên "vô tư" xả ra lòng sông nhiều năm qua làm sông bị ô nhiễm nghiêm trọng và đang bị bồi lấp dần.

Riêng tại xã Quảng Thắng có 30 cơ sở sản xuất đá ốp lát thì 13 cơ sở gián tiếp và 17 cơ sở trực tiếp xả nước thải, bột đá xuống sông nhà Lê. Bên cạnh đó, nhiều gia đình hai bên bờ sông còn tự ý lấn chiếm đất xây dựng nhà trái phép làm lòng sông ngày càng bị thu hẹp.

Phóng to

Người dân ở thôn 6, xã Đông Tân, huyện Đông Sơn (Thanh Hóa) hàng ngày lén lút đổ rác xuống sông nhà Lê, gây ô nhiễm môi trường - Ảnh: Hà Đồng

Ông Lê Văn Thành - phó chủ tịch UBND huyện Đông Sơn cho biết: Huyện Đông Sơn là địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của tình trạng ô nhiễm và bồi lấp của sông nhà Lê. Hiện nay, cứ mưa lớn trong ngày là nước từ sông đã ngập vào đồng ruộng, nhà cửa làm hàng trăm hộ dân sống ở khu vực gần sông phải chịu cảnh lũ lụt cục bộ.

Dù đã được tuyên truyền là không được xả rác thải xuống sông, thậm chí là xử phạt khi vi phạm, nhưng người dân ở hai bên bờ sông vẫn lén lút đổ rác xuống sông vào ban đêm. Còn các cơ sở sản xuất đá vẫn tiếp tục xả bột đá, nước thải ra sông và các hộ dân vẫn lấn chiếm hai bờ sông để làm nhà ở...

Phóng to

Một đoạn sông nhà Lê chảy qua xã Quảng Thắng (TP Thanh Hóa) thường xuyên bị tắc vì bột đá từ các cơ sở chế biến đá xuất khẩu của địa phương xả trực tiếp xuống lòng sông - Ảnh: Hà Đồng

Được biết, để giải quyết trước mắt tình trạng ô nhiễm môi trường trên sông nhà Lê, UBND huyện Đông Sơn và các xã dọc sông đã đầu tư hàng trăm triệu đồng để nạo vét lòng sông, khơi thông dòng chảy. Các xã cũng đã huy động đoàn viên, thanh niên tích cực nạo vét, khơi thông dòng chảy sông nhà Lê.

Tuy nhiên, những nỗ lực này của cơ quan chức năng và nhân dân đều như... đá ném ao bèo. Bởi mỗi ngày hàng trăm hộ dân và các cơ sở sản xuất đá xuất khẩu vẫn xả rác thải xuống lòng sông một cách vô tội vạ.

Trong khi đó, cơ quan bảo vệ môi trường của tỉnh chưa có phương án xử lý những vi phạm gây ô nhiễm môi trường trên sông nhà Lê một cách quyết liệt, nghiêm khắc. Và rồi dòng sông nhà Lê vẫn đang từng ngày oằn mình, hấp hối với lượng rác thải khổng lồ, đợi ngày... qua đời.