Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ thăm khu vực sản xuất, lưu trữ nông dân tại Đà Lạt - Ảnh: M.VINH

Ngày 7-7 tại Đà Lạt đã diễn ra hội nghị Sơ kết thi hành Luật Hợp tác xã (HTX) năm 2012 trong lĩnh vực nông nghiệp vùng Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung bộ, do Bộ NN&PTNT phối hợp với UBND tỉnh Lâm Đồng tổ chức. 

Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, HTX cho rằng sự phát triển của mô hình kinh tế tập thể, HTX còn bị bó buộc bởi một số quy định bất cập. Để phát triển HTX, tái cơ cấu ngành nông nghiệp cần gắn với mô hình kinh tế này.

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, luật HTX năm 2012 không phù hợp khi quy định về tỉ lệ góp vốn tối đa của thành viên HTX chỉ được bằng 20% vốn điều lệ.

Bất cập thấy rõ nhất ở các HTX sản xuất hàng hóa quy mô lớn hướng đến thị trường xuất khẩu, cần nguồn vốn nhiều. Ngoài ra, quy định tỉ lệ cung ứng các sản phẩm và dịch vụ cho khách hàng không phải là thành viên HTX nằm trong giới hạn 32% là bất cập.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Chính sách hỗ trợ HTX nhiều nhưng tản mạn, thiếu định hướng đầu tư liên kết và tiêu thụ sản phẩm”.

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, mô hình kinh tế HTX nhìn chung còn chậm phát triển, ngoài những bất cập trong luật tác động đến thì một phần nguyên nhân nằm ở việc bản thân các HTX thiếu vốn, không chú trọng đến tìm kiếm, đào tạo nhân lực chất lượng cao và chưa tạo được chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ theo chuỗi.

Theo Bộ NN&PTNT, đến hết năm 2016, vùng Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung bộ có 1272 HTX nông nghiệp chiếm 11,8% tổng số HTX nông nghiệp cả nước. Nguồn vốn trung bình của mỗi HTX khoảng 2,1 tỷ đồng, cao gấp đôi so với bình quân cả nước.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng từ khi thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012 đến nay các hợp tác xã có sự chuyển biến tích cực, nhất là các mô hình kiểu mới, công nghệ cao.

Tuy nhiên, việc phát triển này chưa tương xứng với tiềm năng, liên kết tiêu thụ sản phẩm chủ yếu qua thương lái nên giá trị thấp.

Theo Phó thủ tướng, việc tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp phải gắn với kinh tế tập thể, mô hình HTX và nông thôn mới.

Để tháo gỡ cho các HTX phát triển ngoài điều chỉnh các quy định bất cập cần phải chú trọng hỗ trợ xây dựng liên kết tiêu thụ nông sản, giải quyết tạo điều kiện về vốn, đất sản xuất và tín dụng.