Giống như bao cầu thủ Georgia khác, Kvaratskhelia trưởng thành từ một lò đào tạo bóng đá địa phương. Năm 11 tuổi, anh gia nhập lò đào tạo của CLB Dinamo Tbilisi, và ở lại đây cho đến năm 17 tuổi.

Cầu thủ Georgia nhưng phát triển ở Nga

Mạng lưới tuyển trạch của các CLB hàng đầu châu Âu không bao phủ đến Georgia - nền bóng đá non trẻ và chẳng có thành tích gì nổi bật. Đội tuyển quốc gia của họ chỉ ra đời từ năm 1990, thường sắm vai "lót đường" tại các giải đấu vòng loại World Cup hoặc Euro.

Nhiều cầu thủ Đông Âu chọn Nga làm điểm đến để phát triển, nhưng Georgia thì không. Hai nước căng thẳng chính trị từ thập niên 2000, dẫn đến việc người dân Georgia không có thiện cảm về Nga.

Kvaratskhelia trở thành ngoại lệ khi anh chuyển đến CLB Lokomotiv Moscow của Nga dưới dạng cho mượn vào đầu năm 2019. Trước đó không lâu, cầu thủ chạy cánh này được tờ The Guardian xếp vào danh sách 60 tài năng trẻ đáng chú ý của bóng đá thế giới. Khi đó, Kvaratskhelia mới 18 tuổi.

Tiền vệ Georgia có đúng 10 lần ra sân trong nửa mùa giải ở Lokomotiv. HLV trưởng Yuri Semin đánh giá anh rất cao, ông hoàn toàn ngỡ ngàng khi ban lãnh đạo trả anh lại CLB chủ quản Rustavi.

Dù vậy, những nhận xét của ông Semin cùng ký giả tờ The Guardian đã làm thay đổi sự nghiệp Kvaratskhelia. Ngay trong mùa hè năm 2019, anh được Rubin Kazan hỏi mua.

Thương vụ chuyển nhượng diễn ra chóng vánh, Rubin Kazan chỉ phải trả vỏn vẹn 600.000 euro cho cầu thủ trẻ này. Phía Rustavi cũng không đòi hỏi gì hơn, bởi lẽ bóng đá Georgia đâu quen với chuyện xuất khẩu những ngôi sao!

Kvaratskhelia nhanh chóng bùng nổ ở đội bóng lớn đầu tiên trong sự nghiệp. Anh lập tức chiếm suất đá chính, rồi liên tiếp được các CĐV Rubin Kazan bầu chọn là cầu thủ xuất sắc nhất trong nhiều tháng.

Đến giữa năm 2020, truyền thông Nga khẳng định Kvaratskhelia là thương vụ thành công bậc nhất của bóng đá Nga vài năm trở lại đây. Giá trị của anh tăng chóng mặt từ 600.000 euro lên khoảng 15 triệu euro trong vòng 1 năm.

Ngay tại thời điểm đó, truyền thông đã khẳng định Kvaratskhelia là viên ngọc quý của bóng đá Georgia, là cầu thủ kiệt xuất nhất mà nền bóng đá non trẻ này từng sản sinh ra.

"Vụ cướp" với Rubin Kazan

Nhưng rồi sự nghiệp của Kvaratskhelia một lần nữa rơi vào cảnh éo le. Cuộc chiến Nga - Ukraine nổ ra, khiến làn sóng phản đối Nga ở Georgia càng tăng mạnh.

Tháng 3-2022, FIFA ban bố một điều luật đặc biệt, cho phép toàn bộ các cầu thủ bóng đá đang thi đấu ở Nga cũng như Ukraine được phép đơn phương chấm dứt hợp đồng với CLB chủ quản, và rời khỏi hai quốc gia này để được an toàn.

Nhiều người hâm mộ quê nhà kêu gọi Kvaratskhelia hồi hương hoặc sang một quốc gia khác thi đấu. Anh lên tiếng từ chối. Dù không đưa ra phát biểu chính thức nào nhưng tiền đạo chạy cánh này tỏ thái độ rằng anh cam kết lòng trung thành với Rubin Kazan - đội bóng đã nâng tầm sự nghiệp của anh. Khi đó Kvaratskhelia vẫn còn hơn 2 năm hợp đồng với Rubin Kazan.

Nhưng những ngày tiếp theo, Kvaratskhelia và gia đình anh liên tiếp nhận những tin nhắn đe dọa từ CĐV. Sức ép quá lớn đã buộc Kvaratskhelia phải ra quyết định sau cùng. Cuối tháng 3, anh rời Rubin Kazan để trở về Georgia chơi bóng cho Dinamo Batumi.

Với Rubin Kazan, đó là một "vụ cướp" thực sự, bởi thời điểm đó Kvaratskhelia đã được Transfermarkt định giá gần 20 triệu euro. Đợi thêm vài tháng nữa, họ có thể bán anh với giá gấp đôi, gấp ba cho các CLB hàng đầu châu Âu.

Tất nhiên, Kvaratskhelia không thể chôn chân lâu tại Dinamo Batumi. Georgia lúc này chỉ là "ao làng" so với sự nghiệp đầy hứa hẹn đang mở ra với tiền đạo chạy cánh này.

Chỉ 3 tháng sau, Napoli mua Kvaratskhelia thành công từ Batumi. Đội bóng nước Ý chỉ phải trả khoản tiền 10 triệu euro, cộng thêm 3 triệu euro phụ phí.

Con số này thấp hơn nhiều so với giá trị thật của Kvaratskhelia, nhưng Batumi cũng chẳng phàn nàn. Bởi đơn giản họ đã hưởng lợi quá nhiều từ vụ chuyển nhượng trước đó, và bất kỳ CĐV Georgia nào cũng muốn cầu thủ con cưng của họ được tạo điều kiện đến những CLB hàng đầu châu Âu.

2 năm tiếp theo, cái tên Kvaratskhelia dù hơi… khó đọc nhưng nhanh chóng trở nên nổi tiếng toàn cầu. Anh chơi cực hay với 12 bàn thắng, 13 kiến tạo giúp Napoli vô địch Serie A mùa giải 2022 - 2023.

Kvaratskhelia được người dân Naples yêu mến đến mức họ đặt cho anh biệt danh "Kvaradona" - so sánh với huyền thoại Maradona.

Kể cả khi đội bóng này sa sút vào mùa giải rồi, tiền đạo của Georgia vẫn duy trì phong độ với 11 bàn thắng, 9 đường kiến tạo trên mọi đấu trường.

Trong màu áo tuyển quốc gia, Kvaratskhelia càng nổi bật hơn. Anh ghi 16 bàn trong 33 lần ra sân cho Georgia, trong đó có 3 bàn ở vòng loại Euro 2024 và mới nhất là bàn thắng vào lưới Bồ Đào Nha.

Sau nhiều phen bị đẩy vào tình cảnh éo le, Kvaratskhelia đã thực sự vươn mình thành một siêu sao hàng đầu thế giới. Dù Georgia nằm trong nhóm 5 đội bóng có giá trị cầu thủ thấp nhất Euro 2024, Kvaratskhelia (được Transfermarkt định giá 80 triệu euro) lại nằm trong nhóm những người được đánh giá cao nhất.

Georgia có thể tạo bất ngờ tới đâu tại Euro 2024?

Tuyển Georgia đã xuất sắc vượt qua vòng bảng sau chiến thắng trước Bồ Đào Nha. Nhưng để lặp lại lịch sử như Hy Lạp cách đây đúng 20 năm, cơ hội của Georgia là bao nhiêu?