15/10/2011 07:47 GMT+7

Thăm chùa cổ lịch sử văn hóa ở Cần Thơ

SONG ANH

AT - Tại TP Cần Thơ hiện có khá nhiều ngôi chùa cổ trên 100 năm tuổi, ngoài nét độc đáo kiến trúc cổ xưa, những chùa này còn gắn bó mật thiết với lịch sử cách mạng địa phương, là Di tích lịch sử văn hóa quốc gia, thu hút rất nhiều du khách đến tham quan.

Chùa Hội Linh

Xuất phát từ sự truyền đạo Minh sư (theo tam giáo là: Khổng giáo, Phật giáo, Lão giáo) của lão sư Định Hạo Khiêm và Nguyễn Cẩn Tiền tại chùa Quảng Nam (Đa Kao, Sài Gòn) xuống địa bàn Bình Thủy, Cần Thơ, năm 1895, lão thái Nguyễn Giác Duyên dẹp bỏ tiệm thuốc Bắc hiệu là Nam Nhã để lập chùa Nam Nhã (còn gọi là chùa Minh Sư hay Đức Tế Phật Đường) tại làng Long Tuyền nay thuộc phường Bùi Hữu Nghĩa.

Từ năm 1907 đến 1940, đây là trụ sở chính của phong trào Đông Du, là nơi hội họp, hoạt động chỉ đạo chống Pháp của Phan Bội Châu, Cường Để, Nguyễn Hào Vĩnh...

Đây còn là nơi họa thơ, bình thơ, xuất bản nhiều áng văn, thơ kêu gọi chống Pháp, mở mang sự học, đòi hỏi sự tiến bộ công bằng, tiêu biểu nhất là văn phẩm Đạo Nam Kinh bị Pháp lùng sục cấm đoán. Trong đó diễn ca có đoạn:

Trăm ngành học, học chi cũng đượcHọc Thiên văn, rồi học Địa dưHọc Toán pháp, học Binh thưCanh nông học hóa, lập thư viện đường.

Chùa Nam Nhã tọa lạc trên diện tích hàng chục hecta. Chùa xây dựng khá đẹp và cổ kính, trồng nhiều cây trắc, tùng, cổ thụ, cây cảnh hàng trăm tuổi. Chính điện có năm gian, bên phải là Đông Lan Đường dành cho nam giới, bên trái là Tây Lan Đường dành cho nữ giới. Chùa chủ trương ăn chay nhưng tu sĩ không cạo đầu, không mặc áo sồng, sản xuất tự lực để đảm bảo cuộc sống trọn vẹn đường tu. Năm 1991, chùa được công nhận Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.

Chùa Hội Linh từng một thời nuôi cơ sở hoạt động cách mạng, trở thành địa chỉ đỏ được công nhận Di tích lịch sử văn hóa năm 1993. Chùa được xây dựng năm 1907 trên diện tích một hecta tại thôn Thái Bình, tổng Định Bảo, nay là phường Bùi Hữu Nghĩa.

Trước đây chùa có tên là Xẻo Cạn do có con rạch cạn trước cửa nhưng nay đã bị lấp. Năm 1914 chùa mới có tên là Hội Linh Cổ Tự. Nét độc đáo là sự lưu giữ khá nhiều hiện vật cổ rất có giá trị giữ gìn bản sắc văn hóa Việt như: trình tự sắp xếp mai, lan, trúc, sen, hồng hay long, quy, phụng, hươu...

Ấn tượng nhất là bộ binh khí mười sáu món vũ khí sáng choang, sáu mươi sáu bức tượng các loại bằng gỗ, ximăng, thạch cao, đồng, bàn ghế cẩn xà cừ, các cột gỗ có đường kính 25cm được bào bóng loáng... Chính điện thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, các tượng Phật, trước và sau có miễu thờ thổ thần, có ao sen, bảo tháp...

Phóng to

Chùa Long Quang

Từ năm 1941, đây là địa chỉ đỏ nuôi chứa cán bộ cách mạng hoạt động nội ô Cần Thơ, tiếp đón, phục vụ trên hai trăm gia đình đến thăm nuôi chiến sĩ ta bị tù đày tại trại tù Lộ Tẻ của địch. Đặc biệt là năm 1941, để bảo vệ an toàn cán bộ ta, hòa thượng trụ trì đã đốt cháy một phần chánh điện (sau này đã được trùng tu).

Chùa Hội Linh còn là địa chỉ tổ chức nhiều hoạt động xã hội từ thiện như: giúp đỡ người nghèo, học sinh gặp khó khăn có thêm điều kiện đến trường, xây dựng nhà tình thương, lo chỗ nghỉ và ăn uống cho các sĩ tử đến Cần Thơ dự thi đại học, cao đẳng hằng năm. Đây còn là điểm để sinh hoạt giáo dục truyền thống cách mạng cho thanh thiếu nhi tại địa phương.

Chùa Long Quang có từ thời vua Minh Mạng thứ 5 (1825). Chùa nằm tại khu vực Bình Nhựt B, phường Long Hòa, quận Bình Thủy, cách TP Cần Thơ khoảng 10km. Chùa lúc đầu là một am nhỏ được nhà sư Võ Văn Quyền tự lập, đến năm 1835 phát triển thành ngôi chùa đặt tên Long Trường Tự. Năm 1860-1861 tên chùa đổi lại là Long Quang Tự.

Năm 1966 xây dựng lại và đổi tên chùa là Long Quang Cổ Tự. Long Quang Cổ Tự tính đến nay đã trải qua 180 năm, là công trình kiến trúc nghệ thuật tôn giáo cũng như nhiều ngôi chùa khác. Nhưng bên trong nội thất có hệ thống tượng bằng gỗ được chạm trổ rất độc đáo như tượng Bao Công, Hộ Pháp, Ông Tiêu, Địa Tạng, Chuẩn Đề 18 tay...

Tiêu biểu là nhóm tượng Phật La Hán được coi là nhóm tượng quý, đẹp, được cấu trúc, bố cục hài hòa, vững chắc trên chất liệu gỗ, là công trình điêu khắc độc đáo.Trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, chùa còn là nơi nuôi giấu nhiều cán bộ hoạt động ở vùng ven và ngoại thành Cần Thơ. Ngày 21-6-1993, Bộ Văn hóa đã ra quyết định công nhận chùa Long Quang là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.